Op dit moment maakt de binnentankvaart zich niet schuldig aan illegale lozingen door varend ontgassen, “tenzij deze plaatsvinden in dichtbevolkte gebieden of bij bruggen en sluizen”. Dat schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen als antwoord op vragen van Tweede Kamerlid Rutger Schonis van D66. Handhaving is dan ook niet aan de orde.
Er is de laatste tijd in de landelijke media veel aandacht voor het ontgassen, op met name de Waal en de Lek. De binnenvaart zou zich schuldig maken aan illegale praktijken aangezien diverse provincies de afgelopen jaren verboden hebben afgekondigd. Op de rijksvaarwegen, en zeker degene die onder de Akte van Mannheim vallen, zijn die verboden echter niet van kracht. Daar wordt wel aan gewerkt binnen de Taskforce Ontgassen.
Scheepsafvalstoffenverdrag
Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat had al eerder aangegeven dat varend ontgassen op rijksvaarwegen nog is toegestaan. Ze schrijft dat op voorstel van Nederland het internationale Scheepsafvalstoffenverdrag (CDNI) is aangepast om het varend ontgassen zo snel mogelijk overal in Nederland te stoppen is. Met dat besluit van juni 2017 wordt het varend ontgassen van de meeste gevaarlijke stoffen op termijn verboden. Momenteel wordt gewerkt aan de omzetting naar nationale regelgeving. Het voorstel daarvoor zal de minister in mei aan de Tweede Kamer voorleggen.
ADN
Met de aanpassing van het ADN-verdrag per 1 januari 2019 zijn er extra voorwaarden gekomen voor het ontgassen door tankers. Dat is voor nationale overheden nog geen wettelijke grondslag om anticiperend tegen ontgassen op te treden, aldus Van nieuwenhuizen. “Het ADN verbiedt namelijk het ontgassen niet in het algemeen, maar stelt voorwaarden waaraan tijdens het ontgassen moet worden voldaan. Wel zal op basis van het ADN de regelgeving in de Wet vervoer gevaarlijke stoffen worden aangescherpt. Hierdoor kan vanaf de tweede helft van dit jaar in dichtbevolkte gebieden en bij bruggen en sluizen, inclusief voorhavens niet meer worden ontgast.”
Stoppen
Van Nieuwenhuizen is het met Schonis eens dat het uitstoten van kankerverwekkende stoffen zo snel mogelijk moet stoppen: “Er wordt dan ook alles aan gedaan om de benodigde regelgeving en praktische voorwaarden voor de uitvoering eind dit jaar af te ronden. Mijn streven is om in 2020 de betreffende regelgeving in werking te kunnen laten treden.”
Handhaven
Controleren op en schippers beboeten voor het varend ontgassen is nog niet aan de orde, aldus de minister. “Voor een totaal en algemeen verbod op het varend ontgassen moet eerst een juridische basis bestaan op grond waarvan kan worden gehandhaafd. In dit geval is dat bij het in werking treden van het aangepaste Scheepsafvalstoffenbesluit. Daarna kan via de bestaande systematiek in dit besluit worden gehandhaafd.”
Van den Nieuwenhuizen kondigt wel een ‘thema-actie’ aan voor de controle op het naleven van de ADR-eisen dat niet bij bruggen, sluizen en in dichtbevolkte gebieden mag worden ontgast. In de speciale Taskforce Ontgassen bereiden Rijkswaterstaat, de Inspectie Leefomgeving en Transport en de provinciale handhavingsdiensten samen zo’n actie voor. Die zal plaatsvinden in de tweede helft van dit jaar.
