Het Prinses Margrietkanaal, het Van Starkenborghkanaal en het Eemskanaal worden eigendom van het Rijk. Dat heeft minister Schultz van Infrastructuur en Milieu afgesproken met de provincies Fryslân en Groningen. Het beheer en onderhoud van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl komt hierdoor in handen van Rijkswaterstaat. De zijtakken van de vaarweg blijven eigendom van de provincies, die het jaarlijkse beheer en onderhoud voor hun rekening nemen. De minister betaalt hier eenmalig 186 miljoen euro voor.
“Met dit afkoopbedrag pakken de provincies Friesland en Groningen voortaan zelf de prioriteiten voor beheer en onderhoud van de zijtakken van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl aan”, licht Melanie Schultz toe. “Rijkswaterstaat kan als beheerder van het landelijke hoofdvaarwegennet vernieuwingen doorvoeren op de hoofdvaarweg, zoals meer bediening op afstand van bruggen en sluizen, efficiënte inzet van vaartuigen, personeel en gebundeld beheer en onderhoudscontracten. Dat is goed nieuws voor de vaarweggebruikers.”
Opwaardering gaat door
De minister heeft met de provincies afgesproken dat de opwaardering van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl volgens afspraak doorgaat. De vaarweg wordt geschikt gemaakt voor grotere schepen (maximale afmetingen van 110 bij 11,40 meter en meerbaksduwvaart). De provincies voeren het werk (baggeren en ophogen van bruggen) in opdracht van het Rijk uit. De provincies gaan in samenwerking met het Rijk het verkeersmanagement en de bediening van de bruggen en sluizen doen.
De belangrijkste zijtakken van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl zijn het Van Harinxmakanaal (in Friesland) en het Winschoterdiep inclusief aansluitend gedeelte van de Rensel (in Groningen).
Gedeputeerde Sietske Poepjes: "Met deze afspraken krijgen we in Friesland structureel meer geld van het Rijk: 2,6 in plaats van 2,1 miljoen voor jaarlijks beheer en onderhoud. Samen met de afkoopsom voor achterstallig onderhoud kunnen we rap aan de slag om achterstanden aan het Van Harinxmakanaal weg te werken. Het is een buitenkans voor zowel de binnenvaart als de pleziervaart. Ik verwacht dat de Staten instemmen met dit mooie resultaat."
Van Harinxmakanaal
Van de eenmalige bijdrage van het Rijk is 95 miljoen euro bestemd voor de provincie Friesland. Dit bedrag is bestemd voor de afkoop van het beheer en onderhoud (58 miljoen), achterstallig onderhoud (6 miljoen en nog nader vast te stellen bedrag en de afkoop van vervanging van kunstwerken zoals bruggen en sluizen (31 miljoen).
Voor de Tjerk Hiddessluizen in Harlingen is vanwege de primaire waterkeringsfunctie en de nog te verwachten levensduur afgesproken dat het Rijk nog eenmalig in de vervangingskosten voorziet. Deze kosten moeten nog worden vastgesteld.
De Friese Provinciale Staten beslissen in december over dit voorstel. Als ze akkoord gaan, valt het Van Harinxmakanaal per 1 januari 2012 onder de (financiële) verantwoordelijkheid van de provincie. De overdracht eigendom en beheer van de hoofdvaarweg moet uiterlijk 1 januari 2014 organisatorisch zijn ingesteld.
Winschoterdiep
De provincie Groningen krijgt voor het beheer en onderhoud van het Winschoterdiep en de Rensel een eenmalige afkoopsom van 91 miljoen euro. Van dit bedrag moet in de komende jaren het beheer en onderhoud van deze vaarwegen worden betaald, achterstallig onderhoud worden gepleegd en worden diverse bruggen vervangen.
Gedeputeerde Mark Boumans is heel tevreden met het bereikte resultaat: "Ik ben vooral blij dat we nu eindelijk kunnen beginnen met het baggeren van het Winschoterdiep. Dit is goed nieuws voor de bedrijven die aan dit water liggen. We zullen dit dan ook zo snel mogelijk in gang zetten." De provincie Groningen wil een deel van de afkoopsom (ongeveer 8 miljoen euro) gebruiken om de bruggen en sluizen in de provincie op afstand bedienbaar te maken.
