Sinds kort vaart een binnenvaartschip met luiken die voorzien zijn van zonnepanelen. Ms Oleander is uitgerust met een proefopstelling. Scheepsbouwer Damen Shipyards, luikenbouwer Blommaert Aluminium en zonne-energiespecialist Wattlab hebben die samen ontwikkeld. Met de solarluiken wil het consortium de overgang naar een duurzame binnenvaart versnellen.
Met solarluiken zou een volledig uitgerust schip, dat gemiddeld 850 m2 aan oppervlak beschikbaar heeft, per jaar tot 100.000 kilo CO2 kunnen besparen. Met een elektromotor (hybride of dieselelektrisch) kan de opgewekte energie namelijk worden gebruikt voor voortstuwing en zo ruim 10 procent brandstof besparen, aldus de bedrijven.
Er zijn meer voordelen, stellen ze: de inzet van dieselgeneratoren voor de stroomvoorziening aan boord daalt. Hierdoor kunnen ook schepen zonder elektrische voortstuwing profiteren van solarluiken. Door zonne-energie in de binnenvaart vermindert de lokale luchtvervuiling en geluidsoverlast in havens. Ook maken de solarluiken schippers minder afhankelijk van walstroompunten.
Varende zonneparken
“Blijven innoveren en inspelen op vragen uit de markt, is voor ons een echte uitdaging in deze sterk veranderende tijden.” Aldus Tom Blommaert, eigenaar van Blommaert Aluminium. “We willen een bijdrage leveren aan de behoeften van de huidige en de komende generaties. Duurzaamheid is daarin een belangrijk thema.”
Bo Salet, mede-oprichter van Wattlab, vertelt: “We dromen van emissieloze transportschepen die, als ze stil liggen, groene energie opwekken voor bedrijven of huishoudens in de buurt. Zo willen we de binnenvaart transformeren tot varende zonneparken.”
Het Klimaatakkoord vraagt om verduurzaming van de transportsector. Hoewel een binnenvaartschip per vervoerde kilo minder CO₂ uitstoot dan een vrachtwagen, kan er ook in de binnenvaart nog winst behaald worden als het gaat om uitstoot van schadelijke stoffen als CO2, stikstof en fijnstof. Dankzij de solarluiken kunnen de schepen langer emissiearm varen, en komt volledig elektrisch varen een stap dichterbij.
Praktijktest
Een eerste proefopstelling met solarluiken vaart sinds deze maand op motorschip Oleander. De stroom van de luiken wordt gevoed aan het boordnet. “Ik wil al jaren de energie van de zon die op mijn schip valt benutten”, zegt kapitein-eigenaar Gerd Schalk. “De voordelen zijn talrijk: minder uitstoot, minder slijtage van generatoren en minder brandstofverbruik, wat de exploitatiekosten drukt.”
De komende tijd doen de betrokken partijen praktijkkennis op over de energieopbrengst, robuustheid en gebruiksvriendelijkheid. Na de praktijktest en doorontwikkeling voor opschaling, willen de bedrijven in de loop van 2021 met een eerste systeem de markt op.
De eerste ontwikkeling en proefopstelling is opgezet met steun van staatsecretaris Van Veldhoven (IenW) via de subsidie Demonstratieregeling Klimaattechnologieën en Innovatie. De doorontwikkeling wordt gesteund door CityLab010, vanuit de gemeente Rotterdam.
Zonnepanelen
Initiatiefnemer Wattlab werd opgericht vanuit het zonne-autoteam van de TU Delft en heeft zich in korte tijd ontwikkeld tot expert in het maken van maatwerk zonne-energiesystemen en deed onder andere projecten met vliegtuigbouwer Airbus en online supermarkt Picnic. Vanuit Rotterdam ontwikkelt en produceert Wattlab zonnepanelen en zonnefolies voor toepassingen in onder andere lucht- en scheepvaart, bouw en stedelijke mobiliteit.
Blommaert Aluminium Constructions werkt, als marktleider in het ontwerpen en produceren van aluminium scheepsluiken, samen met Wattlab om de luiken geschikt te maken voor de installatie van zonnepanelen, bekabeling en aansluitingen. Damen Shipyards begeleidt het project en adviseert over de productontwikkeling en de marktbewerking. Schipper Schalk van de Oleander stelt zijn schip ter beschikking voor de praktijktest en kan met zijn 36 jaar ervaring in de binnenvaart aangeven wat de wensen van scheepseigenaren zijn.
Leuk systeem,goede uitvoering, alleen achterhaald.
Sinds medio 2018 vaart er al 1 binnenvaartschip met zonnecellen op de rolluiken. Geinstalleerd door een bedrijf uit Meppel, die al vele jaren kennis en ervaring hebben met zonnepanelen, duurzame opwekking vice versa.