Een reddingsvest kan levens redden. Maar waar moet je op letten bij de aanschaf? Consumentenprogramma Radar van AVROTROS zocht het uit en luidde de noodklok wegens de kwaliteit van de vesten die via internet worden verkocht.
Het blijkt dat er bij online verkoopplatforms niet altijd aan de juiste regelgeving voor Europa voldaan wordt. Zo beschikken ze lang niet allemaal over CE-keurmerk. Dat geldt ook voor de maritieme sector. Elk product in Europa, voor consument en scheepvaart, moet CE-gekeurd zijn. Daarnaast zijn er voor beroepsgebruikers nog andere verplichtingen en regels, zoals periodieke herkeuring van het vest.
In de Radar-uitzending van eind mei kwam het Nederlandse bedrijf Bol ter sprake. Derde partijen verkopen via de website hun producten. Ook via Amazon en AliExpres werden ondeugdelijke automatische reddingsvesten verkocht: zonder het verplichte CO2-gaspatroon. Dat zorgt er namelijk voor dat een automatisch vest opblaast zodra het in aanraking komt met water.
Zonder gaspatroon is het onmogelijk om een certificaat te verkrijgen. Maar overal op de websites wordt verwezen naar CE en soms zelfs Solas (voor gebruik op zee). De certificaten komen weinig voor, net zo min als de vereiste conformiteitsverklaring in de bijlagen. Even technisch: de inhoud van de CE-conformiteitsverklaring moet gebaseerd zijn op de modelverklaring in bijlage III bij Besluit nr. 768/2008/EG. Of op een rechtstreeks aan de desbetreffende harmonisatiewetgeving van de Unie gehechte modelverklaring.
Ook de taal van een EU-land is verplicht. Het mag zeker niet alleen in het Chinees. De vraag ligt voor de hand: koop je op een verkoopplatform van buiten de Europese Unie, klopt alles dan wel, wat kun je verwachten?
Keuringen
Voor beroepsvaart moet elk reddingsvest jaarlijks of tweejaarlijks worden gekeurd. “Enkele vesten mogen door hun degelijkheid tweejaarlijks gekeurd worden,” legt Suzanne Rozendaal uit. De directeur van Secumar Benelux werkte als expert in reddingsvesten mee aan de Radar-uitzending.
“Een vest dat jaren niet door de fabrikant of een door hen aangewezen keuringsbureau is hergekeurd, is onbetrouwbaar en niet goed.” Een waarschuwing van haar zijde: er zijn keurende bedrijven die niet door de fabrikant aangewezen zijn, en dat is niet conform de EU-regels. Ofwel een zinloze keuring. Rozendaals advies: de beste, veilige weg is altijd even de fabrikant bellen. Die die hoort op de CE-verklaring vermeld te staan.
Tweedehands
Als je zuinig bent op je dierbaren, koop je een reddingsvest bij een gespecialiseerd bedrijf, bijvoorbeeld een watersportwinkel of een dealer. Voor bedrijven is het vaak mogelijk om rechtstreeks bij de importeur en fabrikant te kopen.
Een veelgehoorde reden om via Marktplaats een tweedehands vest te kopen is de lage prijs. Maar weet je wat je koopt, met welke historie? Als een verkeerd ingevouwen reddingsvest al werkt, kan het zomaar een wurgkoord worden. Daar gaan op sociale media diverse filmpjes van rond. Dat is dan niet de fout van de fabrikant, maar van slecht onderhoud.
Vesten voor volwassenen moeten eigenlijk minimaal een kracht van 275 newton hebben om een persoon met kleding aan op te kunnen richten – met het gezicht omhoog, ook als je bewusteloos bent!
Minder kracht kan, bijvoorbeeld 150 newton, maar dan moet je eigenlijk geen kleding of alleen badkleding dragen. Kleding kan lucht vasthouden en het oprichten van het lichaam stagneren. Kun je nagaan wat er gebeurt met een verkeerd gevouwen of niet-werkend vest. Dat daardoor slachtoffers zijn gevallen, staat als een paal boven water.
Drijfhulpmiddel
Reddingsvesten of drijfhulpmiddelen van vaste stof, zijn weer een ander verhaal. Ze halen 50 of 100 newton en dat heeft een beperking volgens de CE-conformiteitsverklaring. Met 50 newton is geen sprake van een reddingsvest maar van een drijfhulpmiddel.
De vesten die Secumar in de uitzending van Radar demonstreerde toonden naast een onduidelijke verwijzing naar keuringen ook een zeer slechte afwerking, met rafels in de stiksels. Daarnaast is het verstandig te kiezen voor een drijflichaam met een kraag om het hoofd boven water te houden.
“De maximale levensduur van opblaasbare reddingsvesten van Secumar is gesteld op vijftien jaar. Of deze termijn gehaald wordt, hangt mede af van het gebruik en het onderhoud van het reddingsvest”, zegt Rozendaal. “Om deze door de fabrikant aangegeven levensduur te behalen dient het reddingsvest de eerste tien jaar om het jaar gekeurd te worden door een door Secumar geautoriseerd keuringsstation.”
Na tien jaar dient het reddingsvest elk jaar gekeurd te worden, tot de maximale leeftijd van vijftien jaar. Voor andere merken kan een ander interval gelden. Een keuring bij Secumar Benelux kost 35 euro (inclusief btw).
Passen
“In Duitsland adviseert men reddingsvesten te kopen zonder kruisband, omdat het nogal eens gebeurt dat iemand blijft hangen aan zo’n kruisband”, vertelt Rozendaal. “Afknippen mag niet. Bij onze vesten is de kruisband niet nodig.”
(Te) los zittende banden kunnen ervoor zorgen dat de drager uit het reddingsvest schuift. Comfort is belangrijk bij het dragen, vroeger moest je de riemen aanhalen tot vuistdikte, nu zeggen ze dat twee vingers ertussen mogen passen. Na activeren is het vest oncomfortabel maar wel levensreddend en daar gaat het om.
Een belangrijke tip van Rozendaal is een reddingsvest te passen bij de aankoop. Een lekker zittend reddingsvest is het veiligst, want dat draag je.
Reactie van Bol
Een reactie van Bol staat op de website van Radar. Het bedrijf stelt dat het “als platform niet aansprakelijk is voor het aanbod van verkooppartners”, maar er wel veel waarde aan hecht “dat de kwaliteit van de miljoenen artikelen op haar platform goed is. Daarom nemen we maatregelen en verscherpen en verbeteren we onze processen en handhaving voortdurend. Bovendien stellen we eisen aan de artikelen die op ons platform worden aangeboden. De artikelen moeten voldoen aan geldende wet- en regelgeving.”
Bol heeft verder “een uitgebreide check gedaan op de artikelen die nu online staan in de categorie reddingsvesten. Wat blijkt is dat een deel van de artikelen door verkooppartners in de verkeerde categorie geplaatst is. Deze artikelen zijn vandaag verplaatst naar de juiste categorie en de betreffende verkooppartners moeten extra informatie zoals CE-markering aanleveren alvorens de artikelen weer verkocht kunnen worden.”
