Naar aanleiding van het fosfine-ongeval met ms Fox in december 2019 wordt gewerkt aan aanpassing van de procedures. Conform de adviezen van de Onderzoekscommissie veiligheidsincidenten Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied overleggen de havenmeesters van Amsterdam en Rotterdam over aanvullende veiligheidsgaranties.
Dat schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat in haar antwoord op vragen in de Tweede Kamer. De twee brieven (als antwoord op Sem Laçin van de SP en Remco Dijkstra van de VVD) zijn mede verstuurd mede namens staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat en staatssecretaris Tamara van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Aanvullende gasmetingen
Van Nieuwenhuizen baseert zich onder meer op het onderzoek van de Onderzoekscommissie veiligheidsincidenten Centraal Nautisch Beheer Noordzeekanaalgebied. Die rapporteerde op 6 maart aan de Havenmeester van Amsterdam.
Een van de aanbevelingen was dat het protocol bij gebruik van fosfine wordt aangepast. Zo zou de gassingsleider diepgaander onderzoek moeten doen na overslag in een binnenvaartschip. Bijvoorbeeld in de vorm van aanvullende gasmetingen aan boord van dat binnenschip. Schippers zouden voortaan ook beter moeten worden geïnformeerd als losse pillen zijn gebruikt om lading te ontsmetten met gifgas in plaats van de veiliger sleeves (een soort kousen met daarin gifkorrels).
Het Openbaar Ministerie onderzoekt nog of bij het laden van de Fox en dertien andere schepen en vier duwbakken sprake is van overtreding van een wettelijk voorschrift.
Meldingsplicht uitbreiden
In 2019 kwamen in Amsterdam nog 34 andere zeeschepen aan met lading voorzien van fosfine of een ander gif tegen ratten en insecten. In Rotterdam waren het er 91. Nu geldt bij zeeschepen waarbij fosfine of een andere biocide aan de lading is toegevoegd, zoals fosfine, alleen een meldingsplicht in Amsterdam en Rotterdam. In het Rijkshavenmeesteroverleg komt binnenkort aan de orde dat alle Nederlandse zeehavens gaan werken met zo’n meldingsplicht.
Van 2017 tot en met 2019 zijn bij de Inspectie SZW nog twee meldingen binnengekomen over incidenten met schepen waarbij een lading gegast was. Het ging daarbij “om te hoge concentraties biociden, waarbij werknemers daadwerkelijk zijn blootgesteld, onwel geworden en/of opgenomen geweest in het ziekenhuis”, aldus Van Nieuwenhuizen in de brief.
Het is een begin naar dit is natuurlijk niet genoeg. Hoe moet een schipper weten of er pillen of sleeves gebruikt zijn? En waarom wordt er niet in alle gevallen een formulier aan de schipper meegegeven met de specifieke eigenschappen, gevaren en voorzorgsmaatregelen bij diverse ladingen? Of moeten we nu weer wachten op een volgend incident?