De brancheorganisaties ASV, CBRB, BLN-Schuttevaer roepen samen met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat scheepseigenaren op om beroep te doen op de hardheidsclausule technische eisen. Ze brengen zodoende nog eens extra onder de aandacht dat er wettelijke mogelijkheden bestaan om te voorkomen dat kleine schepen worden gesloopt doordat ze niet aan de strenge voorschriften kunnen voldoen.
Bestaande schepen moeten voldoen aan technische voorschriften die eerst golden bij nieuwbouw. Van tal van eisen loopt de overgangstermijn op 1 januari 2020 af. Wie na die datum zijn of haar Certificaat van Onderzoek moet verlengen, krijgt te maken met die nieuwe eisen.
Wanneer schepen niet kunnen voldoen aan deze voorschriften, mogen ze niet meer varen. Daardoor dreigt een groot aantal schepen tot 1.500 ton te verdwijnen.
Daarmee verliest de binnenvaartvloot dan haar diversiteit, en dan verschuift lading naar de weg. Terwijl de overheid juist meer lading over water wil laten vervoeren. De gewenste modal shift dreigt dan een omgekeerde model shift te worden.
Ontheffing mogelijk
De technische voorschriften voor binnenschepen zijn vastgesteld door de Centrale Rijnvaart Commissie en de Europese Unie in ES-TRIN. Dit betekent dat de Nederlandse overheid binnen de mogelijkheden én beperkingen van deze internationale regels moet handelen.
ASV, CBRB, BLN-Schuttevaer en het ministerie van IenW brengen nu nogmaals onder de aandacht dat er wel degelijk wettelijke mogelijkheden bestaan om het kleine schip te behoeden voor een uitsterfconstructie.
Er bestaat een mogelijkheid tot ontheffing. Wanneer het voldoen aan technische voorschriften technisch moeilijk uitvoerbaar is en/of onevenredig hoge kosten met zich mee brengt, kan een beroep op de zogeheten hardheidsclausule worden gedaan.
Vroeg starten
Het indienen van een verzoek voor een ontheffing is complex en de procedure kost veel tijd. Om die reden is het belangrijk dat schippers op tijd hun aanvraag indienen. Voor een Rijncertificaat is dit minimaal één jaar vóór afloop van de geldigheidsdatum van het Certificaat van Onderzoek van het schip. Voor een Unie-certificaat is de doorlooptijd nog langer: minimaal 2,5 jaar.
Er wordt overigens gelobbyd voor en gewerkt aan een eenvoudiger hardheidsclausule.
Stappen
De organisaties en het ministerie adviseren scheepseigenaren tijdig een afspraak te maken met een inspecteur van hun keuringsinstantie om samen de technische situatie van het schip te beoordelen en, indien nodig, samen met de inspecteur het aanvraagformulier in te vullen.
- Na het indienen van de aanvraag zijn de vervolgacties (binnen Nederland) als volgt:
het doen van eventuele aanpassingen, indien die bij beoordeling door de ILT worden gevraagd - opnieuw beoordelen door de inspecteur of ILT
- het dossier met positief advies door ILT doorsturen naar het ministerie
- goedkeuring door het ministerie en indiening bij de CCR dan wel CESNI
Toekenning van een aanvraag met een beroep op de hardheidsclausule resulteert in een ontheffing voor onbepaalde tijd voor het betreffende schip. De ontheffing wordt vermeld op het certificaat.
Met de oproep hopen de binnenvaartorganisaties en het ministerie dat zoveel mogelijk scheepseigenaren een beroep doen op de hardheidsclausule. Dan ontstaat er mogelijk internationaal meer bewustzijn over de problematiek en daarmee zou draagvlak kunnen worden gecreëerd voor een structurele aanpak.
