Hoewel duurzaamheid in de plannen die het demissionaire kabinet op Prinsjesdag presenteerde een prominentere plaats inneemt dan ooit eerder, is er onvoldoende budget voor onderhoud en vervanging van de natte infrastructuur, waarschuwt Koninklijke BLN-Schuttevaer.
Er wordt in 2022 fors ingezet op maatregelen die de uitstoot van CO2 moeten terugdringen. Juist vervoer over water kan daarbij een belangrijke rol spelen, klinkt het uit de binnenvaart.
“Eerder gingen wij onder andere op nationale radio en tv op de barricade voor extra geld naar aanleiding van een rapport van de Algemene Rekenkamer over de erbarmelijke staat van onderhoud van de Nederlandse infrastructuur”, schrijft BLN-Schuttevaer in een reactie. “Organisaties als TLN, Bouwend Nederland en de Waterbouwers deden een zelfde appel. Desondanks staan de genoemde voornemens in de miljoenennota in schril contrast tot de daadwerkelijke maatregelen die nodig zijn om Nederland in beweging te houden.”
Sluizen
Ondernemersvereniging evofenedex wijst ook op de noodzaak dat er de komende jaren meer geld nodig is om de infrastructuur op orde en toekomstbestendig te maken.
Het zou voor wegen, spoor en vaarwegen samen gaan om 3,9 miljard euro per jaar: 2,5 miljard voor nieuwe infrastructuur en 1,4 euro voor onderhoud en renovatie.
Evofenedex wijst specifiek op de “uitdaging op het gebied van vaarwegen”: zoals de sluizen van Grave, Kreekrak en Volkerak. “Door de beperkte capaciteit lopen de wachttijden daar op en dat heeft een nadelig effect op de betrouwbaarheid van de binnenvaart.”
Green Deal
Het thema vergroening speelt een voorname rol in de kabinetsplannen. In het komende begrotingsjaar worden miljarden euro’s extra uitgegeven aan klimaatdoelstellingen, vooral aan maatregelen die de uitstoot van CO2 moeten verminderen. Het geld gaat vooral naar elektrisch rijden en investeringen in zonne- en windparken, constateert BLN-Schuttevaer. Vervoer over water komt er bekaaid af. “De binnenvaartsector heeft zich in de Green Deal binnenvaart geconformeerd aan de belofte om de uitstoot van CO2 in 2030 fors te reduceren door bijmenging met veilige en betaalbare biobrandstof en door nieuwe schone schepen op waterstof en batterijtechniek in de vaart te nemen. Tel daar de gewenste modal shift bij op en de binnenvaart kan gegarandeerd een substantiële bijdrage leveren aan de gewenste verduurzaming. “
Vaarwegen
“Op het gebied van infrastructuur brengt de begroting van 2022 geen extra’s”, stelt BLN-Schuttevaer. “Het budget voor instandhouding van bestaande infrastructuur is structureel te laag. Al in 2015 constateerde de Algemene Rekenkamer een tekort van 400 miljoen euro op onderhoud van vaarwegen tot 2020. Dit verschil is bij lange na nog niet ingelopen.”
Uit de nieuwe begroting blijkt dat het onderhoudsbudget voor 2022 en 2023 weliswaar wat wordt verhoogd om de acute problemen het hoofd te bieden, maar dat is ontoereikend, oordeelt BLN. Bovendien worden de jaren erna hoogst onzeker doordat beslissingen daarover op het bordje komen te liggen van de volgende regering.
De binnenvaart ondervindt bijna dagelijks hinder van de slechte staat van onderhoud, aldus BLN-Schuttevaer: “Onder andere op de Maascorridor, de Brabantse kanalen en de Oranjesluizen lopen problemen regelmatig hoog op. De grote vertragingen, vanwege extra wachttijd of erger nog omvaren, hebben een negatieve weerslag op de betrouwbaarheid van de binnenvaart en staan daarmee de gewenste modal shift in de weg.”
Subsidie voor kademuren
Het Rijk blijft ook in 2022 de modal shift van weg naar water stimuleren met onder andere een subsidieregeling voor de aanleg van kademuren. Er wordt een start gemaakt met een uitvoeringsprogramma voor duurzamer, veiliger en efficiënter goederenvervoer op de corridor Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen. Bij Bergambacht worden nieuwe Rijksligplaatsen gerealiseerd. Dit om het tekort aan ligplaatsen op de vaarweg tussen Rotterdam en Amsterdam aan te pakken en de modal shift van weg naar water te versterken.
Meer over water
BLN-Schuttevaer roept het kabinet op vervoer over water op grotere schaal te stimuleren. “Een goede bereikbaarheid van belangrijke economische regio’s is cruciaal om te kunnen blijven profiteren van de groei van de wereldhandel en goederenstromen. De Nederlandse binnenvaart, met de grootste en de modernste binnenvaartvloot van Europa, kan een flinke bijdrage leveren aan de uitdagingen waar Nederland voor staat op het gebied van mobiliteit en CO2 reductie. De regering doet er daarom verstandig aan om vervoer over water te blijven stimuleren om de grote maatschappelijke voordelen optimaal te benutten.”
