Piet en Suzanno Bouchier van de spits Traveler zijn bijna klaar met een reis van Le Pontet naar Valenciennes. Een reis die veel langer duurde door ijs, hoog water, mist en een kapotte sluis. Ze maakten er een verslag van.
De Traveler en vele andere spitsen hebben rond 9 december geladen in Zuid Frankrijk. Wij in Le Pontet nabij Avignon: rijst voor Valenciennes (Noord-Frankrijk). Vele anderen in Sete (bauxiet voor Gargenville of Cherque) en een enkeling tarwe voor Roesselare of Ghlin.
Het is extreem hoogwater (crue) op de Saone en de Rhône en we besluiten om geladen in Avignon te blijven en betere tijden af te wachten. Er loopt veel te veel water door de Donzere bij Viviers, de meeste spitsen krijgen dan het schip niet tegen de stroom in. Zo ook wij.
Opwaarts richting Lyon
Na tien dagen komt er zowaar een kuil in de crue en dit moment pakken we op om gezamenlijk met de Christiane te vertrekken op maandagmorgen 19 december. Opwaarts in de richting van Lyon. Het stroomt nog stevig maar met de Christiane voorop, die de Rhône kent als zijn broekzak, blijkt het toch goed te doen, mits er op bepaalde plekken heel dicht onder de wal gevaren wordt. Er wordt gekozen voor brugopeningen die normaal niet voor de scheepvaart bedoeld zijn, waar het echter meer dan diep genoeg is. Op deze plekken vaart het 2,5 kilometer sneller dan door de officiële openingen.
Dit komt goed uit: we moeten opschieten, want de tweede golf water is ook alweer in de maak en dus in aantocht. We varen van 07.00 uur tot uiterlijk 19.00 uur op de plekken, waarvan we zeker weten dat zich daar geen onnodige risico ’s kunnen voordoen. In het donker zie je de nering slecht onder de bruggen, waardoor je gemakkelijk opzij gezet kunt worden en dat is erg vervelend als je ook nog eens dicht onder de wal vaart, maar niettemin komen we goed en veilig vooruit.
Kerst in Vienne
Drie dagen later bereiken we Vienne, waar wij besluiten te blijven liggen, want het water stijgt erg snel en de stroom neemt enorm toe. De Christiane besluit om door te varen en wil nog de stad Lyon bereiken maar moet dit dan nog wel in het donker doen. De bruggen, waaronder de pont de Chasse bij Givors, zijn zwaar maar nog wel te doen volgens Thieu van de Christiane.
Wij vinden dit zonder de ervaring van zo veel heftig stromend water, zeker zonder daglicht, te risicovol. Thieu doet dit zijn hele leven al: dus logisch dat hij doorzet, omdat hij weet wat zijn grenzen zijn en die liggen even wat verder dan die van ons. De stad Lyon zal twijfelachtig worden daar de Rhône zelf niet veel water meer geeft. Maar de Saone wel. Het verval in de stad wordt dan te groot om het schip er tegenin te duwen.
De Christiane besluit door te zetten en komt na een hele zware douw door de stad Lyon toch nog boven sluis Couzon aan. Maar zoals Thieu al zei: “Het was wel heel erg zwaar.” Zij hadden inmiddels ook al de ijsbreker besteld om via de Vogezen de weg vrij te maken, want ook dat hoort bij de winter van 2010/2011.
Voor ons betekent het dat we Kerst in Vienne gaan vieren, en de Christiane in Macon. Het water blijft echter maar stijgen, waardoor we de jaarwisseling ook in Vienne moeten doorbrengen. Nu zijn er beroerdere plekken om de tijd door te brengen. Echter wederom tien dagen verlette tijd.
De Aude komt op een gegeven moment ook bij ons liggen en we wachten gezamenlijk af totdat de stad Lyon te bevaren is. De Yoshua, Santa Cruz liggen in de haven van Lyon ook al elf dagen te wachten.
Potdichte mist
Maandag de 3e januari 2011 beginnen we vanuit Vienne met de klim van de stad Lyon, nadat we in Loire bij Pechelbronn nog even de gasolietanks hebben bijgevuld. We komen net voor de avond aan bij sluis Couzon boven de stad.
De Traveler en de Aude samen. (foto’s Piet en Suzanno Bouchier)
4 januari varen we weg van Couzon en we vallen anderhalf uur later in de potdichte mist. De Aude laat het schip in de wal zakken in de hoop, dat hij ergens aan vast kan maken en wij varen in opperste concentratie door tot aan Villefranche, alwaar wij vastmaken in de haven.
Het blijft de hele dag kwakkelen met het zicht. De Aude ziet een gaatje om omhoog te komen naar Villefranche waar we overnachten om de volgende ochtend wederom te ontwaken met potdichte mist. Pas na de middag klaart het op en wagen we ons weer op pad om ’s avonds in Fleurville te geraken.
Vanaf Fleurville op 6 januari schieten we ondanks heftige regenbuien lekker op naar Ecuelle en dat moet ook wel, want zowel hier als in de Vogezen regent het pijpenstelen met smeltende sneeuw erbij. De derde golf water is al weer in de maak. Het zou prettig zijn wanneer we voor die derde golf van de Saone af zijn en het kanaal Entre Champagne et Bourgogne in kunnen. In principe moet dat morgen 7 januari ook lukken. Maar het water stijgt wel akelig snel.
We hebben even contact gehad met Hans en Peter van PC Navigo, die in Ray sur Saone wonen/werken. Zij waarschuwen ons ook: “Kom zo snel mogelijk door.”
Sluis 69 Luxemont beschadigd
Eenmaal op het kanaal loopt het lekker door: alle panden staan goed op peil en er is geen spatje ijs meer te bekennen, want het had de laatste dagen warm water geregend. We krijgen het een en ander aan tegenvaart van een aantal zuidenmannen, maar de passages gaan uitermate goed. Je kunt goed merken dat ze aan het baggeren zijn geweest en dat werpt toch zijn vruchten af: geen langdurige kleefpartijen van schepen die minimaal een half uur aan elkaar vastzitten tijdens het passeren.
Sluis 69 Luxemon is gestremd.
Wanneer we de 4,8 kilometer lange tunnel hebben gehad, vangt de afvaart weer aan en komen we nog twee collega’s tegen die naar het zuiden varen. Bij Joinville aangekomen vertelt de VNF dat er een VNF-bootje aankomt met daarachter nog twee geladen spitsen. Nog geen drie uur later lezen we via een Arret de Navigation dat het kanaal voor onbepaalde tijd gestremd is bij sluis 69 Luxemont.
We bellen met de PC van het kanaal, die ons op de hoogte brengt van het feit dat het tweede schip, de Luxembourg, door zijn touw is gegaan (de lus is van de bolder afgeschoten). Bij het opschutten kwam hij tegen de deuren aan met zijn ankers, die vervolgens de deuren eruit hebben getild. Hydrauliek kapot, deuren beschadigd, scharnieren gebroken en eruit gelicht. Kortom: dit kan wel even gaan duren. Maximaal een week, vreest men. Het zit deze reis niet echt mee: eerst de winterse perikelen en nu dit.
Het einde is in zicht
De werkzaamheden vlotten goed en in plaats van vrijdag wordt het nu maandag, uiterlijk dinsdag dat de sluis weer gaat draaien. Het vordert zelfs boven verwachting, waardoor er geluiden te beluisteren vallen, dat het ook nog wel zondag kan worden. Zaterdag is men al volop bezig de panden te vullen; daardoor valt wel de ene na de andere sluis in storing, want door de kunstmatig gecreëerde stroom blijven takken en bladeren in de verlaten hangen tijdens het spoelen om de lager gelegen panden weer op peil te krijgen. Uiteindelijk moet de brandweer er bij komen, omdat zelfs stenen de deuren blokkeren. Daar zijn de duikers van de brandweer een paar uur mee bezig voordat zo ’n probleem weer is opgelost.
Het kanaal moet nog gevuld worden. Dat was ongeveer 1,90 meter onder het normale niveau gebracht.
Zaterdagavond zijn de panden nog niet helemaal vol en moet er nog heel veel water door het kanaal stromen om 5 kilometer kanaal te vullen. Dat was ongeveer 1,90 meter onder het normale niveau gebracht. Zondag 16 januari om 09.00 uur mogen de eerste schepen weer varen. In totaal lagen er zes geladen schepen te wachten in de afvaart.
Van de Aude en de Traveler in ieder geval alle lof voor vaarwegbeheerder VNF, die de reparatie in drie dagen wist te klaren.
De reis is weliswaar nog steeds niet ten einde, we hebben nog zes à zeven vaardagen te gaan, maar het eind is nu toch echt in zicht, hopen we. Gelukkig zijn dit soort winters een uitzondering en heeft onze ontvanger het volste begrip voor deze extremen. Wij hebben nog het geluk dat we geen last hebben gehad van sneeuw en ijs aan dek en bijvoorbeeld bevroren touwen, die je nauwelijks meer van en of om de bolder krijgt. Wat gedacht van onze collega’s die door centimeters ijs hebben moeten breken; dus we komen er nog goed af ondanks alle vertraging.
De Travelers, Piet en Suzanno Bouchier
www.ms-traveler.nl
