Sinds begin augustus is de Per Mare ad Laurium uit Woerden bij Museumwerf Vreeswijk. Het houten Romeinse vrachtschip krijgt later gezelschap van de Fiducia, die over de weg wordt aangevoerd. Beide schepen gaan voor inspectie en reparatie op de helling. De verwachting is dat zij nog wel enige tijd bij de Museumwerf verblijven.
Buiten het statenjacht De Utrecht komen normaal gesproken geen houten schepen naar de helling van Museumwerf Vreeswijk. De werf was vooral ingesteld op ijzeren en stalen schepen. Hierin is verandering gekomen. Met de komst in 2018 van de Stichting Stadskraan is er nu ook ervaring in de traditionele houten scheepsbouw voorhanden.
Stichting Stadskraan
Bouwmeester Dimitri Marangos en projectleider Liesbeth Bouwhuis van de Stadskraan kennen de Per Mare ad Laurium en Fiducia als geen ander…Onder hun leiding zijn de schepen gebouwd!
Met de Stichting Stadskraan zetten Marangos en Bouwhuis zich nu in voor de herbouw van de middeleeuwse houten stadskraan die aan ’t Wed in Utrecht heeft gestaan en waarmee schepen werden gelost. Daarnaast wil de stichting met dit project jongeren en zij-instromers opleiden in het vak van timmerman/-vrouw.
Romeinse reconstructies
De Per Mare ad Laurium en de Fiducia zijn gebouwd naar het voorbeeld van twee Romeinse schepen die in de Utrechtse nieuwbouwwijk Leidsche Rijn werden gevonden en door archeologen respectievelijk De Meern 1 en De Meern 6 zijn genoemd.
De Meern 1 staat te boek als het best bewaarde Romeinse schip ter wereld. Het vrachtschip werd vrijwel intact aangetroffen in 1997 en opgegraven in 2003. Het eikenhouten schip (25 x 2,60 meter) stamt vermoedelijk uit het jaar 200. Na conservering bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in Lelystad staat het schip alweer enige jaren tentoongesteld in Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn.
Herbouw
De archeologische veldtekeningen van De Meern 1 inspireerden Marangos en Bouwhuis bij Stichting Bouwloods Utrecht tot de herbouw van het schip als archeologisch experiment en als leer-/werkproject. Onder hun leiding ging de herbouw in 2005 van start. Vier jaar later werd de gereconstrueerde De Meern 1 door Agnes Jongerius gedoopt tot Per Mare ad Laurium (Latijns voor Tewatergelaten in De Meern).
De Meern 6 werd in 2008 gevonden. Het schip betrof een belangrijke scheepsarcheologische vondst: het was de oudste punter die ooit was gevonden. Ook dit 9 meter lange schip werd door leerlingen van de Bouwloods gereconstrueerd. De bouw is gefinancierd door de Vereniging van Notarissen Utrecht die in 2011 haar 200-jarig bestaan vierde. In 2012 is de houten punter door Laetitia Griffith (Staatsraad bij de Raad van State) tewatergelaten en gedoopt tot Fiducia (Vertrouwen).
Culturele vaartochten
De beide schepen zijn voorzien van elektrische voortstuwing en kregen Woerden als thuishaven. Daar voeren ze onder leiding van de Stichting Romeins Schip Woerden met groepen passagiers. De belangstelling voor de culturele tochten was groot. Toch stopte de stichting vorig jaar met de vaartochten, onder andere wegens gebrek aan voldoende gekwalificeerde vrijwilligers. Wellicht het neemt Utrecht het stokje over. Daar wordt de markt verkend voor culturele vaartochten in en om de stad.
Museumwerf
Aan de Romeinse schepen zal vermoedelijk het nodige moeten worden gerepareerd. De werkzaamheden worden onder leiding van hun oude bouwmeester Dimitri Marangos uitgevoerd door leerlingen van de Stadskraan in samenwerking met timmerlieden van de Museumwerf.
Het publiek kan deze werkzaamheden op de voet volgen. Museumwerf Vreeswijk is te vinden aan de Wierselaan 113 in Nieuwegein.
De echte Meern 1 in Castellum Hoge Woerd.
De Per Mare ad Laurium is 25 meter lang. (foto Jaap Boersema)
(foto Ciska de Ruiter)