Sinds eind 2008 geldt een Europese Richtlijn voor alle vaartuigen langer dan 20 meter of met een lengte x breedte x diepte van meer dan 100 kubieke meter en voor álle werkschepen, ongeacht hun afmetingen. Binnen de overgangsregeling gold dat als de eigenaar het werkschip vóór 2019 liet certificeren met een Communautair Binnenvaartcertificaat voor Binnenschepen (CBB) alleen een toets op ‘klaarblijkelijk gevaar van kracht’ nodig was om te mogen blijven varen. Sinds 1 januari 2019 zijn de regels voor certificaatplichtige vaartuigen een stuk strenger en worden schepen gekeurd volgens nieuwbouwnormen.
Soepele overgangsregeling
Tot 1 januari 2019 gold een soepele overgangsregeling voor de keuring voor het CBB. Voorwaarde was wel dat ze vóór november 2018 waren aangemeld voor de keuring. Scheepseigenaren bleken de CBB-keuring in 2018 keer op keer uit te stellen. De schepen die vóór november 2018 aangemeld waren, kregen daarom van de Inspectie Leefomgeving en Transport nogmaals uitstel, nu tot 30 november 2019. Vanaf die datum mag zonder keuring niet meer worden gevaren met het schip of werkvaartuig.
De keuringsbureaus hebben alle bij hen bekend zijnde eigenaren aangeschreven met het verzoek nu niet tot het laatste moment te wachten omdat er anders te weinig keuringscapaciteit zou zijn: Let op, kom niet allemaal in oktober, dan gaat het niet meer lukken. Nu blijkt dat nog maar een klein deel van de 3.000 aangemelde vaartuigen gekeurd is. De rest wacht af.
Werkschepen
Ruim 50 procent van de nog niet gekeurde vaartuigen zijn werkschepen. Alle werkschepen vallen onder de verplichting – hier geldt het 20-meter- of 100-kubiekemeter-crieterium niet: een vlot met een werktuig, een koppelponton, een vissersschip dat gebruikt wordt om wier te maaien, een scheepje dat vuil uit het vaarwater haalt of baggert, maar ook een klein meetvaartuig.
Daarnaast moet elke nieuwe configuratie opnieuw gekeurd worden. Je kunt dus niet zomaar een kraan voor bijvoorbeeld een maaier wisselen.
Experts vermoeden dat er ook nog honderden onbekende en ongekeurde werkschepen rondvaren. De keuringsbureaus krijgen dagelijks vragen van mensen hoe het nu met hun vaartuig verder moet. Wekelijks krijgt Robin Hoekstra van Bureau Scheepvaart Certificering (BSC) telefoontjes van mensen die hun vaartuig nog niet hebben aangemeld voor de overgangsregeling. Hij kan ze alleen maar de zure boodschap geven dat het als nieuwbouw gekeurd moet worden en aangepast aan de huidige eisen als iets niet voldoet.
Weer niet tijdig
“Na de zomervakantie neemt het werk weer toe en dan komen al deze schepen er nog bij voor een keuring”, vertelt Robin Hoekstra. “Het lijkt erop dat de scheepseigenaar weer niet tijdig gebruikmaakt van het soepele uitstel dat de overheid heeft gegeven. Wij hebben onlangs met de andere keuringsbureaus gerapporteerd aan ILenT. Er staan bij ons nog 157 drijvende werktuigen open en 163 pleziervaartuigen.” Bij elkaar hebben dit jaar pas zo’n 70 eigenaren hun aanvraag bij BSC omgezet in een certificaat.
Hoekstra verwacht dat er honderden werkschepen zijn die niet aangemeld zijn en daarnaast ook veel pleziervaartuigen. Nederlanders die in het buitenland varen met hun jacht, weten of beseffen vaak niet dat het schip ook moet voldoen aan de Nederlandse wetgeving als zij in Nederland terugkomen. Verkopen of varen zonder aan de regels te voldoen mag niet. Hij keurt inmiddels regelmatig pleziervaartuigen in het buitenland.
Op de vraag of het lukt om al die schepen op tijd te keuren zegt Hoekstra: “Wij moeten er nog ruim 300 doen; bij de collega’s is het niet anders. Eigenlijk moet ik iedere week 25 extra certificaten uitreiken naast de regulieren certificaten en dat is erg veel. En eigenlijk moeten in september alle keuringen gedaan zijn – dan garanderen we dat de papieren op tijd binnen zijn. Daarnaast is er nauwelijks voldoende werfcapaciteit. Van ieder schip moet het casco ook gekeurd worden als onderdeel van de certificering.”
