De ASV is een online enquête gestart om een eind te maken aan het Europees beleid met strengere technische (nieuwbouw)eisen aan bestaande schepen. Die kunnen daar niet aan voldoen en dreigen zodoende te verdwijnen. Met de uitkomsten van Europa, redt de binnenvaart! wil de schippersvereniging de ernst van de situatie duidelijk maken en politici en bestuurders van de Europese Commissie overhalen om in te grijpen.
Samen met evofenedex en EOC pleitte de ASV begin dit jaar in Brussel bij Daniela Rosca, hoofd van de afdeling Havens en Binnenvaart bij het Directoraat-Generaal Mobiliteit en Vervoer (DG MOVE). “Als de CCR niet wil luisteren dan moet het maar via Brussel”, aldus de ASV. “Deze enquête is bedoeld voor alle scheepseigenaren die vinden dat deze handelswijze herzien moet worden.”
Schepen verdwijnen
Bij de lancering van de schippersenquête op 13 april gaf de ASV een uitgebreide toelichting op deze stap: “De CCR heeft in 2003 besloten dat met terugwerkende kracht nieuwbouwregels op bestaande schepen van toepassing zijn met als DOEL dat de schepen zouden verdwijnen en vervangen zouden worden door nieuwbouw. De realiteit is anders. Schepen verdwijnen wel, maar er komt geen nieuwbouw voor in de plaats in de categorie schepen tot 1.500 ton.”
“Dit heeft niet alleen tot een tekort aan schepen tot 1.500 ton geleid, het heeft er ook voor gezorgd dat scheepseigenaren gedwongen zijn investeringen te doen die hun schepen niet veiliger en/of milieuvriendelijker maken.”
Goede schepen moeten in de vaart blijven, scheepseigenaren moeten niet op onnodige kosten gejaagd worden. Deze koude sanering en oneerlijke concurrentie moet zo snel mogelijk stoppen, zodat scheepseigenaren kunnen investeren in dat wat er werkelijk toe doet. We willen dat er weer vertrouwen komt in een toekomst voor goede binnenvaartschepen.”
Dispensatie aanvragen
De ASV wil met de enquête – nogmaals – aantonen dat het huidige beleid leidt tot een razendsnelle afbraak van de binnenvaartvloot. Tijdens het bezoek aan Brussel kreeg de delegatie van EC-topambtenaar Daniela Rosca in januari te horen dat Nederland bij de Europese Commissie dispensatie kan vragen. Bijvoorbeeld voor (een deel van de) CCR/CESNI-eisen en/of een categorie schepen.
“De uitkomst van de enquête kan die aanvraag ondersteunen (hoe meer, hoe overtuigender). Samen met eerdere rapporten krijgt de Europese Commissie daarmee voldoende in handen om de leden (andere landen) te kunnen overtuigen dat Europa in moet grijpen, Europa heeft tenslotte gekozen voor een modal shift.”
Sloop
De ASV hoopt dat zoveel mogelijk scheepseigenaren de enquête invullen. Ook degenen die denken dat ze het wel uitzingen totdat de eisen vanaf 2035 (en in een aantal gevallen in 2025) ingaan. “Maar een schip zonder toekomst is weinig waard, en waarom zou men een goed schip naar de sloop brengen als dit niet hoeft?”
Tegen degenen die verwachten dat hun schip wél aan de nieuwe eisen kan zegt de ASV: “Dat zou kunnen, maar iedere investering die niet zinvol is, is er een teveel en zet de binnenvaart op achterstand tegenover de concurrenten. Een onnodige achterstand in een tijd die nog veel meer investeringen vraagt: denk onder andere aan de vergroeningsopdrachten waar we mee te maken hebben.”
Bovendien: iedere scheepseigenaar wil uiteindelijk zijn schip voor een goede prijs verkopen. Dat kan alleen als er een toekomst is voor dat schip, waarbij er niet nog een enorme investeringsopdracht ligt door deze eisen. Dat geldt voor alle typen schepen.”
Hardheidsclausule
Individuele schippers kunnen bij de CCR om toepassing van een hardheidsclausule vragen als ze niet aan de eisen kunnen voldoen. Dat gebeurt niet tot nauwelijks. Dat zegt genoeg, vindt de ASV. “De werkwijze voor het verkrijgen van de CCR-hardheidsclausule is ronduit afschrikwekkend.”
De vereniging is niet tegen het aanvragen van een hardheidsclausule maar ziet die niet als een werkbare of wenselijke oplossing. “Een hardheidsclausule is bovendien bedoeld om in bijzondere gevallen af te wijken van een normale regel. Nieuwbouwregels opleggen met terugwerkende kracht is niet normaal.”
Als er wél hardheidsclausules moeten worden aangevraagd, gaat het om duizenden, waarschuwt de ASV. Als de CCR die al kán verwerken, duurt het te lang en is de eerstkomende jaren niemand zeker van de uitkomst.
Betere toekomst voor de binnenvaart
De (geanonimiseerde) uitkomsten van de enquête moeten de binnenvaartsector iets in handen geven “waarmee men naar Europa kan gaan om te zorgen dat er een (betere) toekomst komt voor de binnenvaart”, aldus de ASV.
“Laten we laten zien dat deze sector opkomt voor haar eigen belangen én voor de belangen van de hele maatschappij. Ook al lijkt men het niet te beseffen; als 70 procent van de binnenvaartschepen verdwijnt, ontstaat er een enorm probleem, ook voor de schepen die dan nog wel varen, omdat men simpel geen vervoerszekerheid meer kan bieden.”
Dus sluit de ASV af met een oproep aan de schippers: “Help ons, help uzelf, vul de enquête in en stuur hem op. Doe het NU!” Invullen kan tot 15 mei 2023.
