In Egypte is sinds vorig jaar niet veel veranderd. Veel mensen denken dat de geschiedenis zich herhaalt, dat we in cirkeltjes lopen. Dat is niet zo; de tijd heeft maar één richting en die is vooruit, zolang je niet beschikt over kosmische krachten of leeft als een quark. Elke gebeurtenis is weer uniek.
Egypte is een mooi voorbeeld. Bij de ‘Arabische Lente’ krijgen mensen romantische fantasieën van de Franse revolutie, waarbij een einde kwam aan dat achterhaalde ancien régime (wat ‘oud bestuur’ betekent). De Franse revolutie kostte veel levens en werd gevolgd door tien jaar van instabiele regeringen, waarna een sterk mannetje de zaak overnam en wat structuur (burgerlijke stand, wetboeken, belastingen, het metrieke stelsel, valuta, rechts rijden en de infrastructuur) bracht in Frankrijk en omdat hij van landjepik hield, uiteindelijk in heel Europa.
Hoe waarschijnlijk is het dat er een genietje als Napoleon opstaat in Egypte (of Libië of Syrië)? Die kans is te verwaarlozen. Je kan niet de toekomst voorspellen aan de hand van de geschiedenis, maar het is wel handig om te weten waarom dingen fout gingen zodat je je niet twee (of meer) keer aan dezelfde steen stoot.
Er is weinig romantiek aan een revolutie. Letterlijk betekent het ‘omwenteling’ maar het staat natuurlijk voor een plotselinge, rigoureuze verandering waarbij veel gehakt wordt en er nog meer spaanders vallen. Sinds het crisis is in de binnenvaart, vindt de sector dat er rigoureus moet worden veranderd, maar we houden niet van spaanders.
Ter geruststelling: al zou iedereen het willen, ‘plotseling’ kan allang niet meer. De ontwikkelingen in de binnenvaart gaan geleidelijk; inderdaad een evolutie, al willen velen er niet in geloven. Heel zichtbaar zie je de brancheclubs naar elkaar toe kruipen, elkaar besnuffelen, terugschrikken en dan weer bij elkaar kruipen, alsof ze een onweerstaanbare aantrekkingskracht op elkaar uitoefenen. Dat is natuurlijk niet zo, het is gewoon onvermijdelijk.
Minder zichtbaar is de evolutie in de sector zelf, bij de mensen dus die varen en vervoeren. Dat is de binnenvaart die een veel rigoureuzere verandering nodig heeft dan het ancien régime aan het Vasteland. Tenzij je er de voorkeur aan geeft dat de wal het schip keert. Dat hoeft niet eens een omwenteling te betekenen, maar dat er spaanders vallen, dat staat vast.