“Het NBKB staat op het randje van de afgrond door het massale vertrek van inspecteurs en expertisebureaus.” Dat stelt KBN. De organisatie vraagt in een brandbrief onmiddellijke actie van minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat en duidelijkheid richting de binnenvaartsector.
Op dinsdag 13 februari heeft Koninklijke Binnenvaart Nederland een gesprek met de inspecteur-generaal van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) over het onderwerp. Volgens KBN dreigt een crisis in de binnenvaart. Om die af te wenden wil de organisatie van de overheid de garantie dat schepen tijdig hun verplichte certificaten kunnen verkrijgen. ILT heeft tot nu toe twee keer de certificaten van schepen automatisch met zes maanden verlengd die niet tijdig herkeurd kunnen worden.
Uitgehold
Het Nederlands Bureau voor Keuringen in de Binnenvaart is voor de ILT en de Nederlandse binnenvaartsector de belangrijkste uitvoerder van onderzoeken/inspecties en certificering van binnenvaartschepen. “Een wettelijk vastgelegde overheidstaak die met mandaat wordt uitgevoerd door commerciële uitvoeringsorganisaties”, aldus KBN. “Met een uitgehold inspectieapparaat staat de toekomst van het NBKB en daarmee van tijdige certificeringen van binnenvaartschepen op het spel. Dit treft de vele scheepseigenaren van wie het Certificaat van Onderzoek binnenkort verloopt.”
Zoals bekend werd het NBKB op 26 oktober 2023 geschorst omdat het niet meer conform de wettelijke voorschriften zou werken. Het bureau heeft de manier van werken en de procedures aangepast. Woensdag 7 februari deed de Raad voor Accreditatie een kantooraudit om te bepalen of de schorsing kan worden opgeheven. Deze week zegden diverse keuringsbureaus die via het NBKB werken de samenwerking per direct op.
Grote crisis
“Als de overheid geen verantwoordelijkheid neemt voor haar wettelijke taken”, waarschuwt KBN-voorzitter Ad Koppejan, “dreigt in de zomer een grote crisis in de binnenvaart omdat schepen zonder benodigd certificaat stil komen te liggen met gevolgen voor desbetreffende schippers, rederijen, maar ook voor de Nederlandse economie. Immers 35 tot 40 % van de totale transportprestatie (in tonkilometer) in Nederland wordt door de binnenvaart gerealiseerd.”
De bureaus en inspecteurs geven een gebrek aan vertrouwen op als reden waarom ze hun contract per direct hebben ontbonden. KBN waarschuwt voor een dreigende ramp door het gebrek aan capaciteit. Certificaten worden momenteel nog verstrekt door twee andere keuringsinstanties: Register Holland en Bureau Scheepvaart Certificering. Door het beperkte aantal inspecteurs kunnen zij de huidige vraag niet aan.
Aansprakelijke instantie
Het uitstel door de automatische en eenmalige verlenging van certificaten door ILT kan komende zomer tot nieuwe problemen leiden, voorziet KBN, “omdat al deze schepen over een half jaar alsnog gekeurd moeten worden, plus de schepen waarvan het certificaat in de tussentijd verloopt. Het is hoogst onzeker wie deze inspecties zal kunnen uitvoeren.”
KBN legt de bal neer bij de ILT: “Uiteindelijk is de ILT de enige bevoegde autoriteit die gaat over de uitvoering van inspecties en certificering van de vloot. Het is destijds de keuze van de overheid geweest om de certificering te laten uitvoeren door commerciële bureaus.”
Met de brandbrief naar het ministerie van I en W eist KBN-voorzitter Ad Koppejan dat “de aansprakelijke instantie hiervoor verantwoordelijkheid neemt en onmiddellijk en doortastend optreedt om te voorkomen dat de binnenvaart tot een stilstand komt”.
Faillissementen
KBN constateert dat de sector sowieso getroffen wordt door de problemen bij het NBKB, ongeacht de nog onbekende uitkomst van de audit door de Raad voor Accreditatie, afgelopen woensdag. “Enerzijds kan het resultaat zijn dat de schorsing van het NBKB niet wordt opgeheven, wat waarschijnlijk het einde zal betekenen van het keuringsbureau. Mocht de schorsing van het bureau wél worden opgeheven, dan schiet de sector daar nog steeds niets mee op, want dan zijn er onvoldoende inspecteurs die de schepen kunnen keuren.”
De ILT kan wettelijk gezien niet nóg een automatische verlenging uitschrijven voor het certificaat. KBN legt uit wat de gevolgen zijn: “Als het certificaat zijn geldigheid verliest, dan moet het schip als nieuw schip gekeurd en gecertificeerd worden, waarbij het schip moet voldoen aan nieuwe (en strengere) regelgeving. Voor veel scheepseigenaren kan dit leiden tot een faillissement, wat desastreus is voor de vervoerscapaciteit en daarmee voor de binnenvaart als geheel.”
Ad Koppejan: “Het risico dat binnenkort honderden schepen uit de vaart worden gehaald en schippers failliet gaan, is onacceptabel. Dit zal echter ook de hele Nederlandse economie treffen en ten koste gaan van de duurzaamheidsdoelstellingen van de overheid. De binnenvaart is immers een zeer duurzame vorm van transport.”
