Tien jaar na zijn maidentrip is de replica van het Russische fregat Shtandart weer terug in Zaandam. “De Shtandart en Zaandam hebben een bijzondere relatie”’, vertelt woordvoerder Els Heyboer. Het fregat was het eerste schip van tsaar Peter de Grote, die zo’n driehonderd jaar geleden, in zijn jonge jaren, in Zaandam als timmerman werkte op een van de werven. Hij woonde in een klein huisje vlak bij de haven. Dat huisje is geheel in oude staat hersteld en vormt voor veel Russische toeristen een bezienswaardigheid.
Het schip wordt enthousiast welkom geheten in Zaandam. (foto E.J. Bruinekool Fotografie)
In Rusland bestond al langere tijd het idee om een replica van de Shtandart te bouwen. Probleem was dat er geen technische tekeningen bewaard waren gebleven. Dat was echter geen reden om af te zien van het project. In 1988 kreeg de historicus Viktor Krainukow van het museum Hermitage in sint Petersburg opdracht om gedurende drie jaar lang alle beschikbare informatie over de Shtandart te vergaren. Aanvankelijk werd aan de hand van die informatie slechts een schaalmodel gebouwd. Later kwam het alsnog tot een replica op ware grootte.
Op 4 november 1994, 298 jaar nadat de basis was gelegd van de Russische marine, werd in de Shtandart Club de kiel gelegd. De officiële tewaterlating was op 4 september 1999, in aanwezigheid van ruim 40.000 belangstellenden. Het schip was op dat moment nog niet volledig af. Na de tewaterlating is nog ruim een jaar gewerkt om de Shtandart te voltooien.
In juni 2000 vertrok het fregat voor zijn eerste reis. Het schip volgde dezelfde route naar Zaandam als de jonge tsaar Peter ooit had afgelegd. Nu is de Shtandart weer even terug. Het schip blijft tot 7 juli in Zaandam. Morgen vertrekt het naar Antwerpen om daar van 10 tot 13 juli deel te nemen aan de Tall Ships Races.
(Evert Bruinekool)
