Ondanks – of dankzij? – de crisis heeft de binnenvaart vorig jaar haar positie in het vervoer van containers versterkt. Het aandeel in de Rotterdamse modal split nam ten opzichte van 2008 toe van 30 naar 33 procent.
Deze cijfers maakte president-directeur Hans Smits van het Havenbedrijf Rotterdam vanochtend bekend tijdens de conferentie Rail infrastructure for freight services: from corridors to network in Rotterdam. Smits moest daar vertellen dat het spoorvervoer in 2009 daalde: van 13 naar 11 procent. Het wegvervoer ging van 57 naar 56 procent.
Stimulans voor spoorcorridors
De Europese spoorwereld is vandaag in Rotterdam bijeen voor twee bijeenkomsten over de verdere ontwikkeling van de Europese spoorcorridors tot een aaneengesloten netwerk voor railgoederenvervoer. Nederland is daar al sinds het begin van de ontwikkeling van de Betuweroute bij betrokken, samen met landen als Zwitserland, Duitsland en Italië. Vanuit Rotterdam zijn er op dit moment belangrijke corridors naar Genua en naar Lyon, en er wordt gewerkt aan een corridor richting Tsjechië en Polen. Maar hoewel ze in Rotterdam samenkomen, zijn het toch losse corridors door Europa.
Minister Eurlings van Verkeer en Waterstaat vindt die initiatieven zo belangrijk dat hij deze ontwikkeling een extra stimulans wil geven. Daarom heeft hij deze conferenties georganiseerd. Gelijktijdig met de bijeenkomsten in Rotterdam vindt in Den Haag een politieke conferentie plaats met elf ministers van betrokken landen.
2.226.900 TEU
Het totale volume van het achterlandvervoer daalde met 12 procent van 7.823.000 TEU in 2008 naar 6.869.000 TEU in 2009. Het spoor vervoerde 755.000 TEU, een afname van 25 procent ten opzichte van de 1.010.000 TEU van 2008. Over de weg liep het volume 14 procent terug van 4.476.000 naar 3.845.000 TEU.
Ook de binnenvaart verloor lading, maar minder dan de andere vervoersvormen; vandaar dat het marktaandeel groeide. Over water werd 2.269.000 TEU getransporteerd. Dat was 3 procent minder dan de 2.337.000 TEU van 2008.
Tarieven
Spoorvervoerders konden of wilden de tarieven niet, of niet snel genoeg, aanpassen aan het afnemende volume, aldus Smits. Zo werden pas laat in 2009 de toegangstarieven voor de Betuweroute verlaagd. Binnenvaart en wegvervoer zijn flexibeler in hun tariefstelling wanneer er een overschot is aan vervoerscapaciteit. Daarnaast profiteerde de binnenvaart van het wegvallen van beperkingen in de afhandelingcapaciteit op de zeeterminals.
Het wegvervoer leed relatief meer onder de crisis omdat het een groot aandeel heeft (rond de 70 procent), in het intra-Europese (shortsea) vervoer. Dit is relatief zwaar getroffen door de economische teruggang in vooral het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Spanje. De binnenvaart wist het aandeel in het achterlandtransport van shortsea-containers juist flink te vergroten. Dit is opvallend omdat dit door afstanden en snelheden geldt als het domein van truck en trein.
Tweede Maasvlakte
De toekomstige groei van de containeroverslag vindt plaats op de grote terminals in het westen van de Rotterdamse haven. Vanaf 2013 worden terminals op de Tweede Maasvlakte operationeel. Op de Maasvlaktes wordt gestreefd naar een modal split in 2035 van binnenvaart 45 procent, spoor 20 procent en weg 35 procent.
Havenbedrijf Rotterdam voert een beleid om het aandeel van de vrachtwagen te verminderen (modal shift ten gunste van binnenvaart en spoor)..
Ontwikkeling modal split voor achterlandcontainers (in %)
Binnenvaart Spoor Weg
2001 30 9 61
2002 32 9 59
2003 31 10 59
2004 31 9 60
2005 31 9 60
2006 30 11 59
2007 30 11 59
2008 30 13 57
2009 33 11 56