De Inspectie Verkeer en Waterstaat en Rijkswaterstaat gaan vanaf 1 januari bestuurlijk handhaven op de Binnenvaartwet. Tot nu toe werd strafrechtelijk opgetreden bij overtredingen van de binnenvaartwet. Strafrecht wordt straks alleen nog toegepast bij overtredingen die een gevaar voor de openbare veiligheid kunnen opleveren.
De handhaving bij de beroepsvaart zal zich vanaf 1 januari concentreren op onder meer de vaar- en rusttijden, bemanningssterkte en stabiliteit. Het Korps landelijke politiediensten en de Zeehavenpolitie zullen de IVW en Rijkswaterstaat in 2010 ondersteunen bij de bestuurlijke handhaving. Dit betekent dat de politie te water in 2010 zowel zelfstandig als samen met IVW en Rijkswaterstaat deze controles nog zal uitvoeren. Vanaf 1 januari 2011 zal de politie te water zich weer gaan concentreren op de strafrechtelijke handhaving.
Klein vaarbewijs
Voor het klein vaarbewijs is gekozen voor het behoud van de strafrechtelijke handhaving omdat een bestuurlijke boete voor het niet bezitten van het klein vaarbewijs tot versnippering en ondoelmatige handhaving zou leiden. Om dit mogelijk te maken is een beperkte wetswijziging nodig en is de vaarbewijsplicht tot die tijd uitgezonderd van de bestuurlijke boete.