Er is nog geen verschuiving van lading van de weg naar het water, maar het beleid van de Nederlandse overheid op dat gebied schiet niet tekort. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stuurt namelijk niet aan op zo’n modal shift.
Daarop komt het antwoord neer dat minister Robert Tieman gaf aan VVD-Kamerlid Ruud Verkuijlen. Die vroeg ernaar na lezing van het rapport Ontwikkeling van de transportprestatie en marktaandelen van de binnenvaart op de Rijn, Donau en in de Europese Unie. Dat is gemaakt op verzoek van KBN, EICB en BVB; de organisaties boden het de minister begin augustus aan.
Tieman reageerde op 27 oktober met een brief aan de Tweede Kamer op de schriftelijke vragen van de VVD-woordvoerder binnenvaart. Verkuijlen had de minister gevraagd of die het eens is met de conclusie van het door Cornelis van Dorsser geschreven rapport “dat de gewenste verschuiving van goederen en personenvervoer van de weg naar duurzamere vervoersvormen zoals de binnenvaart (modal shift) nog uitblijft”.
Andere doelstelling
Ja, het ministerie vindt dat ook, maar “de koppeling die wordt gelegd tussen het uitblijven van deze verschuiving in marktaandelen en de inzet op modal shift, wordt niet gedeeld”. Het ministerie heeft namelijk een ander doel met het beleid, aldus Tieman: ‘De modal shift aanpak stimuleert op de drukste routes het verplaatsen van de transporten van de weg naar de binnenvaart en het spoor. Dat doet IenW primair vanuit het oogpunt van een betere doorstroming en bereikbaarheid, waarbij de keuze voor de per tonkilometer minder C02-uitstotende binnenvaart en het spoor ook bijdraagt aan de verduurzaming van het goederenvervoer. Dat is wat anders dan het sturen op de – in het rapport aangehaalde – verdeling van het goederenvervoer over de modaliteiten (modal split).”
Wat dan wel de doelstelling van de huidige modal shift-aanpak van het ministerie is, omschrijft Tieman in de brief: “een permante verschuiving van circa 440.000 containers per jaar op de belangrijkste achterlandverbindingen. De verwachting is dat dit doel wordt gehaald in 2027.”
Concurreren
De minister doelt op de regeling die qua naam toch iets heel anders suggereert: Subsidieregeling stimulering modal shift van weg naar water of van weg naar spoor 2023-2026. Tot 1 oktober konden verladers een subsidie van 20 euro per container aanvragen als die eerst over de weg ging en nu via het water gaat in goederenvervoercorridors Oost, Zuid-Oost en Zuid. De subsidie geldt dat voor drie jaar.
“De ervaringen met deze modal shift aanpak maakt het bij de verwachte toename van de congesties op de weg wel aantrekkelijker voor verladers en andere opdrachtgevers om blijvend te kiezen voor de binnenvaart of het spoor voor transporten.” Aldus Tieman Die eraan toevoegt: “Dit zal de binnenvaart wel moeten bewerkstelligen in concurrentie met de andere modaliteiten.”
