In de zeventiger en tachtiger jaren (van de vorige eeuw, hoor je er dan achter te zeggen, maar ik denk niet dat iemand denkt dat ik het over de zeventiende eeuw heb, dan zou ik het er trouwens wel bij hebben geschreven) steeg het spook van de computers op. De technieken die werden gebruikt, werden steeds onbegrijpelijker en veel mensen begonnen bang te worden dat die techniek een eigen leven zou gaan leiden. Dat we zouden worden overheerst door de computers en niemand ze meer uit kon zetten. Dat was eigenlijk een grappige tijd, toen we nog niet wisten dat een levend ding, hoe klein ook, ontzaglijk ingewikkeld is. Een briljante elite wist wel al dat een fruitvliegje veel gecompliceerder is dan een Jumbo Jet (toen het summum van high tech). Intussen weten we ‘allemaal’ wel dat AI (artificial intelligence, kunstmatige intelligentie) voorlopig niet mogelijk is, zelfs niet als we nog duizenden malen gecompliceerder computers zouden bouwen. Een geruststellend idee is dat elke computer nog steeds een stekker heeft, die je eruit kan trekken. Dus we zijn er nog steeds de baas over.
We hebben echter wel wetgeving gefabriceerd, die we hebben toegestaan dat ze een eigen leven is gaan leiden. Ik hoorde bij het algemeen overleg van de vaste commissie van V&W Cees van der Staaij zeggen dat de NMa de regels wel wat ruimer had mogen interpreteren. Ook de demissionair minister wist niet hoe hard hij moest beklemtonen dat het teleurstellend is wat de NMa besloot over een oplegregeling in de binnenvaart. Tijd voor een onderzoekje of we niet een oncontroleerbaar gedrocht hebben geproduceerd met de mededingingswetgeving. Of kan niet gewoon iemand de stekker eruit trekken?
Michel Gonlag
