Dankzij de stikstofproblematiek gaan nieuwbouwprojecten niet door en wordt het onderhoud van de infrastructuur aangepakt. Moeten we nu in onze handjes klappen? In feite zeg je: dat schandalig achterstallige onderhoud is niet echt de moeite waard om ons druk over te maken, want daar gaat geen enkel prestige vanuit, maar omdat we door de stikstofcrisis verder toch niets om handen hebben, kunnen de jongelui die we eigenlijk aan een paar wel tot de verbeelding sprekende nieuwbouwprojecten hadden willen laten werken, een beetje sleutelen aan kunstwerken om die op te kalefateren.
Sorry voor deze Pieter Omtzigt-oneliner. Maar zo moet die redenering er ongeveer uit hebben gezien. Dankzij de stikstofproblematiek komt er 653 miljoen beschikbaar om dat achterstallige onderhoud in te lopen, maar dat is 375 miljoen per jaar te weinig. Dus het wordt alleen wat minder erg erger. Je loopt in elk geval niets in, we zijn weer bezig met pappen en nathouden. Je moet er niet aan denken wat er was gebeurd als we die stikstofproblematiek niet hadden gehad, of als ze dat geld echt liever op de plank hadden laten liggen of de prioriteiten verder hadden verschoven.
Even een stapje terug. Het is toch een gekke keuze waar het bestuur van dit land voor staat? Achterstallig onderhoud inlopen of nieuwbouw? En nu opgelucht ademhalen omdat de regels voor stikstofuitstoot de knoop hebben doorgehakt? Lekkere manier om een land te besturen. Niet net doen alsof het Sophie’s Choice was, want deze keuze was vermijdbaar.
Hoe is dit land in hemelsnaam in die situatie terechtgekomen? Als je dat onderhoud netjes had bijgehouden, had je nu niet voor die keuze gestaan. Was er nooit geld genoeg voor fatsoenlijk onderhoud van de infrastructuur? Het is niet zo dat de kredietcrisis werd afgelost door corona. Daar zaten best jaren tussen van geldoverschot, vrijwel zonder inflatie. Als je toen daadkrachtig had opgetreden, had je nu niet voor de keuze gestaan om het inlopen van het onderhoud op te offeren aan nieuwbouwprojecten, ervan uitgaande dat er geen andere bronnen zijn om beide te financieren.
Infrastructuur is een zaak van lange adem. Dat maakt het voor een regering die over vier jaar moet worden herkozen moeilijk om in te zetten op onderhoud van infrastructuur. Bij nieuwbouw kun je met mooie artist impressions de kiezertjes een worst of wortel voor houden. En dan nu dat rare excuus om geld van artist impressions te schuiven naar broodnodig onderhoud. Allebei is duur. We hebben Caroline van der Plas nog niet kunnen betrappen op belangstelling voor de binnenvaart, maar standaard heeft ze een oplossing voor de financiering van beide: “Dat zoekt het kabinet maar uit.”
