De kapitein van een binnenvaarttanker heeft eind augustus twee processen-verbaal gekregen toen hij de tanks van zijn schip ontgaste. Dat meldt de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). De eerste was voor het varend ontgassen op een plek waar dat niet mocht, de tweede omdat hij was doorgevaren hoewel de inspecteurs hem opdracht gaven af te meren.
Toen hij was betrapt, werd de schipper gesommeerd een ligplaats in te nemen. Hij beloofde dat te doen, maar voer door naar België. Ondanks herhaalde vorderingen alsnog naar de kant te komen. “De volgende dag is er geen ontkomen aan”, schrijft ILT op haar website: “Bij een Nederlandse sluis gaan ILT-inspecteurs aan boord. Ze horen de schipper en maken proces-verbaal op voor het niet voldoen aan de vordering tot stilhouden en voor het varend ontgassen. Beide zijn een misdrijf.”
Snuffelpalen
‘Snuffelpalen’ (e-noses) van DCMR Milieudienst Rijnmond hadden gesignaleerd dat een binnenvaarttanker mogelijk stoffen in de lucht loosde. De omgevingsdienst gaf dat door aan de ILT. De inspectie vroeg digitaal de (lading)documentatie op en controleerde real-time de beschikbare data over de positie van het schip.
“Op basis daarvan bepaalt de inspecteur of nader onderzoek aan boord nodig is om een overtreding vast te stellen”, aldus ILT. “In deze zaak was inspecteren op het schip nodig. Toen inspecteurs het schip uiteindelijk bezochten, bleek uit onderzoek dat de schipper regels voor varend ontgassen overtrad. Daarom krijgt de schipper 2 proces-verbalen: voor het voor varend ontgassen én voor het doorvaren na de vordering naar een ligplaats te varen.”
Meldingen
Burgers kunnen bij hun regionale omgevingsdienst melding maken van mogelijk varend ontgassen. Ook beschikken omgevingsdiensten over een groot aantal e-noses. Een speciale datakoppeling wijst een bepaald schip aan dat mogelijk stoffen loost. Deze meldingen krijgt de ILT regelmatig door van de omgevingsdiensten. De ILT zet zelf drones in om te controleren op regels voor varend ontgassen.
Er wordt nog gewerkt aan een landelijk (Europees) algeheel verbod op ontgassen. Dat moet in het CDNI worden geregeld. Het ontgassen van benzine, benzeen en benzeen houdende stoffen is, op basis van het ADN, nu al verboden dicht bij bruggen, sluizen en dichtbevolkt gebied.
Handhaving
De ILT bereidt zich intussen voor op de handhaving van het totaalverbod op varend ontgassen, dat dan stapsgewijs gaat gelden voor veel van de door de tankvaart vervoerde stoffen (volgens het CDNI, het ‘Verdrag inzake de Verzameling, Afgifte en Inname van Afval in de Rijn- en Binnenvaart’). Hierbij werkt de inspectie samen met omgevingsdiensten die beschikken over een groot aantal snuffelpalen (e-noses). Zelf zet de ILT ook drones in om te inspecteren.
Om straks toch schepen te kunnen ontgassen zijn walinstallaties nodig. Meer dan de twee die er nu in Nederland zijn. Op dit moment doet de Taskforce Varend Ontgassen, ingesteld door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, proeven met mobiele ontvangstsinrichtingen. Dit zijn verplaatsbare ontgassingsinstallaties waar schepen de reststoffen uit hun tanks kunnen laten afvoeren.
