Stoomsleepboot Jan de Sterke werd in 1913 gebouwd en vaart nog met een originele 2-cilinder stoommachine. De stoom die deze machine gebruikt, wordt geleverd door een zogeheten Schotse Ketel. De thuishaven van de boot is Gorinchem. De vaste ligplaats is in Gorinchem, op de Linge onder de molen aan de Ondervloed. In de wintermaanden overwintert de boot in de Lingehaven, bij de sluis.
De stoomsleper heeft in het verleden diverse namen gehad. De eerste, in 1913, was Snel. Daarna volgden Mariëtte (1949), Hendrina II (1977). Toen de boot in 1995 in eigendom kwam bij de Gorcumse Stoomboot Stichting De Compound, kreeg hij een jaar later die haar de naam Jan de Sterke. Onder die naam is de sleper sinds 2003 geregistreerd als varend monument.
De boot wordt in de vaart gehouden door vrijwilligers, aangesloten bij de Stichting Jan de Sterke, en is op evenementen in binnen- en buitenland een graag geziene gast. Het eerstvolgende evenement zijn de Lekkodagen in Wijk bij Duurstede, van vrijdag 27 tot maandag 30 september.
Kapiteins en machinisten
Regelmatig onderhoud is noodzakelijk om de boot in goede conditie te houden. Daarom wordt er iedere dinsdag aan de boot gewerkt.
“Wij zijn dringend op zoek naar vrijwilligers die ons leuke, enthousiaste team willen komen versterken. Mensen met kennis van oude techniek, interesse in de stoomvaart en die tijd beschikbaar hebben, zijn hierbij van harte uitgenodigd om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek.”
De stichting zoekt met name kapiteins (in het bezit van een groot vaarbewijs) en machinisten. Ook matrozen zijn meer dan welkom.
Kennis overdragen
“Onze vrijwilligers hebben ieder hun specifieke kennis en het is belangrijk dat deze kennis wordt overgedragen aan de jongere generatie, zodat de boot kan blijven varen. Maar omdat het voor jongeren (door studie, werk, gezin, et cetera) nauwelijks haalbaar is om vrijwilliger bij ons te worden en wij de boot wel varende willen houden, doen wij hierbij een oproep aan schippers die bijvoorbeeld net met pensioen zijn en toch af en toe willen varen en ons willen helpen met het onderhoud aan de boot.”
Niet verkopen of slopen
“De boot mag echt niet verloren gaan”, vinden de bestuursleden en vrijwilligers. “Er zijn door soortgelijke problemen al boten door verkoop naar het buitenland verdwenen of op de sloop terecht gekomen. Wij willen onze prachtige, historische Jan de Sterke hiervoor behoeden. Er zijn in Nederland nog maar een paar boten die op kolen varen en dit prachtige stukje techniek willen wij voor de toekomst veiligstellen. Voor de huidige, maar ook voor de toekomstige generaties.”
Interesse? Mail voor vragen naar [email protected]. Of kom langs bij één van de maritieme evenementen waar de Jan de Sterke bij aanwezig is. Kijk voor de agenda op www.jandesterke.nl.
