In de binnenvaart zit de schrik er goed in nadat een windmolen aan de Eemmeerdijk in Zeewolde op woensdag 4 januari afbrak. De brokstukken van de wieken kwamen honderden meters in de omtrek op de grond.
Schippers vragen zich af wat dit inhoudt voor de veiligheid van de scheepvaart: op nogal wat plaatsen liggen schepen nabij windmolens afgemeerd of varen ze vlak langs of zelfs dwars door parken heen. Deze molen was maar 60 meter hoog… Kunnen de onderdelen van grotere gevaartes nog verder neerkomen.
De AS heeft in het verleden op de eventuele risico’s gewezen. Woordvoerder Sunniva Fluitsma: “Ik heb met verbijstering naar de beelden van de ravage gekeken. Dit is een bevestiging van wat wij al langer roepen: windmolens zijn gevaarlijk.”
Volkeraksluizen
Bij de Volkeraksluizen liggen schepen er onder afgemeerd en op andere plekken mogen ze er tussendoor varen. Bij talloze te bouwen parken heeft de ASV een zienswijze ingediend, maar zonder resultaat.
“Het zou allemaal niet zo gevaarlijk zijn. Dit is nog maar een kleine windmolen en al een klap. Het IJsselmeer komt vol te staan met nog grotere windmolens. Wat als dit gebeurt bij een schip met gevaarlijke lading?”
Fluitsma denkt dat met schepen minder rekening wordt gehouden omdat het bedrijven zijn. Voor woningen gelden strengere regels, en worden grotere afstanden voorgeschreven.
Zware wind
Het windmolenpark in Zeewolde bestaat uit achttien 60 meter hoge windmolens. Ze werden in 1989 neergezet op de dijk aan het Eemmeer. Het ging al eens eerder mis: in 2006 knikte een van de molens naast een las in de mast. Deze keer was vermoedelijk de zware wind – met stoten tot windkracht 8 in de nacht van dinsdag op woensdag – de oorzaak.
Woensdag rond 11.00 uur werd de Almeerse brandweer gealarmeerd voor het incident. De schade bleef beperkt tot de windmolen, de dijk – waar de generatorgondel en het bovenste deel van de mast een krater veroorzaakten – en de boerenkool die op het land tussen de molens groeide. Het fietspad en de N704 bleven net gespaard. Ook in het water kwam niets terecht doordat de wind landinwaarts stond. De vaargeul loopt 200 meter vanaf de dijk.
Voorbode
Dinsdagavond gaf de bewuste molen rond 23.00 uur een foutmelding, vertelt Robert Portier, woordvoerder van exploitant Vattenfall NL. Het bleek een voorbode.
“Persoonlijke ongelukken waren er gelukkig niet.” Normaal stuurt Vattenfall de volgende ochtend een monteur, maar woensdagmorgen werd het bedrijf door de boer van wie het land is, al gebeld dat de windmolen omgevallen was.
“Naar de oorzaak wordt nog onderzoek gedaan,” vertelde Portier een dag later. “Het verwijderen van de brokstukken is op dit moment het belangrijkste, samen met het onderzoek naar de oorzaak.” De overige molens zijn stilgezet. Ze waren onlangs nog geïnspecteerd; een deel was vanwege gebrek aan onderdelen al niet meer bruikbaar.