Ondanks corona en verstoringen in de globale toeleveringsketens heeft Antwerpen in 2021 het overslagrecord van 2019 overtroffen. Het ging om 240 miljoen ton, 3,8 procent meer dan in 2020 en een lichte groei ten opzichte van 2019.
De wereldwijde containerlijnvaart is nog steeds sterk ontregeld, wat zorgt voor onregelmatige aanlopen van zeeschepen en havens die overgeslagen worden in de rotatie. Daar heeft ook Antwerpen last van.
Congestie
Onder meer door de congestie die erdoor wordt veroorzaakt. De gemiddelde callsizes (het aantal containers dat door schepen per keer wordt gelost) zijn steeds hoger. De pieken betekenen “een uitdaging van formaat voor de hele logistieke keten in en rond de haven”, formuleert Port of Antwerp het eufemistisch. “Daarnaast speelde het tekort aan havenarbeid, voornamelijk door Covid en de federale maatregelen ter bestrijding van het virus, ook een rol.”
De containeroverslag hield desondanks bijna stand in 2021. Met een daling van 0,1 procent, verwerkten de Antwerpse terminals samen ruim 12 miljoen TEU. Het aantal reefercontainers groeide met 2,6 procent ten opzichte van vorig jaar. Dit komt enerzijds door een sterkere vraag en anderzijds dankzij de sterke maritieme positie van Antwerpen op de vaargebieden Latijns-Amerika, Afrika en de Verenigde Staten.
Staal
Conventioneel stukgoed groeide met maar liefst 73,6 procent. Dit segment kende in 2021 de hoogste overslag van de afgelopen tien jaar. De voornaamste oorzaak hiervoor is de sterke overslag van staal (+81 procent), en dat was al de belangrijkste goederengroep binnen deze categorie.
De roro-overslag groeide ook. In vergelijking met 2020 met 13,9 procent in tonnen. Ook het aantal voertuigen, zowel nieuwe als tweedehandswagens, vertoonde een toename ten opzichte van 2020. Ondanks de plus van 8 procent zit deze logistiek nog wel 15 procent onder het niveau van 2019.
Chemicaliën
Bij droge bulk noteerde Antwerpen kende een groei van 15,1 procent. Vooral meststoffen deden het, als gevolg van prijsontwikkelingen, erg goed met de hoogste overslag in tien jaar. Vloeibare bulk bleef, met een toename van 3,1 procent, in lijn met de voorbije jaren.
De sterke toename in de overslag van benzine compenseerde de sterke daling in overslag van diesel en stookolie. De overslag van chemicaliën kende in 2021 het beste jaar ooit en eindigde op een plus van 12,9 procent.
Pionieren
“Port of Antwerp wil in 2022 opnieuw haar pioniersrol bevestigen op het gebied van de transitie naar klimaatneutraliteit”, zegt Jacques Vandermeiren, CEO van Port of Antwerp. “Dankzij baanbrekende lighthouse-projecten zoals de waterstofimportcoalitie en Antwerp@C/Kairos@C, voor de afvang en opslag van CO2, kunnen we die rol waarmaken en de transitie versnellen. Daarnaast blijft duurzame groei van onze haven een absolute prioriteit. We hopen dan ook dat we snel de vergunning voor de vernieuwing van de Europaterminal rondkrijgen zodat we kunnen starten met de werken.”
Havenschepen Annick De Ridder voegt daaraan toe: “De haven van de toekomst moet er één zijn die de klimaatambities en milieudoelstellingen volledig begrijpt en onderschrijft. Daartoe zijn in 2021 bijzonder veel en vooral ook bijzonder grote stappen gezet; stappen die steeds ingebed zijn in vruchtbare samenwerkingen, ook buiten de grenzen. 2021 is voor de Antwerpse haven zeker ook het jaar geweest van ‘slimme veiligheid’. Innovatie en digitalisering zijn cruciaal om de duurzame groei van onze haven op de lange termijn te garanderen.”
Ze vervolgt: “De aanhoudende Covid-crisis, de vele opstaande vacatures, het Suez-incident en de daarmee gepaard gaande wereldwijde verstoringen maakten van 2021 opnieuw een uitdagend jaar voor onze haven. Dankzij de inzet en veerkracht van het volledige havenplatform hebben we deze stormen niet alleen doorstaan, we hebben zelfs weer kunnen aanknopen bij het recordjaar 2019.”
Fusie met Zeebrugge
2022 staat voor Port of Antwerp ook in het teken van de fusie met de haven van Zeebrugge. De Belgische Mededingingsautoriteit keurde die afgelopen week goed. De officiële lanceringsdatum van Port of Antwerp-Bruges is gepland voor eind april.
Annick De Ridder: “Voor de fusie met de haven van Zeebrugge is met de goedkeuring door de BMA de laatste rechte lijn in gezet. Samen kunnen we nog meer inzetten op de transitie naar een koolstofarme economie en op de verdere digitalisering van de logistieke keten.”
Jacques Vandermeiren: “Er blijven echter belangrijke aandachtspunten. Op korte termijn de beschikbaarheid van arbeidskrachten in deze uitdagende sanitaire situatie. Op de langere termijn zijn het stikstofdossier, de realisatie van de broodnodige extra containercapaciteit en de energietransitie uitdagingen van formaat. Daarom is het historisch akkoord van de fusie met de haven van Zeebrugge visionair. Samen staan we sterker om de uitdagingen van de toekomst aan te gaan.”
