Voor de Benedenrijn zijn vanaf 1 juli 2025 geen Rijnpatenten meer nodig. Een schip mag daar voortaan gevaren worden met alleen het EU Kwalificatiecertificaat Schipper (voorheen: groot vaarbewijs). Dat heeft de CCR tijdens de plenaire vergadering op 5 december besloten op voorstel van de Duitse delegatie.
Het gaat om een forse inkrimping van de “waterwegtrajecten met specifieke risico’s” op de Rijn. Daarvan zijn er nu zes; er bijven er nog twee over. Op de Bovenrijn van kmr 335,66 (verkeersbrug Wintersdorf) tot kmr 425,00 (Mannheim) en op de Middenrijn van kmr 498,45 (verkeersbrug Mainz/Mainz-Kastel) tot kmr 592,00 )Koblenz, monding van de Moezel).
De Centrale Commissie voor de Rijnvaart wil “daar waar het mogelijk is de voorschriften voor het bedrijfsleven versoepelen, zonder echter afbreuk te doen aan de veiligheid”, schrijft de organisatie in een toelichting op de bekendmaking van het besluit. “Door deze maatregel zal de toegang tot de Rijnvaart voor schippers vergemakkelijkt worden. De schippers kunnen flexibeler worden ingezet en op deze manier wordt iets gedaan aan het tekort aan vakkrachten.”
RSP
Tot nu toe gold het gedeelte van de Rijn tussen kmr 335,92 (sluizen van Iffezheim) en kmr 857,40 (Spijksche Veer) als waterwegtraject met risico’s. Om hier te mogen varen schrijft het Reglement betreffende het scheepvaartpersoneel op de Rijn (RSP) voor dat schippers voor de zes Strecken evenzoveel patenten hebben. Om die te halen moeten ze binnen drie jaar drie reizen in beide richtingen per afzonderlijk deel van de rivier kunnen aantonen en een examen halen.
Schippers hebben deze aanvullende vergunning vanaf 1 juli alleen nog nodig hebben voor de nieuw vastgelegde waterwegtrajecten. Het risicotraject is nu nog in totaal 520 kilometer. Daar blijft 185 kilometer van over. Voor de twee overblijvende gedeelten moet de schipper dus nog steeds over de extra competenties en papieren beschikken. Dat is “om een veilige vaart te kunnen garanderen”, aldus de CCR.
Nationale autoriteiten zullen de nationale patenten voor de gehele Rijn kunnen erkennen. Die kunnen gebruikt worden in plaats van het sportpatent of het overheidspatent.
Navigatieapparatuur
Dat het aantal waterwegtrajecten met risico’s wordt verminderd, is het resultaat van onderzoek door de Duitse vaarwegautoriteiten. De CCR heeft het voorstel om de eisen te versoepelen aangenomen.
Dat is volgens de Rijnvaartcommissie verantwoord doordat de Rijn vandaag de dag goed gemarkeerd is. “Daar komt nog bij dat dankzij ondersteunende navigatieapparatuur – zoals bijvoorbeeld Inland ECDIS, radar-overlay en dergelijke – de vaart minder moeilijkheden oplevert.”
Geen boetes
De invoering duurt ruim een half jaar. Dat komt doordat de Rijnvaartverordening en het RSP moeten worden gewijzigd. Die aanpassingen moeten dan ook nog in de Duitse wet worden verwerkt. De inwerkingtreding kan zodoende op 1 juli 2025 een feit zijn.
Maar De CCR heeft al eerder laten weten dat schippers zonder patent tot die tijd niet bestraft zullen worden als ze op de af te schaffen Strecken varen. De Duitse delegatie heeft namelijk aangegeven dat ze hun handhavende ambtenaren instructie zullen geven om geen boetes op te leggen.
Dat bevestigt de CCR nu: “De betrokken delegaties zullen hun met de controle belaste autoriteiten de aanwijzing geven dat het feit dat iemand niet over de specifieke vergunning beschikt voor de waterwegtrajecten met risico’s die zullen komen te vervallen, in de periode tussen de goedkeuring van het besluit en de inwerkingtreding daarvan, niet zal worden beboet. Deze gedoogregeling geldt voor de schippers die tussen 5 december 2024 en 1 juli 2025 een specifieke vergunning voor de Rijn willen verkrijgen. Zij hoeven voor de waterwegtrajecten met risico’s die zullen komen te vervallen geen examen meer af te leggen.”
