Van en aan boord komen wordt voor schippers steeds lastiger. Sommige bedrijven vragen er geld voor, bij andere mag het helemaal niet. Sinds de invoering van de ISPS-code in 2004 bedoeld om havens en schepen te beschermen tegen terrorisme worden de regels worden steeds strenger. Terminals zijn verantwoordelijk voor de veiligheid op hun terrein en worden daarop afgerekend.
Even boodschappen doen of familie ontvangen kan bij Rietlanden niet meer via het terrein. Dan moet je tegen betaling met de bootsmannen van De Koperen Ploeg naar het schip varen. Dit geldt ook als een monteur aan boord moet werken. “Veiligheid voorop”, aldus de woordvoerder van Rietlanden Terminals. “Er komt niemand op het terrein, te gevaarlijk met de grote zware shovels en kranen”, stelt de woordvoerder van Rietlanden. “Er lopen overal bedrijfshulpverleners met portofoon. Is er nood dan springen die direct bij, ook aan boord.”
Mocht er iemand ziek worden aan boord, dan mag de dokter of ambulance wel via het terrein naar het schip, maar alleen onder begeleiding van de bedrijfshulpverlening. Zij kunnen zelfs het werk stilleggen.
EBS in Rotterdam geeft aan dat scheepsreparaties mogen mits de auto’s op de aangewezen plek worden geparkeerd. Een crewwissel kan ook, maar auto’s aan of van boord zetten niet. Bevoorrading is niet toegestaan via het terminalterrein, behalve als het gaat om medische middelen – of bezoek van hulpdiensten.
Gevangen
Vooral schippers in de vrije vaart hebben hier nogal eens mee te maken. Als je vaste contracten hebt wordt er vaak wel iets geregeld: een sleutel op een geheime plaats of een keycard. ASV-woordvoerder Sunniva Fluitsma kent tal van voorbeelden en maakt zich regelmatig hard voor recht van overpad: boodschappen doen, noodgevallen, ambulance, bezoek en reparatie moeten mogelijk zijn, vindt ze. “Wij hebben het in Amsterdam aan de kaak gesteld. Een schipper met fosfinevergiftiging mocht van boord, maar kwam als hij terugkeerde het terrein niet meer op.”
“Vrijheid is een mensenrecht. Je mag mensen niet een weekend opsluiten achter een hek”, zegt Fluitsma. Er is onlangs een kindje bijna overleden doordat het schip niet bereikbaar was voor hulpdiensten, vertelt ze. Kind ziek en ambulance voor het hek. “Dat escaleerde tussen schipper en portier. Uiteindelijk heeft de politie opgetreden tegenover de portier. Levensgevaarlijk, je mag iemand geen medische hulp ontzeggen. Er zijn helaas voorbeelden in overvloed.” De ASV kaart het probleem al drie jaar aan.
Betalen
Ook APM II op de Maasvlakte in Rotterdam is streng. Op de volledig geautomatiseerde containerterminal kun je alleen nog van boord met vervoer van de terminal. De kosten hiervoor zijn volgens schippers 75 euro. Andries de Weerd, regiovertegenwoordiger van Koninklijke BLN-Schuttevaer, bevestigt problemen om aan en van boord te komen bij sommige bedrijven. “Vaste klanten bij bedrijven krijgen vaak een sleutel. Bezoek aan leerlingen (door een stagebegeleider, red.) is vaak wel mogelijk, ik heb alleen bij Rietlanden problemen; daar kom je niet aan boord of eraf.”
“Het is te gek voor woorden dat schippers daar ingesloten worden.” De Weerd heeft er een klacht over ingediend bij het havenbedrijf maar zonder succes. “’Je gaat maar met de Koperen Ploeg’, wordt er gezegd. Bedrijven hebben de macht en misbruiken die.”
Leven en laten leven
“Het verschilt natuurlijk per plek en per situatie”, vindt mr. Ooijkaas van advocatenkantoor Boonk Van Leeuwen. “Maar voorop staat: leven en laten leven. De schipper moet oog hebben voor de belangen van het bedrijf en het bedrijf moet oog hebben voor de belangen van de schipper en zijn schip. Laden is een makkelijk moment om bijvoorbeeld de boodschappen te halen. Als de schipper dat wil doen op het moment dat hij bij een bedrijf ligt, overleg dan van tevoren met het bedrijf of daar mogelijkheden voor zijn.”
Daarnaast moeten hulpdiensten in geval van nood altijd aan boord kunnen komen, stelt Ooijkaas: “De bedrijfsveiligheid van de terminal mag nooit die van het schip in gevaar brengen en omgekeerd.”
tekst: Evert Bruinekool
Lees het volledige artikel in de Binnenvaartkrant van 22 juni 2021.
Zo wordt, met veiligheid als argument de schipper en bemanning hun bewegingsvrijheid beperkt en wordt men ook nog eens op kosten gejaagd. Mag dat allemaal zomaar? Die vraag heeft de ASV bij het Ministerie I&W neergelegd.
En wordt het ISPS (de veiligheidseisen na de aanslagen van 9-11) niet misbruikt door gewoon maar alles af te grendelen als dat goed uitkomt (lees: goedkoop is, want dan heb je geen portier cq beveiliging nodig)? Wij vragen ons ook af: welke rol spelen de havenbedrijven zoals Rotterdam en Amsterdam bij het aan de orde stellen van het beperken van de bewegingsvrijheid in deze mate?
Betalen?? Vrijheid aan banden leggen? Geen kinderen mogen halen of weg brengen? INHALIG en SCHANDALIG! Veiligheid; oké. Voor mijn part begeleiding tot aan schip en v.v. Anders op dat moment aangeven weg te varen omdat je je kinderen,boodschappen,vrouw,matroos of wat dan ook aan boord moet halen; begrip en medewerking moet van 2 kanten komen.