2025 zal de geschiedenisboeken niet ingaan als een jaar van eensgezindheid. Nederland was vaker verdeeld dan verbonden. Het publieke debat verhardde, nuance raakte ondergesneeuwd en het vertrouwen tussen burgers, overheid en politiek stond onder druk. Discussies over energie, migratie, economie en klimaat leken vaker te verdelen dan te verbinden.
Juist in zo’n jaar klinkt een eeuwenoude wijsheid opvallend actueel: “Waar het visioen ontbreekt, verwildert het volk.” Of in hedendaags Nederlands: “Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder.” In 2025 werd pijnlijk duidelijk hoe waar die woorden zijn. Het ontbrak aan een gezamenlijke koers, aan aandacht voor wat ons als samenleving bindt.
Die les geldt ook voor de binnenvaart. Als de brancheorganisatie voor de binnenvaart vertegenwoordigt KBN de hele sector, van containervaart, drogeladingschepen, tankvaart tot duw- en sleepvaart, logistieke dienstverleners tot personenvervoer, met kleine binnenvaartondernemingen tot grote transportbedrijven en rederijen. Opvattingen en belangen kunnen daarmee soms van elkaar verschillen.
Terwijl er tegelijkertijd veel uitdagingen zijn voor de binnenvaart die ons allemaal raken. Zoals de betrouwbaarheid van de vaarweginfrastructuur, de energietransitie, digitalisering en het personeelstekort. Uitdagingen die vragen om een eensgezinde en gezamenlijke aanpak door een sterke brancheorganisatie met een duidelijke visie op de toekomst van de binnenvaart.
Want één ding staat vast: Nederland kan niet zonder de binnenvaart. Zonder onze sector loopt de economie vast, nemen files toe en raken nationale en Europese klimaatdoelen verder uit het zicht.
Tegelijkertijd liggen er enorme kansen. Door transport over water beter te benutten, kunnen we congestie op de wegen verminderen, de CO2– en stikstofuitstoot terugdringen en tegelijk een betrouwbare logistieke schakel voor het land blijven. De binnenvaart als oplossing voor tal van maatschappelijke problemen.
Daarom werkten we als KBN in 2025 aan een visie die de urgente uitdagingen van de sector centraal stelt: betrouwbare vaarwegen, energietransitie, digitalisering en personeelstekort, stuk voor stuk onderwerpen die om heldere keuzes en gezamenlijke actie vragen.
Daarbij erkennen we dat ondernemers in de binnenvaart verschillende situaties, belangen en perspectieven hebben. Juist die verschillen kunnen ook een kracht zijn. Zo kunnen we de grote rederijen niet missen met hun enorme volumes, maar ook het kleine schip blijft hard nodig om goederen te vervoeren tot in de kleinste haarvaten van het Nederlandse en Europese vaarwegennetwerk. Door de verschillende belangen te bundelen kunnen we een gezamenlijke koers ontwikkelen die voor iedereen werkt en de binnenvaart toekomstbestendig houdt.
In een tijd waarin verschillen vaak tegenover elkaar worden gezet, willen wij juist laten zien dat diversiteit kan verbinden. Dat een sector met uiteenlopende bedrijven, één stevige stem kan laten horen. En dus geldt ook in de binnenvaart: “Door gebrek aan visie gaat hetvolk ten onder.”
Zonder een gezamenlijke en duidelijke koers dreigt chaos, maar met een duidelijke visie, gedragen door alle schakels van onze sector, blijft de binnenvaart betrouwbaar, toekomstgericht en krachtig.
Laat 2026 een jaar worden waarin visie verbindt, verschillen elkaar versterken en wij, als binnenvaart én samenleving, samen weer koers vinden. Een jaar waarin we de kracht van diversiteit omarmen, samenwerken aan oplossingen en blijven bouwen aan een binnenvaartsector die één van de economische fundamenten van Nederland vormt, vandaag én in de toekomst.
Ad Koppejan is voorzitter van Koninklijke Binnenvaart Nederland.
