Op 11 november is de nieuwe Maritieme monitor gepresenteerd. De beschrijving en cijfers van de sector zijn nu al achterhaald. Dat is elk jaar al het geval: de cijfers zijn minstens een jaar oud. Nu is dat extra lastig: de wereld is door corona totaal veranderd.
Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat schrijft over de huidige situatie in de sector: “Het jaar 2019 heeft met de ogen van nu veel weg van de stilte voor de storm. De gevolgen van Covid-19 op de wereldeconomie zijn ongekend. Natuurlijk heeft de pandemie ook forse invloed op het gehele maritieme cluster. De cijfermatige vertaling daarvan zullen we uiteraard terugzien in de Maritieme monitor van 2021.”
2019: stabiel en rustig jaar
2019 was, zo blijkt nu, een rustig en stabiel jaar. De omzet van het maritieme cluster, exclusief de zee- en binnenhavens, bedroeg 70 miljard euro. Dat was 2 procent meer dan in 2018. Ook de werkgelegenheid steeg licht. Zo’n 285.000 personen verdienden toen hun boterham in één van de maritieme deelsectoren. Dat komt overeen met 3 procent van de totale werkgelegenheid in Nederland.
De export groeide hard: met maar liefst 10 procent ten opzichte van 2018. Daarnaast deden vooral de marine- en de scheepsbouw, en dan met name de bouw van grotere jachten, het goed. De offshore, de binnenvaart en de visserij kenden een wat minder jaar.
Havens belangrijk
Gelijktijdig met de Maritieme monitor is ook de Havenmonitor verschenen. Koen Overtoom, vicevoorzitter van de Branche Organisatie Zeehavens (BOZ) zei: “De Havenmonitor geeft wederom aan dat de zogeheten zeehavens van nationaal belang een belangrijke rol spelen in de Nederlandse economie met 4 procent van de totale werkgelegenheid en 5,54 procent van de totale toegevoegde waarde.”
“Dit belang hebben we ook tijdens de coronacrisis centraal gesteld. Alle diensten en services in onze havens hebben ongestoord doorgewerkt. Daardoor konden we iedereen blijvend van goederen voorzien. Niet alleen de bedrijven in binnen- en buitenland, maar ook ziekenhuizen en onderzoekscentra.”
Arbeidsmarktmonitor
Nieuw dit jaar is een aanvullende editie met speciale aandacht voor de arbeidsmarkt. De cijfers tonen niet alleen de enorme werkgelegenheidswaarde van de maritieme sector, maar bieden tevens het inzicht dat nodig is om binnen de sector gericht acties te kunnen uitzetten. Bijvoorbeeld om het relatief lage percentage vrouwen (inclusief staffuncties en functies in het primair proces) op te krikken.
Aandacht wordt ook gevraagd voor de doorstroomkansen binnen de maritieme sector. Dat is actueel aangezien door de coronapandemie een aantal reorganisaties in de maritieme sector te verwachten is. Er is de bedrijven vele aan gelegen om ervoor te zorgen dat de ervaren medewerkers behouden blijven voor de maritieme sector. Na de coronacrisis zijn ze vast weer hard nodig.
Uit de crisis innoveren
Rob Verkerk, voorzitter van Nederland Maritiem Land, lichtte de visie vanuit de maritieme sector toe: “De sector wordt hard geraakt door de coronacrisis. Dat zal in de cijfers die we volgend jaar publiceren duidelijk zichtbaar worden. Met het Masterplan voor een emissieloze maritieme sector wil de sector zich uit de crisis innoveren door de ontwikkeling en toepassing van groene technologieën voor de verduurzaming van bestaande en nieuwe schepen. Stip op de horizon is dertig nieuwe, emissieloze schepen in 2030.”
“Met dit initiatief wordt de energietransitie voor de gehele sector versneld, vaart de Nederlandse overheid als eerste met emissieloze schepen en versterken we de internationale concurrentiepositie van de scheepsbouw en de scheepvaart. Wat we willen, is dat Nederland wereldleider wordt op het gebied van duurzame scheepvaart en dat de Nederlandse maritieme sector de duurzame schepen van de toekomst wereldwijd ontwerpt, bouwt, vaart en inzet!”
Het Masterplan voor een emissieloze maritieme sector moet de sector een stevige economische impuls geven. De nieuwe, nog te ontwikkelen schepen en de retrofits van bestaande schepen bieden ook kansen bieden voor de export. “Nederland kan hiermee laten zien dat zij voorop blijft lopen in de ontwikkelingen op het gebied van verduurzaming en efficiënt gebruik van de waterwegen en haven.”
