Tot 2020 moet de binnentankvaart rekening houden met lage bezettingsgraden en een matige rentabiliteit. Dat schrijft het ING Economisch Bureau in zijn vandaag verschenen sectorvisie Binnentankvaart verliest koers.
‘De binnentankvaart is de afgelopen tijd achteruit gegaan, terwijl er meer lading wordt vervoerd’, aldus de onderzoekers van de bank. ‘Tot 2014 werd de aanhoudende nieuwbouw en schaalvergroting van tankers nog redelijk goed door de markt geabsorbeerd, maar in combinatie met vooral de uitbreiding van tankopslagcapaciteit aan de wal is het evenwicht in de markt verstoord. Dit zorgt voor lage vrachttarieven en grotere onderlinge verschillen.’
Overcapaciteit
Grote boosdoener is nog steeds de overcapaciteit. De cijfers zeggen veel: ‘In 2014 was de capaciteit van de Nederlandse tankvaartvloot zo’n 140% groter dan in 2005, terwijl de ladingstroom slechts met 25% groeide.’
Volgens ING kunnen handelgedreven oplevingen of periodes van laag water de markt tijdelijk wat verbeteren, ‘maar in normale omstandigheden is de inefficiëntie groot. Er zijn geen echte groeimarkten die uitzicht geven op betere benutting. Ook zijn er buiten de enkelwandige schepen weinig reële mogelijkheden om schepen af te stoten waardoor het zelf herstellend vermogen beperkt is. Met een marktaandeel van 60% in West-Europa is dit vooral een Nederlands probleem.’
‘Ondernemerschap maakt het verschil’
De hoge kosten en de schommelende markt maken rendabel varen niet makkelijk, ziet ING Economisch Bureau in. ‘Kwetsbaar zijn de bedrijven met recent gebouwde middelgrote tankers die in het gebied tussen Amsterdam-Rotterdam en Antwerpen worden ingezet.’
Maar: ‘Het blijft tegelijkertijd opvallend dat er in vrijwel elk segment nog steeds bedrijven zijn die het redelijk goed doen. Financiering, specialisatie, exploitatiewijze, loonkosten en vooral ondernemerschap maken hierbij het verschil.’
Samenwerken
De komende jaren zullen ‘uitdagend’ blijven voor de tankvaart, zoals ING het eufemistisch noemt. Machiel Bode, sectormanager transport & logistiek bij het Economisch Bureau van de bank: ‘Het is niet aannemelijk dat de langdurige marktdruk door sanering wordt verlicht. Dit vraagt om beter management van de overcapaciteit en dit kan door meer samen te werken. Waar schepen zelf beperkt flexibel zijn, is een flexibele schil cruciaal en zal de schaal moeten groeien om bedrijven weerbaar te maken tegen sterke fluctuaties.’
Download hier de sectorvisie: ING – Binnentankvaart verliest koers – juni 2015.
