In Duitsland zijn CDU/CSU en SPD in gesprek over het vormen van een nieuwe regering. Op hooflijnen zijn ze het eens geworden, zo meldden ze zaterdag 8 maart. Via een speciaal fonds ter waarde van 500 miljard euro willen ze versneld investeren in de verbetering van infrastructuur. Binnenvaartorganisatie BDB heeft de onderhandelaars opgeroepen bij het toewijzen van dat geld vooral de vaarwegen niet te vergeten.
De coalitiegesprekken staan onder grote druk door de actuele ontwikkelingen rond de oorlog in Oekraïne en de terugtrekkende beweging van de Verenigde Staten als grootste ondersteuner van Oekraïne. Van Duitsland wordt verwacht dat het weer een sterkere rol gaat spelen in de EU en meer investeert in defensie en infrastructuur. Daartoe moeten nieuwe schulden worden aangegaan, wat de afgelopen jaren vrijwel ondenkbaar was. Sinds 2016 kent Duitsland namelijk een wettelijke Schuldenbremse: een rem op de schulden om het begrotingstekort laag te houden.
Inhaalslag nodig
Nu is Het zo’n 900 miljard euro nodig, voor defensie en infrastructuur samen. Dat is niet mogelijk zonder het begrotingstekort te laten oplopen. Daartoe zijn de onderhandelende partijen bereid.
De BDB dringt erop aan het belang van de vaarwegen niet te onderschatten. Juist in crisistijden is de binnenvaart een betrouwbare vervoersmodaliteit gebleken. Er is echter een enorme inhaalslag nodig voor de sanering en uitbreiding van de infrastructuur.
Al in 2015 stelde het Duitse verkeersministerie vast dat in het komende decennium zo’n vijftig sluizen gerenoveerd of compleet vervangen moesten worden. Tot nu toe is slechts een fractie van die projecten gerealiseerd.
Ook is sinds 2015 bekend dat er jaarlijks 900 miljoen euro nodig is voor vervanging van verouderde natte infrastructuur. Dit bedrag is nooit geïnvesteerd en is door de prijsstijgingen in de aannemerij inmiddels verder opgelopen; tot ongeveer 1,2 miljard euro.
Veerkracht
BDB-voorzitter Martin Staats noemt de binnenvaart een veerkrachtige vervoersmodaliteit. “In tegenstelling tot het spoor hebben we geen seinsystemen nodig en moderne schepen kunnen in één keer 150 vrachtwagenladingen vervoeren zonder file te veroorzaken. Zelfs op de Rijn kan naar inschatting van de vaarwegbeheerder de verkeersdichtheid nog verdubbelen.”
Aan het speciale infrastructuurfonds waarover momenteel wordt onderhandeld stelt de BDB een paar eisen. Zo moet er voldoende geld zijn voor alle noodzakelijke vervangingen van verouderde infrastructuur en voor de meest dringende uitbouwprojecten.
De middelen voor vervanging en verruiming van infrastructuur moeten ook gescheiden van elkaar worden toegewezen. Verder wil de BDB dat het verkeersministerie om de twee jaar rapporteert over de toestand van de vaarwegen.
Sneller plannen en bouwen
Verder hoopt de BDB dat de nieuwe regering bij de financiering van vaarweginfrastructuur nu eindelijk naar de lange termijn gaat kijken in plaats van ieder jaar opnieuw via de begroting vast te stellen hoeveel er het volgende jaar in vaarwegen geïnvesteerd wordt.
De BDB vraagt al langer om financiële toezeggingen over meerdere jaren, zodat de vaarwegbeheerder, ingenieursbureaus en bouwbedrijven zekerheid hebben en hun personeelsbestand en materieel duurzaam kunnen uitbouwen.
Martin Staats ziet in het speciale fonds voor infrastructuur een kans om ook de financiering van de vaarwegen in Duitsland weer op een gezonde leest te schoeien. “Maar dan moeten we wel sneller kunnen plannen en bouwen zodat de middelen uit dit fonds ook daadwerkelijk geïnvesteerd kunnen worden.”
