Jarenlang zijn ‘we’ bezig geweest met het promoten van het beroep van schipper en/of matroos in de binnenvaart en nu gooien we het over een andere boeg. We maken het beroep van schipper schaarser en dus waardevoller. Want zo werkt het in de vrije markt. Hoe minder beschikbaar, des te sexyer.
Dat principe kennen de meesten van ons wel. Je vergroot de aantrekkingskracht van iets (of iemand) door de beschikbaarheid te verminderen. Een beetje vergelijkbaar met de hogere vrachtprijs die je kan vragen als er relatief minder scheepsruimte beschikbaar is (door laag water of door een verstandig, evenwichtig beleid voor de toevoeging van nieuwe scheepsruimte aan de markt – laten we het maar op laag water houden, da’s wel zo realistisch).
Hoe gaan we het roer omgooien? Door minder mensen aan boord nodig te hebben. Tot voor kort was het varende beroep eigenlijk best karaktervol en gerespecteerd. Er bestond ook veel waardering voor de man of vrouw die achterop het schip de professionele controle had over een gevaarte van vaak duizenden tonnen, niet zelden met gevaarlijke lading.
Allemaal niet meer nodig. Het is tijd om te innoveren. Schepen kunnen autonoom varen en dus zullen in de toekomst steeds minder schippers nodig zijn. Volgens de wetten van de varkenscyclus zal gezien het bovenstaande het beroep van schipper weer aantrekkelijker worden, staan de jongeren in de rij om zelf het roer te mogen omgooien en voor je het weet heb je te veel mensen aan boord, werken ze voor minder en is het sowieso prettiger om met mensen aan boord te werken dan met een wirwar van onnavolgbare algoritmes.
De vraag is of zelfvarende schepen innovatie zijn. De techniek is er immers allang. Eerlijk is eerlijk: de toepassing is nieuw. Hoewel in genoeg stuurhuizen een automatische piloot vertrouwd is, is een volledig autonoom varend schip voorlopig een anomalie, als het al mogelijk is. In 1968 konden ‘ze’ een raket geleid vanaf de aarde rondjes om de maan laten cirkelen, dan zou je toch denken dat ze 52 jaar later een schip een beetje fatsoenlijk moeten kunnen laten varen.
Onbemand is niet het juiste woord. Het is feitelijk op afstand bediend. Denk nou niet dat de schipper op de oever staat met een zwart doosje met een antenne om het schip te sturen. In een zaal vol tv-schermen breekt het zweet uit bij tientallen zenuwachtige mannetjes als het schip zelfstandig meldt dat er een probleem is (Houston?). Tientallen? Jawel, absoluut nodig om een vloot van duizenden schepen in Europa aan te sturen. Hebben we eindelijk een heus binnenvaartcentrum.