De haven van Rotterdam heeft afgelopen jaar 469,4 miljoen ton goederen overgeslagen. Dat is vrijwel gelijk aan het niveau van 2018 (469,0 miljoen ton). “Maar we jagen geen tonnen na; we proberen impact te hebben”, zei president-directeur Allard Castelein donderdag 13 februari bij de presentatie van de cijfers. Die impact is dan gericht op werkgelegenheid, economie en duurzaamheid. Daarom investeert Havenbedrijf Rotterdam extra in de energietransitie en digitalisering.
“Het succes van een moderne haven wordt niet louter afgemeten aan de hoeveelheid tonnen overslag. De vraag naar enkel meer overslagcapaciteit is veranderd in de vraag naar een betere, snellere en bovenal slimmere haven. Eveneens cruciaal voor de toekomst is dat de industrie de energietransitie weet te versnellen zodat de haven van Rotterdam echt impact kan maken bij het realiseren van de Nederlandse klimaatdoelstellingen. Daarvoor is een doortastende, ondernemende overheid nodig die samen optrekt met het bedrijfsleven.”
Investeren
Havenbedrijf Rotterdam behaalde een nettoresultaat van 241 miljoen euro. In 2019 kende voor Havenbedrijf Rotterdam wederom een hoog investeringsniveau. De bruto investeringen bedroegen 338,3 miljoen euro. “Dat is bijna de helft van omzet (706,6 miljoen euro, red.)”, lichtte CFO Vivienne de Leeuw toe. “Dat is bijzonder. Niet heel veel bedrijven in Nederland doen ons dat na.” Voor de komende vijf jaar staat in totaal nog eens 1,5 miljard euro aan investeringen gepland.
Castelein: “We investeren zoveel om in staat te zijn in te spelen op digitalisering en energietransitie en ook in de toekomst de relevantie van het Rotterdamse havencomplex te voeden en te handhaven.” Dat zijn niet alleen plannen, maar heel concrete projecten, verzekerde hij. Als voorbeelden noemde hij de lancering van PortXchange (de nieuwe naam van Pronto, het platform om tussen zeehavens gegevens uit te wisselen over geplande scheepsaanlopen – de rechten van de naam Pronto bleken al in bezit van een ander bedrijf) , de beoogde uitbreiding van het warmtenet en de overeenkomst die Havenbedrijf Rotterdam heeft gesloten met bedrijven om samen te werken aan de voorbereiding van afvang, transport en opslag van CO₂.
Record voor containeroverslag
In 2019 waren flinke verschuivingen te zien tussen de verschillende goederensoorten. Toenames waren er in de overslag van ruwe olie, containers, LNG en biomassa. De overslag van kolen en minerale olieproducten daalde daarentegen.
De containeroverslag groeide met 2,5 procent gemeten in tonnen. Gemeten in TEU was de toename 2,1 procent. Het jaartotaal kwam uit op 14,8 miljoen TEU, het hoogste aantal ooit.
Opgemerkt moet worden dat de containeroverslag na het goede eerste halfjaar vrijwel niet meer groeide in de tweede jaarhelft. TEU. De economische groei in de EU loopt iets terug, met name als gevolg van minder industriële productie in Duitsland. Daarnaast zijn in november en december afvaarten geschrapt vanuit Azië als gevolg van teruggelopen productie en afnemende groei van de wereldhandel. Ook het shortsea segment ondervond de effecten van minder economische groei, evenals concurrentie van andere havens.
Weer meer ruwe olie
De totale overslag van nat massagoed was in 2019 (211,2 miljoen ton) ongeveer gelijk aan het jaar ervoor (211,8 miljoen ton). Binnen dit segment kwam de overslag van ruwe olie voor het vijfde achtereenvolgende jaar uit boven 100 miljoen ton. De toename was 3,9 procent. Dat komt vooral doordat raffinaderijen in Rotterdam (of verbonden aan Rotterdam), na investeringen in de afgelopen jaren hun productiecapaciteit hebben opgevoerd waardoor zij in 2019 meer ruwe olie konden raffineren. Ook is in de laatste maanden meer voorraad opgebouwd.
De overslag van minerale olieproducten daalde als gevolg van minder aan- en afvoer van stookolie. Die neerwaartse trend van de afgelopen jaren werd in 2019 versterkt door de strengere, wereldwijde regels voor de uitstoot van zwavel door schepen. Die gelden sinds 1 januari 2020. LNG en biodiesel namen wel toe.
Minder kolen
De overslag van droog massagoed is met 4 procent gedaald naar 74,5 miljoen ton (2018: 77,6 miljoen ton). Vooral de kolenoverslag liep fors terug: met 14,8 procent. Het aandeel van energiekolen in de Nederlandse en Duitse stroomproductie is sterk afgenomen; er werd in beide landen meer energie opgewekt met zon, wind en gas. Ook de doorvoer van cokeskolen stond onder druk. Dat was het gevolg van de dalende staalproductie in Duitsland. De overslag van ijzererts en schroot is op jaarbasis desondanks vrijwel gelijk gebleven. De biomassaoverslag steeg met 62,8 procent. Dan gaat het vooral om de import van houtpellets die dienen als bijstook in kolencentrales.
Coronavirus
Voor 2020 deed Castelein geen voorspellingen. Op een vraag over de invloed van het Coronavirus zei hij dat er wereldwijd van wordt uitgegaan dat het virus dit jaar zorgt voor een daling van 1 procent van de wereldhandel. Dat effect komt dan bovenop de toch al afkoelende wereldeconomie.
Het zal vooral in de containermarkt te merken zijn. Door het coronavirus verwacht het Havenbedrijf 20 procent minder afvaarten vanuit China. Dat geldt in elk geval voor nu. “Dat merken we hier dan over een week of vier.” Zo lang zijn de containerschepen immers onderweg. “Maar ik verwacht geen lege schappen.”
