Steeds meer scheepseigenaren komen in problemen door de schorsing van het Nederlands Bureau Keuringen Binnenvaart. Ze dreigen daardoor niet tijdig een certificaat te krijgen voor hun schip en dan mogen ze niet meer varen. De ASV heeft maandag 20 november een brandbrief naar demissionair minister Mark Harbers gestuurd met het dringende verzoek in te grijpen.
Zo zouden scheepseigenaren van wie het certificaat verloopt tussen 24 oktober 2023 en 30 april 2024 in aanmerking moeten komen voor een verlenging van één jaar. Ook zouden degenen die momenteel in een keuringstraject zitten bij NBKB de rest van de keuring door een andere keuringsinstantie moeten mogen laten uitvoeren.
Vorige week heeft de ASV de urgentie en deze oplossingen voorgelegd aan beleidsambtenaren van het ministerie en de Inspectie Leefomgeving en Transport, maar dat leverde geen concrete toezeggingen op. Wel komt er deze week een gesprek met ILT. De schippersvereniging stelt minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat in de brandbrief een ultimatum: woensdag 22 november 12.00 uur. Doet hij die toezeggingen niet, dan schakelt de ASV advocaten in.
Verantwoordelijk
De schippersorganisatie wil dat Harbers actie onderneemt. “Op grond van de Binnenvaartwet en hierop gebaseerde lagere regelgeving is de minister belast met de certificering van binnenvaartschepen en het hieraan voorafgaande onderzoek. Dat de minister ervoor heeft gekozen deze taken te mandateren aan private organisaties, neemt deze verantwoordelijkheid niet weg. Als het de minister niet lukt om, zoals op dit moment het geval is, ervoor te zorgen dat binnen redelijke termijn keuringen kunnen worden gedaan, dan moet de minister (…) maatregelen treffen zodat de schepen die niet tijdig kunnen worden gekeurd, kunnen doorvaren.”
De ASV heeft een online enquête aangemaakt om te inventariseren hoeveel binnenvaartondernemers problemen hebben en wat de grootste knelpunten zijn (kijk op www.algemeeneschippersvereeniging.nl). Voor zover bekend zijn al voor zeker 36 schepen niet tijdig de benodigde certificaten beschikbaar. Eén schip ligt al stil doordat zijn certificaat is verlopen. “Op korte termijn komen schepen dus stil te liggen. In de praktijk betekent dit – gezien de zeer hoge kosten die hierbij komen kijken – dat in veel gevallen het bedrijf zal moeten worden beëindigd. Voor sommige schippers betekent dit ook dat zij hun woning kwijt zullen zijn. Dit is absoluut onacceptabel.”
Onvoldoende capaciteit
Het NBKB werd 26 oktober geschorst door de Raad voor de Accreditatie. Daardoor mag het geen keuringen meer uitvoeren. Het belang van NBKB en de drastische gevolgen van de schorsing blijken uit de cijfers die minister Harbers op 7 november aan de Tweede Kamer verschafte: het bureau heeft een marktaandeel van 62 procent. 7.940 binnenvaartschepen zijn voor hun certificaat afhankelijk van het NBKB.
De overige keuringsinstanties hebben op dit moment onvoldoende capaciteit om alle schepen te bedienen die op zoek moeten naar een andere partij. Het gaat om Register Holland (marktaandeel van 18 procent) en Bureau Scheepvaart Certificering (7 procent). De drie klassenbureaus (DNV, Lloyd’s Register en Bureau Veritas) zijn samen goed voor 13 procent van de markt. Zij certificeren doorgaans alleen schepen die (verplicht) onder klasse gecertificeerd moeten worden. “Zij hebben aangegeven niet of nauwelijks extra capaciteit beschikbaar te hebben”, aldus Harbers in de Kamerbrief.
Sectorbreed vangnet
Daarom vindt de ASV dat er een sectorbreed vangnet moet komen: “De minister moet noodmaatregelen treffen.”
Het gaat om twee concrete toezeggingen: “De scheepseigenaren van binnenvaartschepen waarbij het certificaat verloopt tussen 24 oktober 2023 en 30 april 2024 en aan wie door de overige keuringsinstanties schriftelijk wordt meegedeeld dat het niet mogelijk is tijdig een keuring te laten uitvoeren, ontvangen een verlenging van het binnenvaartcertificaat van één jaar nadat zij voor de keuring terecht kunnen bij een keuringsinstantie.” En: “De scheepseigenaren van binnenvaartschepen die momenteel in een keuringstraject zitten bij NBKB, kunnen de rest van de keuring door een andere keuringsinstantie laten uitvoeren, waarbij deze andere keuringsinstantie de door NBKB uitgevoerde onderdelen mag overnemen en wordt gevrijwaard van eventuele onjuistheden in deze door NBKB uitgevoerde onderdelen.”
Intrekking
Het NBKB heeft de komende zes maanden eenmalig de mogelijkheid om bewijzen aan te leveren dat de gebreken zijn opgelost, schreef Harbers aan de Tweede Kamer. “Indien het NBKB er niet tijdig in slaagt de schorsing op te laten heffen, volgt intrekking van de accreditatie.”
Het NBKB heeft de mogelijkheid de schorsing op te laten heffen door het nemen van maatregelen die de reden van de schorsing opheffen. Volgens Harbers gaat het om gebreken in de borging van de onpartijdigheid en gebreken in de bedrijfsuitoefening. “De RvA beoordeelt instanties op hun competenties, consistentie in de bedrijfsuitoefening en onpartijdigheid en onafhankelijkheid. Het NBKB heeft meermaals de mogelijkheid gehad de gebreken op te lossen, maar is hier niet tijdig in geslaagd.”
Harbers vermeldt ook nog dat hij de aanwijzing van het NBKB helemaal kan intrekken. Daar maakt hij “op dit moment in het belang van de binnenvaartschippers geen gebruik van (…) Door het niet intrekken van aanwijzing en mandaat zal de markt ook direct weer door het NBKB bediend kunnen worden op het moment dat de RvA de schorsing van de accreditatie intrekt.”
Verlengen
Doordat het NBKB aangewezen blijft als keuringsinstantie kan het nu nog enkele werkzaamheden uitvoeren, aldus Harbers. “Het gaat hier nadrukkelijk om administratieve werkzaamheden die geen keuring meer op een schip vragen zoals het aanpassen van eigenaar of adres. Ook wordt het NBKB in staat gesteld om schepen waar de volledige keuring van is afgerond nog wel te kunnen certificeren.”
Schippers waar het schip nog in onderzoek was bij NBKB of waar het plan was dit schip in de komende maanden bij het NBKB aan te bieden voor onderzoek kunnen zich maar beter bij een van de andere keuringsinstanties melden, raadt Harbers aan. “De ILT gaat hierover met de andere instanties in gesprek. Hierbij wordt ook de mogelijkheid bekeken om in bijzondere gevallen op basis van de binnenvaartregeling, het certificaat voor een periode van 6 maanden te verlengen.”
