Tijdens Sail Amsterdam 2025 zijn dagelijks veel schepen in konvooi door het IJ gevaren. Ook het Zeekadetkorps Nederland (ZKKNL) was nadrukkelijk aanwezig: de korpsen uit Alkmaar en Gouda verzorgden tochten met relaties en gasten, terwijl andere schepen van het korps aan de Javakade lagen.
De Ks. Bulgia ZKK Alkmaar en de Ks. Freyr ZKK Gouda, twee zusterschepen die eerder bij de Koninklijke Marine dienden, voeren tweemaal per dag met elk 25 zeekadetten aan boord. Op de Ks. Freyr, waar de verslaggever van De Binnenvaartkrant meevoer, stond commandant Harmen Engel van ZKK Gouda aan het roer. Hij bereidde de operatie wekenlang voor. “Wat het korps Zeekadetten mij gegeven heeft, voelt – naast dat het leuk is – als een plichtsbesef. Ze hebben mij ver gebracht. Ik voel wel druk op dit soort dagen.”
Drukte op het water
Op het IJ heerst enorme drukte. Chartervaart, rondvaart en watersport varen kriskras door elkaar, terwijl beroepsvaart in konvooi passeert onder begeleiding van Port of Amsterdam, Rijkswaterstaat en politie. In totaal voeren 32 konvooien met 391 schepen. Engel is in het dagelijks leven binnenvaartschipper en eigenaar van het containerschip Diafora. Dat schip voer tijdens Sail gewoon door, met aflossers aan boord. Zijn tweede schipper, Kevin Bakker, zat ook bij Korps Gouda en was eveneens op de Ks. Freyr.
Sail is een geweldige leerschool voor jongeren
Het varen op een zeekadetenschip is volgens Engel wezenlijk anders dan op de binnenvaart. Via een spreekbuis geeft hij commando’s: “Slag achteruit, langzaam voorwaarts, stuurboord.” Drie man voeren gelijktijdig zijn bevelen uit. Aan dek lopen kadetten met trossen en stootwillen, in de machinekamer waken twee machinisten over de motoren en in de kombuis wordt voor de gasten gezorgd. Ondertussen zorgen de zeekadetten dat de passagiers worden voorzien van hapjes en drankjes.
Opleiding in de praktijk
Het werk op Sail is voor veel zeekadetten een leerschool. Zij doen praktijkervaring op die tijdens reguliere korpsweekenden of trainingen niet in deze omvang te beleven is. De jongeren leren omgaan met nautische drukte, communicatie en samenwerken onder tijdsdruk. “Je ziet hier precies wat het betekent om onderdeel te zijn van een bemanning,” zegt Engel. “Alles draait om discipline, vertrouwen en elkaar aanvullen. Dat neem je mee, of je nu later in de binnenvaart, de Marine of een ander vakgebied terechtkomt.”
Voor veel jongeren is het Zeekadetkorps een opstap naar een maritieme carrière. Oud-leden stromen vaak door naar zeevaartscholen, de Koninklijke Marine of de binnenvaart. Anderen blijven als vrijwilliger betrokken en geven hun kennis weer door aan nieuwe generaties. Daarmee vormt het korps een schakel tussen jeugd en de beroepsvaart.
Lees hier de eerdere berichtgeving van de Binnenvaartkrant over Sail – ook van vorige edities.
Band met de Marine
Het Zeekadetkorps Nederland telt ruim 600 leden, verdeeld over 19 korpsen. “De individuele korpsen houden de vloot met sponsoring varend,” zegt Gert van Beest, secretaris van het ZKKNL en voormalig commandant bij de Marine. “Sail is een geweldig feest voor promotie. De schepen Abeltasman, Zaandam, Roermond en de Noorderkroon liggen op de Javakade. Wij maken hier contacten, zoeken vrijwilligers en sponsors.”
Voorzitter Bart Escher, zelf al vanaf zijn twaalfde lid van het korps, benadrukt het opleidingsaspect. “Het varen met schepen geeft jongeren zoveel ervaring mee. Je bent niet alleen voor jezelf verantwoordelijk, maar ook voor anderen. Op een speelse manier maritieme opvoeding.”
De Marine ondersteunt de zeekadetten waar nodig. Jasper Bol, CZSK/Inspecteur ZKKNL, en George Pastoor, CZSK/Commandant Netherlands Fleet, waren aanwezig. Bol: “Wij proberen de band te versterken, net als de samenwerking. De ZKK onderscheiden zich omdat zij oude zeeschepen in de vaart houden, zowel logistiek als nautisch en technisch.”
Tekst gaat verder onder de foto
Jong geleerd, oud gedaan
Ook jonge leden draaien mee in het programma. Liva Engel, negen jaar en dochter van commandant Engel, is net junior zeekadet geworden. “Net mijn eerste kamp gehad. Het vuurwerk is het mooist. En uiteraard is het mooiste schip op Sail Amsterdam de Ks. Freyr, want daar ben ik lid en mijn vader vaart erop.”
Sem van der Linden, kwartiermeester in de machinekamer, vindt vooral de techniek indrukwekkend. “Supergaaf hier rondkijken, sleutelen en varen met de twee Stork-Werkspoor-motoren van 650 pk. Het leukste van Sail is de andere ZKK-kadetten te zien.”
Het Zeekadetkorps zit bij ons in het bloed
Zeekadetofficier der tweede klasse Marco Hoogendijk kreeg tijdens een rustmoment een bijzondere onderscheiding. Hij werd verrast met de zilveren Jacobsstaf, voor zijn jarenlange inzet bij ZKK Gouda sinds 1978. “Ik was 11 jaar toen ik begon en heb alle rangen en standen doorlopen. Ik ben er wel even tussenuit geweest en nu al jaren terug als vrijwilliger.”
Vrijwilligers onmisbaar
Voorzitter Marlies Tump van ZKK Gouda benadrukt dat de vrijwilligers het korps draaiende houden. “We komen hier al heel lang. Het betekent contact met mensen die veel voor ons doen en die we op een relatiedag koesteren. Het is fantastisch: de glunderende koppies maken duidelijk dat het essentieel is dat het ZKK blijft bestaan.”
Dat vrijwilligerswerk is ook zichtbaar tijdens Sail. Engel: “Mijn dochter is nu junior cadet. We maken eigenlijk onze eigen leden voor het ZKK. Het Zeekadetkorps zit bij ons in het bloed.”
Jubileum voor Sail
Sail zelf kreeg eveneens erkenning. Burgemeester Femke Halsema reikte de Jubileumpenning van de stad Amsterdam uit aan directeur Mitra van Raalten en voorzitter Arie Jan de Waard. Met deze onderscheiding eert de stad het 50-jarig bestaan van Sail, dat sinds 1975 miljoenen internationale bezoekers en bemanningen samenbrengt. Dit jaar wordt het bezoekersaantal op 2,5 miljoen bezoekers geschat.
Door: Evert Bruinekool