De meningen over het Duitse wetsvoorstel om twaalf grote verkeersinfrastructuurprojecten sneller te kunnen uitvoeren, lopen nog uiteen. In de lijst zijn ook drie binnenvaartprojecten opgenomen.
Verkeersminister Andreas Scheuer wil vijf vaarwegprojecten en zeven spoorprojecten sneller kunnen realiseren. Daaronder de renovatie danwel nieuwbouw van sluizen en verhoging van bruggen op het Wesel-Datteln-kanaal, de verdieping van de Midden-Rijn en van de Beneden-Main.
Moeizaam
Het Duitse verkeersministerie is al langer op zoek naar manieren om meer tempo te kunnen maken bij het plannen en realiseren van de uitbouw, renovatie of nieuwbouw van belangrijke verkeersassen. Door verschillende oorzaken komen dergelijke projecten in Duitsland vaak moeizaam tot stand. Enerzijds hebben organisaties als de Wasser- und Schifffahrtsverwaltung (WSV) onvoldoende personeel om projecten voor te bereiden en te plannen. Maar er is ook veel weestand bij de plaatselijke bevolking, die niet zelden uitmondt in jarenlange klachtenprocedures en rechtszaken.
Duitsland heeft naar Denemarken gekeken, waar grote infrastructuurprojecten veel soepeler verlopen. Burgers en belangenverenigingen worden in Denemarken eerder bij de plannen betrokken. Ook wordt er meer naar consensus gezocht en pakken de Denen hun infrastructuuruitbreiding pragmatischer aan dan de Duitsers.
Parlement beslist
Naar het voorbeeld van Denemarken wil het Duitse verkeersministerie belanghebbenden sneller meenemen in de plantrajecten, maar de mogelijkheid inperken om bezwaren in te dienen. In plaats van de WSV of het Eisenbahn-Bundesamt zou bij grote projecten het Duitse parlement de bouwbesluiten moeten nemen. Waarbij in het wetsvoorstel ook een exit-clausule is opgenomen: als de nieuwe aanpak niet tot een versnelling leidt, dan worden de projecten alsnog op de oude manier omgezet.
Binnen het Duitse politieke landschap heerst nog verdeeldheid. De regeringspartijen en de oppositie zijn het niet eens over de inspraakmogelijkheden voor burgers en de toekomstige bevoegdheid van het parlement om besluiten te nemen.
Tegenstanders willen weten wat het concreet betekent dat belanghebbenden in een eerder stadium worden betrokken. Ze vrezen dat de mogelijkheid van burgers om een klacht in te dienen te veel aan banden wordt gelegd. SPD-parlementslid Mathias Stein, tevens voorzitter is van de commissie binnenvaart in het parlement, zei onlangs dat Duitsland niet ‘tegen’ maar ‘in samenwerking met’ de burgers moet bouwen.
Deskundigheid
De vraag is ook of doorsnee parlementsleden voldoende in staat zijn om over dergelijke belangrijke infrastructuurprojecten te beslissen. Er zou in ieder geval veel werk afkomen op de verkeerscommissie in het parlement om de besluiten goed voor te bereiden.
Sommige critici vinden de lijst van projecten waarop de nieuwe aanpak van toepassing moet worden te lang. Eerder had het verkeersministerie slechts gesproken over ‘een pilot’. Er wordt ook geopperd om uitvoerende instanties zoals de WSV meer middelen te geven. Volgens milieuorganisatie BUND stroken de Duitse versnellingsplannen niet met Europese regelgeving.
