Slechts een half jaar geleden jaar heeft het Europees parlement een resolutie aangenomen: Naar een toekomstbestendige binnenvaart in Europa, waarin tal van afspraken en voorstellen liggen met de bedoeling vrachtverkeer van de weg naar (onder andere) het water te krijgen. Maar al bij het eerste moment dat er keuzes gemaakt worden, kiest men zonder blikken of blozen voor het wegvervoer.
Omgekeerde modal shift
1.300 euro per truck wordt er uitgegeven als noodsteun voor Frans wegvervoer vanwege de dure diesel. Ondertussen is bij de binnenvaart de prijs van de brandstof minimaal verdubbeld. Maar daar zien we geen steunmaatregelen, terwijl in Frankrijk de gasolie voor de binnenvaart extra duur is. (Zo’n 100 euro per 1.000 liter duurder dan in Nederland, en met de extra belastingtoeslag TICPE kan daar nog eens zo’n 160 euro bijkomen.)
Ook Nederland en België laten zich niet onbetuigd met het ingrijpen in de accijnzen voor het wegverkeer, waarmee de positie van de binnenvaart ondergraven wordt. Bij doorberekenen van de kosten prijst de (kleinere) binnenvaart zichzelf uit de markt. Als schepen niet meer kunnen concurreren met de vrachtwagens, verdwijnt er nog meer werk van het water naar de weg, precies datgene wat Europa niet zegt te willen. Terwijl Europa in de resolutie spreekt over het belang van de kleinere vaarwegen en dus ook het belang van behoud van (het laatste restje van) de kleinere binnenvaart, staat men dit kennelijk toe.
Meer CO2-uitstoot
Hetzelfde Europa dat zegt er alles aan te willen doen om de CO2-uitstoot te verminderen, veroorzaakt daardoor minimaal zes keer zoveel CO2-uitstoot per vervoerde ton goederen wanneer vervoer verdwijnt van water naar de weg. Maar daar wilden we toch juist een reductie van?
We zien allerlei plannen van een binnenvaartverduurzamingsfonds, Fit for 55, et cetera et cetera omdat het vervoer schoner zou moeten, maar ondertussen verwaaien alle mooie woorden wanneer het op het maken van keuzes aankomt. Dan wint de vrachtwagenlobby.
Oneerlijke concurrentie
De Franse wegvervoerders kunnen 400 miljoen euro aan steungeld tegemoetzien als compensatie voor de hoge brandstofprijzen, hoe zit dat internationaal gezien? Dit lijkt alleen voor de Franse vrachtwagens te gelden, zoals die 50 procent subsidie op alle investeringen in de binnenvaart ook alleen voor Franse schepen geldt, al tientallen jaren.
We hebben het ministerie van I&W al diverse malen horen verkondigen dat deze steun niet zou mogen van Europa. Maar dit gaat al decennia gewoon door want Europa geeft elke twee jaar opnieuw officieel toestemming. Wie houdt hier wie voor de gek?
Subsidie voor de binnenvaart?
Willen de Nederlandse schippers nu ook gesubsidieerd worden? Tegen elkaar op subsidiëren helpt natuurlijk weinig. Maar dat level playing field waar iedereen de mond vol over heeft, is wel een eerste vereiste. Suggereren dat de markt zijn werk moet doen maar bij ingrijpen kiezen voor de grootste lobby, dat kan toch niet de bedoeling zijn.
Tijd voor daden
We weten dat de bedoelingen van een aantal (Euro)parlementariërs goed zijn, dat is de vraag niet. De vraag is: hoe zorgen we er nu eens voor dat het niet alleen bij woorden blijft wat die modal shift betreft maar dat Europa en haar lidstaten echt kiest voor minder belastend vervoer, zoals vervoer over water. En dan gaat het niet alleen over het milieuaspect, ook over een economisch aspect (congestie op de weg) en een gezondheidsaspect (ongevallen), of is men dat inmiddels helemaal uit het oog verloren?
