Drie maal 2180 pk Caterpillar, dik 2500 m2 trunkdek, 3307 ton lege waterverplaatsing, 35 meter bunkergiek en 8,80 meter kruiphoogte zijn zomaar een paar gegevens die illustreren dat het hier geen kanaalschip betreft. Het is de 147,15 x 22,80 x 6,38 en 13.331 ton grote Vorstenbosch van de VT, de grootste bunkertanker op ‘s werelds binnenwateren die middels hightech en onder andere 47 kilometer stroomkabel langs 1300 alarmpunten functioneert.
Precies op het tijdstip van hoogwater (16.27 uur) had Adry Groenewold, samen met haar kleinkind Julia Aline, 17 mei de eer om dit schip van de Verenigde Tankrederij Minerals te dopen. Na een korte toespraak overhandigde zij de pen van Johan Groenewold, waar hij destijds de opdracht voor deze Vorstenbosch mee tekende, aan haar zoon.
(foto’s Johan de Witte)
Met het oog op schaalvergroting in de zeevaart werd de ‘kiel’ voor dit mega-binnenschip in 2005 gelegd op het VT-kantoor door Johan Groenewold en zijn technisch medewerker Henk Schellaars. In combinatie met de nog op stapel staande VT Vlissingen projecten zonder voorbeeld.
Het Chinese casco arriveerde jaren later dan de overeenkomst luidde. Johan Groenewold leefde te kort om de afbouw mee te maken. Henk Schellaars beloofde tijdens de ziekte van zijn “baas en vriend” het schip tot ingebruikname te begeleiden vooraleer met pensioen te gaan. Gedurende de installatie zijn er vele barrières genomen. Materiële en veiligheidsontwikkelingen binnen het raam van wetgeving zijn terreinen waar ervaring, uitdaging en visie elkaar ontmoeten.
De scheepsuitvoering heeft niettemin details die het kenmerk van Johan Groenewold dragen. Niels Groenewold nam het VT-roer over en bouwde met zijn crew en vele medewerkers een fantastisch schip. De Vorstenbosch schrijft in grootte, functie en techniek binnenvaartgeschiedenis.
Scheldehuid
Rensen Shipbuilding liet het casco bouwen in China. De overeenkomst luidde dat het casco op eigen kiel naar Rotterdam gesleept zou worden. Echter, de Chinezen verlegden hun koers in een gevorderd stadium en bepaalden dat het op een carrier of ponton getransporteerd moest worden. De scheepslengte was hierbij een bijna onoverkomelijk probleem. "Het moeilijkste project ooit", aldus Rensen. Machinefabriek Olthof en Machinefabriek Smits installeerden het schip met elk hun disciplines. Lloyds Register verleende klasse. Het certificaat van onderzoek en goedkeuring is eveneens door Lloyds – zonder tussenkomst van IVW – verstrekt.
Dit ‘Scheldehuid-type’ heeft een middenschot en twintig tanks. Het trunkdek heeft ter vermeerdering van de inhoud een helling van 0,80 meter. Voor de brug is er een pompkamer waarin twee Bornemann-pompen op een 20 duims-ringleiding door het schip zijn aangesloten. De pompen worden door twee van de drie 2180 Caterpillar-motoren aangedreven.
De aandri
jfassen lopen door machinekamerschot/trunk en draaien in een met olie en stikstof gasdichte lagering. Doordat de pompen laag in het schip zijn gefundeerd, is de aanzuig direct en de capaciteit met het Van Leemberg-leidingwerk via de bunkermast 2500 cbm/u. Achter de stuurhutlessenaar wordt het gehele laad- en lossysteem bediend en constant gemonitord.
De buitengewoon cool ogende aaneengesloten lessenaar, met aan stuurboord de navigatie-unit en ladingcomputer over bakboord, is een product van Hoogendoorn. Deze 70 m² grote Kampers-stuurhut met sponningloos panorama is verrijkt met een fantastische betimmering, waaronder een fraaie keuken, zithoek en bureau. Van der Velden stuurt met 3 HD 220 onafhankelijk van elkaar werkende roerstellen (type 2DWK 6080/60). Noodbediening: alle hoofdsystemen worden weggeschakeld waarbij automatisch het 24 Volt-systeem de drie hydrauliek-units van energie voorziet en de besturing pauzeloos continueert. De navigatieapparatuur is van Alphatron en wanneer er een brug te laag is voor deze stuurhut, gaat er alarm.
Huisman Diagnose-systeem
Voor Huismans projectleider Roy Vissers en zijn vijf man sterke team is de Vorstenbosch synoniem aan een uitdagend uniek project, voorzien van een ongekende hoeveelheid techniek en systemen, maar vooral een fascinerende periode waarin met enthousiasme is gewerkt. De nautische apparatuur in deze stuurhut, uitgebreid met een Dynamic Position-systeem (DP) pretendeert perfectie. DP manoeuvreert het schip naar elke windstreek, een sluis in of één druk op de knop en even later ligt de Vorstenbosch stil. De ladingcomputer toont een tankalarmeringsysteem dat verbaast in volledigheid. Het laad- en losproces, inclusief afsluiters, worden vanuit de stuurhut volledig aangestuurd.
Huisman Elektrotechniek is een innovatieve totaalpartner in elektrotechniek uit Druten die zich hier heeft onderscheiden met het ‘Huisman Diagnose-systeem’. Dit systeem koppelt aan boord elke functie en resulteert in 1300 alarmpunten. Het diagnosesysteem blijft twaalf maanden uitleesbaar betreffende storingen en (olie)verbruik. Camera’s monitoren het gehele schip en wissen automatisch beelden na een week. Elke beweging van het schip wordt geregistreerd. Het brein van de Vorstenbosch bestaat uit pc en server-apparatuur, in een veilige ruimte. Roy Vissers omschrijft deze installatie als zeer technisch en innoverend. Huismans slogan is ‘Uw schip is ons boegbeeld’. De Vorstenbosch is er zo één.
35 meter bunkergiek
Volgens Van Wijks bedrijfsleider Bert Smit is de bunkergiek rond de 35 meter en is die hiermee de langste die de afgelopen 25 jaar bij Van Wijk de deur uit rolde. Met twee 12-duimers in de giek is de capaciteit van zo’n 2500 cbm/u haalbaar. De trap heeft hydraulische klapbare leuningen, een overstapbordes en hekken voor veiligheid. Compleet zit hij tegen de 40 ton gewicht. Een mooi stuk werk in balans met kwaliteit en prijs, aldus Smit die ‘en passant’ wijst op Van Wijks rond de klok-service. Aan de vier verhaallieren die haaks op de aslijn staan opgesteld en aan de overige lieren, hangt eveneens het Van Wijk-label.
Het gesprek met technisch manager Jan Wols op de dag na de proefvaart, leert ons welke inspanning medewerkers van Smits, onderaannemers en VT geleverd hebben. "Zij is bijzonder geworden", zegt Wols die met een vloot van 25 schepen – waarvan twee in Panama – niet achterover hoeft te leunen. Eerst begeleidt hij ons door de comfortabele verblijven, designed by interieur architect Rivage Perlé. Het accent ligt in elk verblijf op veiligheid, boordcommunicatie en internet. Origineel zijn de twee scheepschroeven die als plafondlamp de keuken sieren.
Terug van de rondleiding schuiven de kapiteins Hans Straathof, Bas Hobbel en afbouwmentor Henk Schellaars aan tafel, mannen die bij de afbouw betrokken waren. Het is na veel jaren VT Schellaars laatste project voor hij definitief met pensioen gaat. Voor Hans Straathof die in Panama de VT-standaard voor de twee bunkerschepen gedurende achttien maanden op de kaart zette, lijkt deze Vorstenbosch zijn tijd vooruit. "Panama is historisch en nog helemaal anders; slangen worden met een heftruck aangevoerd en pompen daarna met 200 ton per uur."
Voordat we aan de wal stappen horen we nog dat Niels Groenewold een aantal Vorstenboschers uit het kleine Brabantse dorp uitnodigde om eens aan boord te kijken. "Ze vielen van verbazing achterover." Leerlingen van het STC op werkbezoek genoten en medewerkers van Waterpolitie en Rijkswaterstaat verbaasden zich over techniek en ontwikkeling, waardoor zij ook meer begrip kregen voor de man achter het roer.
(Johan de Witte)
