Op zondag 29 oktober was het ruim van evenementenschip Zeester in Nijmegen goed gevuld. Met vrienden, bekenden en literatuurliefhebbers die waren afgekomen op de presentatie van Radio Frankie-A, het nieuwste boek van Frank Antonie van Alphen.
Geboeid luisterden ze naar de verhalen die hij eruit voordroeg. Zo nam hij hen mee naar een ander schip: de Frankie-A. De dortmunder met een eigen universum, het schip dat zijn leven voorgoed zou bepalen.
Frank Antonie is schipperszoon, schrijver en als journalist verbonden aan deze krant. Hij haalde ook de geschiedenis van de Nijmeegse kaaisjouwers (zakkendragers) boven water, legde die vast voor het nageslacht en vertelt er vol vuur over tijdens stadsrondleidingen. Van Alphen is sinds begin dit jaar ook ‘perschef’ van het Binnenvaartmuseum aan boord van het in de Waalhaven gelegen KSCC-schip Jos Vranken.
Op zijn initiatief kwam daar een inmiddels permanente presentatie over het motorschip van zijn ouders, de Frankie-A. De Frankie-A uit de titel van zijn nieuwste boek. De dortmunder die zijn ouders in 1961 lieten bouwden bij Gebr. Sander in Delfzijl. Het schip werd niet alleen naar Frank Antonie genoemd, het bepaalde ook in belangrijke mate zijn leven.
Hoofdrol
Dat blijkt eens te meer uit zijn nieuwe verhalenbundel: Radio Frankie-A. Bij de boekpresentatie op de oude kustvaarder Zeester, tegenwoordig een knus evenementenschip afgemeerd in de Nijmeegse passantenhaven, droeg Frank Antonie meerdere verhalen voor. Ze werden afgewisseld door optredens van de Rotterdamse zanger en liedschrijver Mark Ritsema.
In een geheel eigen nostalgisch-komische stijl weet Frank Antonie de sfeer uit de jaren 60 en de beslotenheid aan boord van de Frankie-A goed te vangen. Het schip eist – net als in eerdere boeken – onmiskenbaar de hoofdrol op, maar toch was er meer dan varen alleen, zo laat Frank Antonie zien. En de muziek is daarvoor een welluidende metafoor. Of zoals hij het zelf omschrijft: “Hoe vaders waterstanden ten onder gingen in moeders vierkwartsmaat.” Beslist geen straf voor een kind dat naar afleiding snakt en de wereld wil ontdekken. Juist de wereld die zich buiten het eigen stalen eiland bevindt.
Nordmende-radio
Hij noemt Radio Frankie-A zijn derde ‘rock-‘n-roll-bundel’. Eerder verschenen in deze serie al De Aap in de Asbak (2020) en De geschiedenis van mijn hoofd (2021). De grootste gemene deler is de invloed van de rock- en popmuziek op zijn leven en zijn herinneringen.
De nieuwe bundel laat zien hoe het voor de jonge, nieuwsgierige schipperszoon was om op te groeien aan boord. Met een moeder die in de zestiger jaren enthousiast een nieuwe muziekstroming omarmt dankzij haar kleine Nordmende-radio. Vooral The Beatles vallen bij haar in de smaak.
Haar beide zoons vonden het prachtig. Veel beter ook dan de liedjes van Heintje Davids waar de matroos op zijn transistorradio naar luistert. Frank Antonie werd schrijver, zijn vijf jaar jongere broer muzikant. Ze speelden samen in diverse bands, daarna ging Frank Antonie korte tijd weer varen, als aflosser. Het was geen groot succes en hij koos toch voor een leven aan de wal. “Het was voor de binnenvaart beter dat ik over ging schrijven dan erin bleef werken.”
In zijn boeken en voordrachten drijft hij dromend regelmatig toch weer terug naar die wereld uit zijn jeugd. Hij noemt zich ‘droogmatroos’. Zijn broer kocht uiteindelijk toch een eigen schip en vaart nog steeds.
Ritmegevoel
Ook zonder radio viel er veel te horen aan boord en, zo vindt Frank Antonie, te genieten van de geluiden tijdens het varen. “Onze Frankie-A is één groot klapperend gebit. Alles maakt herrie op het ritme van de Industriemotor. Het afgewassen servies rammelt, de deurtjes van de formica-keukenkastjes rammelen, potten en pannen rammelen, de bestekla, flessen, glazen. Het schip is een ritme van 480 pk.”
In zijn 2-persoons opklapbed hoort de kleine Frankie het “gorgelende geluid van water rond de roeren: roerdroomwonderland”. Hij valt in slaap op het mantra van de scheepsmotor. Het voedde hem met een goed ritmegevoel. Hij werd later niet voor niets drummer…
Radio Frankie-A is voor 15 euro (exclusief verzendkosten) per e-mail te bestellen: [email protected].
