De ASV heeft de Nederlandse Europarlementariërs Caroline Nagtegaal-van Doorn (VVD) en Tom Berendsen (CDA) gevraagd om zich sterk te maken voor strengere regelgeving voor het gebruik van fosfine. De schippersvereniging wil dat er definitief iets gedaan wordt om gevaarlijke situaties aan boord van schepen door gassen van lading te voorkomen.
De ASV maakt zich daar al langer sterk voor. Dat op dinsdag 27 juli weer een veel te hoog fosfinegehalte is gemeten in de ruimen van drie met tarwe geladen binnenvaartschepen, is de druppel die de emmer doet overlopen. “0,2 ppm (parts per million) fosfine is de grenswaarde, boven 0,5 ppm geldt dit als levensgevaarlijk; hier werd in het ruim van een van de schepen 140 PPM gemeten bij een ander schip werd wel tot 300 PPM gemeten”, aldus de ASV.
De schepen waren in Oss beladen met een partij tarwe bestemd voor veevoerfabrikant De Heus. Naderhand kreeg de fabriek een melding dat de lading wellicht fosfine zou bevatten. De lading was afkomstig van een trein uit Polen.
Certificaat
De ASV wijst erop dat na het drama met ms Fox in december 2019, waarbij de eigenaren zo ziek werden dat ze op de IC belandden, in de Tweede Kamer een motie werd aangenomen waarin staat dat binnenvaartschippers op de hoogte gesteld moeten worden bij gebruik van fosfine.
Na die Kamermotie is het protocol in de zeehavens aangepast. De maatregelen zijn ontoereikend, vindt de ASV, “want nog steeds is in het protocol niet opgenomen dat in geval van fosfinegebruik in lading vanuit zeeboten de binnenvaartschipper een certificaat meekrijgt waarin staat welke waardes in de lading in het binnenvaartschip gemeten zijn. Bovendien gaat het protocol alleen over gebruik van fosfine, hoe zit het met andere gifstoffen?”
In mei van dit jaar deed zich een vergiftigingsgeval voor met hexaan: een schipper moest bij Tholen door de brandweer van boord worden gehaald. Het ging het om de Anda, die 5 mei in de Dintelhaven bij ADM een lading sojaschroot had geladen voor Schoten. Hexaan is niet alleen heel giftig, maar ook brandbaar. “Vanwege het ontploffingsgevaar kon men niet naar een plek varen waar men van boord kon,” beschrijft de ASV. “De brandweer heeft uiteindelijk met een bootje de bemanning met de hondjes van boord gehaald.”
Europees beleid
De ASV vraagt hoe het zit met de Europese regelgeving. “Wat de Fox betreft leek het feit dat het zeeschip uit de Oekraïne kwam de reden was dat men met fosfinepillen in de lading opgezadeld zat. Maar nu blijkt een treinwagon graan uit Polen voor een enorme hoeveelheid ppm fosfine in de lading verantwoordelijk te zijn. Kan dit zomaar, zo’n enorm gevaarlijke hoeveelheid fosfine in een lading tarwe komend van een land binnen Europa?”
Op vragen van het Europees Parlement antwoordde toenmalig Eurocommissaris (Milieuzaken) Stavros Dimas in 2009 dat twee richtlijnen (98/8/EG en 91/414/EEG) samen een tweetrapsbenadering vormen om de veiligheid van bestrijdingsmiddelen te garanderen. “Volgens (beide) richtlijnen kunnen alleen producten worden toegelaten die geen onaanvaardbare effecten op de gezondheid van mens en dier hebben.”
Fumigatiebehandelingen met fosfine zijn niet toegestaan in Europa, aangezien fosfine niet is opgenomen in de bijlage met toegelaten stoffen in Richtlijn 91/414/EEG. Andere pesticiden, waaruit fosfine vrijkomt zijn dat wel. Het gaat om aluminium-, calcium- en magnesiumfosfide. Maar: “Het gebruik is beperkt tot professionele gebruikers en is gebonden aan de toepassing van stringente risicobeperkingsmaatregelen om consumenten, marktdeelnemers en werknemers te beschermen.” Aldus Dimas.
Op basis daarvan vraagt de ASV aan Caroline Nagtegaal-van Doorn en Tom Berendsen – twee Europarlementariërs die zich de laatste tijd sterk maken voor de binnenvaart – waaruit die stringente risicobeperkingsmaatregelen bestaan om consumenten, marktdeelnemers en werknemers te beschermen?
