“Een kroon op mijn werk”, noemt hij het zelf. Henk Danser wilde nog eenmaal knallen met een project voordat hij een stap terugdoet uit de kustvaart. Alle kennis en ervaring die hij in meer dan vijftig jaar varen opdeed, is verenigd met de nieuwste techniek in hét schip voor de toekomst. Met als doel een schip te realiseren dat zeker dertig jaar mee kan. Dansers goede vriend Adri Peperkamp ging nog iets verder, toen hij het “een schip voor de eeuwigheid” noemde.
Een uitermate stil en rustig schip moest het zijn. “Maar je kunt bedenken wat je wilt, totdat het schip daadwerkelijk voor de eerste keer voor 100 procent open gaat blijft spannend wat het resultaat is”, zegt Danser.
Alle kennis en ervaring die Henk Danser in meer dan vijftig jaar varen opdeed, is verenigd met de nieuwste techniek in de Marietje Andrea.
Lakmoesproef
De ultieme test vond plaats voor de kust bij IJmuiden, in aanwezigheid van de directieleden Hans Veraart en Gerrit Barkmeijer van Barkmeijer Shipyard in Stroobos. Een fles champagne nam Danser mee toen deze eerste uit een serie van minstens vier aan deze lakmoesproef werd onderworpen. Want hij had hen beloofd: “Is het schip echt zo stil en rustig als we hopen, dan drinken we er champagne op. Maar valt het tegen, dan sla ik de fles stuk op de buitenkant van het schip. Dan hebben de vissen ook wat.”
Toen de Marietje Andrea voor het eerst op volle kracht vooruit ging, werd Danser langzaam maar zeker helemaal warm van binnen. “Het schip was zo stil, daar werd ik helemaal enthousiast van.” Danser aarzelde niet, maar brak om tien over zes in de ochtend op het sloependek van zijn nieuwste aanwinst de champagne aan voor een toost op een prachtig resultaat.
“De omloopsnelheid van de schroef’”, noemt Dansers als een belangrijke herrieschopper aan boord. “Die snelheid is op de meeste schepen te hoog. Bij een open schroef begint de herrie en het gerammel vanaf een omloopsnelheid van 30 meter per seconde en bij een schroef in buis nog eerder, daar is 26 tot 28 meter per seconde de perfecte omloopsnelheid. Het is een samenspel van meerdere factoren, zoals de watertoestroom en de aanstroking van buis naar schip.”
Dwarsspant
Het is slechts een van de aandachtspunten die de Marietje Andrea maken tot Dansers magnum opus. Zo is de coaster helemaal dwarsspant gebouwd. De spanten liggen slechts 30 centimeter uit elkaar, een versterking helemaal tot de deklijn. Hiermee ging er ruim 30 procent meer staal in het casco dan voorgeschreven. “Daardoor is dit schip veel sterker in ijs en neemt de kans op schade aanzienlijk af”, vertelt Dansers zoon Hendrik Jan, die als beoogd kapitein op de Marietje Andrea aan de slag gaat.
De brug is voorzien van de nieuwste apparatuur. “Alles is gedigitaliseerd, je vindt hier vrijwel geen papier meer.” (foto’s Jan Johan ten Have)
Verder is het voorschip voorzien van een gesloten bakdek tegen ijsafzetting. Met hetzelfde doel zijn de ankerkluizen dicht, een noviteit in de koopvaardij. In de door Hendrik Jan ontworpen voormast is radar aangebracht voor het geval hoge deklading het uitzicht belemmert. Ook is er een uitkijkpost voor op de kop aangebracht.
De bulbsteven van de Marietje Andrea is uitermate geschikt om in ijs te varen. De steven is voorzien van een ijsmes, ter voorkoming van schade bij het varen achter een ijsbreker. De voorste bolders zijn door het dek heen verzonken, bevestigd aan de spanten voor extra trekkracht als er gesleept moet worden. En de panamakluizen zijn af te dichten, waardoor er helemaal geen water meer op het voordek terechtkomt.
Canadese meren
De eigenaars zijn lyrisch over de Hatlapa-lieren met maar liefst 6 ton trekkracht en vaste trossen. Dankzij onder meer deze dubbele lieren en het achteranker voldoet het schip aan alle eisen om via de Saint Lawrence River naar de grote Canadese meren te mogen varen.
“Zoals veel meer aan boord is het een verdienste van Barkmeijer dat het schip met dit type lier is uitgerust”, zegt Hendrik Jan, die de inbreng van de werf “meer dan geweldig” noemt. “Alles gaat er in overleg. Heb je zelf een goed idee, dan denken ze mee om dit idee nog verder te perfectioneren. Hun kennis is groot, maar ze staan er met beide voeten op de grond. Een genot om mee te werken.”
Barkmeijer bouwde het schip af voor de kade bij Bijlsma Lemmer. “De eerste Marietje Andrea werd in 1980 gebouwd bij scheepswerf Harlingen en de tweede begin jaren ‘90 bij Bijlsma Wartena. Bloedlijnen van deze beide werven leverden hun bijdrage aan de bouw van de nieuwe Marietje Andrea, prachtig toch?”
Ruim
Het ruim meet 68 meter en is volledig boxshaped. “Zo’n groot, vierkant schip is uniek voor de vloot die voor Wagenborg vaart”, legt Hendrik Jan uit. “Dit voldoet helemaal aan de wensen uit Scandinavische landen: meer laden en minder beschadiging van lading.”
De achterste luiken kunnen allemaal op het voorste ruim worden gelegd. Verder zijn de ventilatiekokers demontabel, waarmee er bijna 100 meter dekruimte voor grote constructielading beschikbaar is. Het schip heeft een draagvermogen van 8334 ton.
Het ruim is volledig voorzien van climate control voor vocht- en temperatuurgevoelige lading en het grote aantal sjorogen maakt het schip bij uitstek geschikt voor veilig transport van constructieladingen. De luikenkap en de luikenwagen zijn bijzonder stil, bijna geluidloos. Een groot deel van de bunkercapaciteit is in het midden van het schip aangebracht; niet meer aan de zijkant, om olievervuiling ten gevolge van aanvaringen te voorkomen.
Achterschip
Ook over de inrichting van het achterschip is uitermate goed nagedacht. Al het personeel slaapt op het dek waar het werkt en heeft de beschikking over ruime kamers met douche en toilet. De machinist heeft zelfs de beschikking over een eigen ligbad en iedereen kan aan boord in de sauna en voor stagiairs is er een ruime kamer met veel bedden en een meterslang bureau, waar ze naast elkaar kunnen studeren. “Wie zijn mensen laat werken als een paard, moet ze niet behandelen als een hond”, is het devies van Henk Danser. Daarom staat er ook een grote televisieschotel op het dak. “Ontspanning is erg belangrijk voor het personeel en met deze schotel kunnen wij wereldwijd televisie blijven kijken”, legt Hendrik Jan uit.
Het trappenhuis is van onder tot boven betimmerd, ook bepaald niet standaard bij koopvaardijschepen. Het maakt het schip nog stiller. Verder is het schip van voor naar achter en van onder naar boven voorzien van zó veel verwarmingscapaciteit dat het zelfs bij 40 graden onder nul nog geheel vorstvrij te houden is.
Machinekamer
De hoofdmotor is een 2999 kW sterke MAN B&W van dezelfde producent als de tandwielkast, schroefas en schroef. Het geheel is in Frederikshaven gebouwd. Opmerkelijk genoeg is de motor gespoten in Caterpillar-geel, op speciaal verzoek van de opdrachtgever. In “heel fijne samenwerking” met Pon Power zijn de Caterpillar-hulpmotoren aan boord geïnstalleerd. “Deze draaien met heel weinig problemen, zijn zeer bedrijfszeker”, weet Hendrik Jan. “Wij willen wereldwijd varen en zijn met Caterpillar overal verzekerd van onderdelen.”
Verder is de Marietje Andrea uitgerust met een Hatlapa-stuurmachine en drie identieke seperatoren, wat door uitwisselbare onderdelen optimale bedrijfszekerheid biedt. Mede dankzij dempers tussen de ventilatiemotoren is het geluidsniveau in de woning en op het achterdek minimaal. “Je hoort bijna niet dat hij loopt.”
De zware-olieverwarming draait op thermische olie om de kans op bevriezing verder te verkleinen. De ballastpompen zijn zo aangesloten dat het onmogelijk is dat ze ooit droog lopen. Dit is het geval dankzij een opvoerpomp die voor continue watertoevoer zorgt. Ook dit vergroot de bedrijfszekerheid en verkleint de kans op schade.
De Marietje Andrea is een Green Ship. Het voldoet volledig aan de nieuwste milieu-eisen en blijft op vele punten ver binnen de wettelijke eisen.
Leerbedrijf
De brug is voorzien van de nieuwste apparatuur. Radio Holland leverde de uitrusting voor de complete lessenaar. “Alles is gedigitaliseerd, je vindt hier vrijwel geen papier meer”, zegt Hendrik Jan. Dankzij de automatische diepgangmeter die is gekoppeld aan de stabiliteitsmeter is in één oogopslag te zien wat het schip doet. Er zit automatische tankmeting op alle brandstoftanks en het schip is voorzien van automatische bilgemeting.
Een groot deel van de communicatie aan boord verloopt via internet. Het schip is 24 uur per dag online en het draadloze netwerk covert het hele schip. Hiermee wordt niet alleen met het vasteland gecommuniceerd, ook alle metingen en analyses aan boord verlopen via internet.
Danser Van Gent is een erkend leerbedrijf, dat stagiairs perspectieven biedt. “Wij willen, ook op de drie nog te bouwen soortelijke schepen als deze, blijven varen met een Nederlandse crew”, zegt Danser. “Al onze medewerkers zijn eigen kweek en dat willen wij graag zo houden. Wij hebben prima faciliteiten voor onze stagiairs, onder meer leerlingenbankjes met studieruimte met 24 uur per dag internetconnectie in het stuurhuis, waar ze boven op het vuur zitten.”
Belangstellenden mogen zich aandienen via e-mail. Ook staat de rederij altijd open voor sollicitaties van stuurmannen en machinisten.
(Jan Johan ten Have)
