Er zijn genoeg ideeën voor modal shift van de weg naar de binnenvaart – zeker in de drukke Randstad, waar de snelwegen zelfs in een rustige periode als de zomer volledig vollopen. Alle ideeën, initiatieven, plannen en projecten verdienen een betere, centrale regie. Om die regie van de grond te krijgen is een actieplan voor de binnenvaart in de Randstad opgesteld. Het advies daarin: richt een (tijdelijk) projectbureau voor de binnenvaart op dat al deze initiatieven gaat coördineren.
Het actieplan wordt uit de doeken gedaan in het magazine van GOVERA (Goederenvervoer Randstad) een samenwerkingsplatform van de vier grote steden. de Randstad-provincies, Rijkswaterstaat en het bedrijfsleven. Dat verscheen eind vorige week. In opdracht van GOVERA stelde het Amsterdams adviesbureau Decisio het actieplan voor de binnenvaart op.
Economisch geograaf Jaap Broer van Decisio over de opdracht van GOVERA: “Welke initiatieven zijn er, welke kansen, wat zijn precies de knelpunten? Er liggen kansen voor de binnenvaart in de containermarkt en in dikke stromen van goederen.”
Het magazine van GOVERA beschrijft een serie van initiatieven voor de binnenvaart in de Randstad. Onder andere een waterterminal bij Schiphol.
Je zou verwachten dat alles wat per schip kan, al per schip gaat, maar dat is zeker niet het geval. “Kijk eens naar de A1 en de A15 in de richting van het oosten, waar je mag aansluiten in de rij van vrachtwagens met containers. Dat zijn dikke stromen. Dat is ook nog steeds een groeimarkt. Daarnaast hebben we gekeken naar grote stromen goederen waar de overheid enige grip op heeft, zoals afvalstromen en de bouwlogistiek. Ook op het gebied van fijnmaziger distributie liggen kansen, maar die zijn lastiger te verzilveren.”
Sarah Lee
Zijn collega Dorien Blikman wijst in hetzelfde artikel naar de situatie bij Sarah Lee, het moederbedrijf van Douwe Egberts. In Utrecht staat de fabriek dicht bij Lage Weide, waar ook een haven is. “Eerst moeten de bonen van Lage Weide naar de fabriek even verderop. Is de koffie gebrand, dan moet het product naar het distributiecentrum in Nieuwegein. Dat gaat met talrijke vrachtauto’s, dwars door het drukke Utrecht. Technisch gezien zou het gemakkelijk per schip kunnen, maar met de vrachtwagen is het nu eenmaal goedkoper.”
Die verhouding zou kunnen kantelen als de stroom wordt gebundeld met andere goederenstromen die dezelfde afstand afleggen. Jaap Broer: “Er is een neutrale, onafhankelijke partij nodig die de partijen bij elkaar brengt en die ook wordt vertrouwd door alle partijen. Het gaat om korte, kleine klappen.”
Als dat consequent gebeurt, is het wel effectief. “Het gaat uiteraard niet alleen om de kleine afstanden”, merkt Dorien Blikman op. “Er moet ook over de grenzen van de Randstad heen worden gekeken.”
Projectbureau
Decisio kwam met een strategisch actieplan voor vervoer over water in de Randstad. “Een groot probleem is dat het ontbreekt aan kennis, geld en prioriteit en daarmee aan doorzettingskracht.” Een concreet idee waar Decisio in dit kader mee komt is om een nieuw, tijdelijk projectbureau op te zetten, dat netwerk, kennis en ervaring biedt.
Jaap Broer: “Daar is geld voor nodig. Zet dit met z’n allen op, gemeenten, provincies… Bestuurders beseffen heel goed dat er iets moet worden gedaan.” Daarnaast zijn er allerlei ideeën om logistieke concepten (verder) te ontwikkelen, om lijndiensten op te zetten en ligt er een taak om het bedrijfsleven (nog) meer bewust te maken van de mogelijkheden van vervoer over water.
Tot slot kan er ook veel worden gedaan voor een efficiëntere afhandeling van de binnenvaart. “Denk aan knelpunten bij spoorbruggen, wacht- en ligplaatsen. Er zijn mogelijkheden voor beter routebeheer, dynamisch verkeersmanagement. Daarin moet de provincie ook de regie nemen. Over nut en noodzaak van vervoer over water is iedereen het wel eens.” Dorien Blikman: “Alleen: maak het nu eens concreet.”
