Verzoekje van een schipper: een artikel in de Binnenvaartkrant met als kop ‘Wat wil de bevrachter?’. Nou, ik ben ook de beroerdste niet. Zetten we dat er toch boven. Om inhoudelijk nog enige relevantie aan deze kop toe te kennen, zullen we het antwoord formuleren. Ik denk dat de schipper bedoelde dat in het betreffende artikel antwoord op die vraag zou worden gegeven.
Gek genoeg hoef ik daarvoor niet af te reizen naar de respectievelijke bevrachters in de binnenvaart, want ik ben zo pedant dat ik het antwoord al denk te weten. Niet dat de diepste zieleroerselen van de Nederlandse (en Belgische en Duitse) bevrachters voor mij zijn geopenbaard, maar omdat het antwoord nogal voor de hand ligt: geld.
Bevrachters zijn bij mijn weten zelden liefdadigheidsinstellingen en al waren ze dat, dan zou het mij erg verdacht voorkomen dat een dergelijke instelling zich opstelt als tussenpersoon in de bikkelharde vervoerswereld, waar gewoon nooit sprake is van liefdadigheid.
Geld dus. Daar draait het namelijk om. Als je je schip beschikbaar stelt voor vervoer dan wil je daar zo goed mogelijk voor betaald krijgen en natuurlijk hoort daarbij dat je op een correcte, fatsoenlijke wijze met elkaar omgaat. Volgens deze schipper betekent ‘fatsoenlijk’ echter dat de tussenpersoon alleen een provisie van de vracht kan claimen en geen hele grote transporten over mag nemen om die vervolgens voor een lager tarief uit te venten aan een schare schippers.
Ja, het zou inderdaad heel plezierig zijn voor de schipper als de bevrachter genoegen nam met provisie, want dan had hij er net zoveel belang bij als de schipper als die vrachtprijs zo hoog mogelijk was. Dat klopt. Maar het plezier van de schipper is niet altijd hetzelfde als ‘fatsoenlijk’. De verlader is zijn klant, niet de schipper. En hij kan veel meer geld verdienen door die verlader die hele partij uit handen te nemen en zelf het risico van een hogere vracht op zich te nemen. Let wel: hij kan meer geld verdienen. Het is lang niet altijd het geval. Als de markt plotseling omhoog schiet, moet hij er op toe leggen. Dat zal de laatste tijd niet veel zijn voorgekomen, maar dat is wel zijn risico.
Is het slecht dat je als zelfstandige ondernemer ernaar streeft om geld te verdienen? Kort na het gesprek met de schipper die die vraag graag boven een artikel wilde zien, sprak ik twee schippers over politiek. We kunnen weer wat kiezen. Beiden zouden op een partij gaan stemmen die de AOW op 65 jaar wil houden (volgens mij moet je dan kiezen tussen PVV en SP). Het argument: “Moet ik anders nog twee jaar later gaan genieten van het leven?” Waarop ik ze vroeg of ze nu niet genoten. Jullie varen toch? Dat is het mooiste beroep van de wereld. Verontwaardiging alom. “Varen is werken”, zei de één. De ander viel hem bij: “Ik vaar niet om te varen maar om geld te verdienen.”
Zijn we het toch eens.
Michel Gonlag
