Op 3 juli is de nieuwe LNG-catamaran Willem Barentsz van Rederij Doeksen in de vaart gekomen. Zusterschip Willem de Vlamingh volgt later dit jaar. Beide veerboten zijn uitgerust met efficiency PACK’s die de restwarmte uit de motoren omzetten in 100 procent groene energie. Dit levert een jaarlijkse besparing op van 636 ton aan CO2-uitstoot. Dit is gelijk aan 520.000 liter brandstof en 925.200 kWh elektriciteit.
Dit zijn de allereerste veerboten in Nederland en de allereerste schepen ter wereld, waarbij single fuel LNG-motoren rechtstreeks roerpropellers aandrijven met vaste schroeven. Wanneer de motoren op vol vermogen draaien, winnen de efficiency PACK’s van het Duitse CleanTech-bedrijf Orcan Energy 308 kW netto aan groene energie terug uit de restwarmte. Deze wordt gebruikt voor het opladen van de accu’s, die de volledige energievraag afdekken voor de boegschroefinstallatie bij het aan- en afmeren.
Warmte uit koelwater en uitlaatgassen
De technologie achter het benutten van restwarmte is gebaseerd op de zogeheten Organic Rankine Cycle (ORC). Dit is een natuurkundig principe waarbij een organisch koudemiddel een cyclus doorloopt en daarmee voortdurend warmte omzet in kinetische energie.
Bij de nieuwe LNG-veerboten van Rederij Doeksen wordt de warmte benut van het motorkoelwater en de uitlaatgassen. Met een warmtewisselaar in het uitlaatgassenkanaal wordt de warmte opgehaald en via een watercircuit naar de efficiency PACK geleid. Het motorkoelwater wordt direct van het koelwatercircuit afgetapt.
In de efficiency PACK zet de warmte de ORC in gang. Hierbij wordt het koudemiddel verdampt en onder hoge druk naar een expander geleid. De damp drijft de expander aan, die de vrijkomende energie omzet in elektrisch vermogen voor het opladen van de accu’s. Na de expander wordt het koudemiddel gecondenseerd om opnieuw warmte te kunnen opnemen.
Orcan Energy
Het Duitse Orcan Energy is in 2008 voortgekomen uit de Technische Universiteit München. In 2004 waren daar de eerste onderzoeken met de efficiency PACK gestart. Inmiddels is de op ORC-gebaseerde restwarmteterugwintechnologie ingevoerd in meerdere sectoren, waaronder de scheepvaart. Tot dusver heeft Orcan Energy wereldwijd honderden modules verkocht.
In de Benelux wordt Orcan Energy vertegenwoordigd door Berger Maritiem, een handels- en adviesbureau dat zich richt op duurzaamheid. De doelstelling van het bedrijf is scheepseigenaren en reders helpen bij het verduurzamen van hun schip of vloot.
Sinds 1923 verzorgt Rederij Doeksen de passagiersdienst tussen Harlingen, Terschelling en Vlieland. Jaarlijks vervoeren ze ruim 785.000 passagiers over de Waddenzee.
De nieuwbouw van de Willem Barentsz en de Willem de Vlamingh draagt bij aan het thema ‘Duurzame ontwikkeling havens en energietransitie’ uit het Pioniersprogramma Waddenfonds 2012-2013. Het Waddenfonds kende de rederij een subsidie toe van 1.207.500 euro.