De economie trekt dit jaar aan en ABN AMRO verwacht dat de import en de export zal groeien. Dit betekent voor de binnenvaart een stijging van de vrachtvolumes. “De stijging van de volumes zal voorlopig echter niet voldoende zijn om de overcapaciteit te compenseren”, schrijft de bank in zijn deze week verschenen Visie op Transport en Logistiek. De omzet van binnenvaartbedrijven zal hooguit met 2 tot 4 procent stijgen, voorspelt ABN AMRO.
De zeer cyclische binnenvaart heeft in alle hevigheid de gevolgen van de economische crisis ondervonden. Over heel 2009 is de omzet met meer dan 17 procent gedaald, constateert de bank in de Visie op Transport en Logistiek. “De volumes in de binnenvaart zijn voor een groot deel afhankelijk van de aanvoer in de havens van Antwerpen, Rotterdam en Amsterdam (ARA). In 2009 kende de overslag in Antwerpen een daling van circa 16%, Rotterdam van circa 8% en Amsterdam 3%. De grootste krimp is te zien bij droge bulk en containervaart. De natte bulk presteerde relatief goed.”
De omzet daalde in 2009 met meer dan 17 procent.
Ook in 2010 komen er nog nieuwe schepen bij. “Overcapaciteit en lage tarieven zullen dus ook in 2010 de binnenvaart parten spelen en op de omzet drukken. Wij verwachten daarom slechts een voorzichtige omzetstijging van tussen de 2 en 4%. NEA verwacht dat de exploitatiekosten na een daling in 2009, in 2010 weer zullen stijgen door onder andere stijgende brandstofkosten. Hierdoor zal de rentabiliteit verder onder druk komen te staan. In combinatie met het feit dat veel schippers in 2009 al op hun reserves hebben moeten interen, zal ook 2010 een financieel zeer lastig jaar worden voor de binnenvaart.”
“Ook 2010 wordt een financieel zeer lastig jaar”
De binnenvaart moet meer profiteren van haar groene imago, staat in de visie van de bank te lezen. “Een belangrijke concurrent van de binnenvaart is het wegtransport. Hoewel het wegtransport sneller en flexibeler is, heeft de binnenvaart duurzaamheid als belangrijkste concurrentievoordeel. Het vervoeren van goederen met behulp van schepen is milieuvriendelijker en goedkoper.”
“Het is belangrijk voor de binnenvaart om deze voorsprong te behouden. Zowel verladers als havens stellen steeds meer eisen aan de veiligheid en duurzaamheid van schepen. Bestaande schepen zullen technische aanpassingen verrichten en nieuwe schepen zullen aan de steeds strengere regelgeving moeten voldoen.“
Samenwerking met andere vervoersvormen en overslagbedrijven is volgens ABN AMRO Bank ook nodig. Het wordt “belangrijker voor de binnenvaartschippers om de klant over het gehele traject te kunnen faciliteren. Dit betekent dat er meer samengewerkt zal moeten worden met andere vervoersmodaliteiten. Verschillende initiatieven hiertoe worden al genomen en ook het belang van inland terminals wordt onderkend.”
Overcapaciteit
De komende jaren moet nog rekening worden gehouden met overcapaciteit, voorspelt de bank. “De binnenvaartschipper heeft een aantal goede jaren gekend. Tijdens deze jaren is geïnvesteerd in extra schepen om de capaciteit te verhogen. Door de relatief lange doorlooptijd van scheepsorders, komen deze schepen nu pas op de markt. Het afgelopen jaar is het aanbod van lading sterk gedaald. In combinatie met de capaciteitstoename zorgt dit voor veel druk op de tarieven. Het opvangen van de overcapaciteit vormt de komende jaren een grote uitdaging voor deze voor Nederland zo belangrijke modaliteit.”
De binnenvaart is voor een belangrijk deel afhankelijk van de vraag in de bouwsector. De vraag in de bouw zal in 2010 nog niet aantrekken, verwacht ABN AMRO. Andere sectoren, zoals de chemische industrie en de metaalindustrie, de Voedingsmiddelenindustrie en de autohandel, zullen dit jaar wél verder aantrekken.
