De Duitse verkeersminister Andreas Scheuer en zijn Tsjechische ambtsgenoot Karel Havlícek hebben tijdens een online meeting een overeenkomst ondertekend over de toekomst van de Elbe. In 2030 moet de rivier vrijwel het hele jaar door bevaarbaar zijn voor binnenschepen.
Duitsland en Tsjechië hebben hun nationale programma’s voor de Elbe in de overeenkomst ingebracht en samengevoegd. Voor Duitsland is dit het zogeheten Gesamtkonzept Elbe, waaraan jaren is gewerkt om milieu- en scheepvaartbelangen zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen.
Het Duitse parlement drong er vier jaar geleden op aan zo snel mogelijk een overeenkomst met Tsjechië te sluiten over de Elbe. Duitsland en Tsjechië leggen in dat kader afspraken vast, waardoor de Tsjechen erop kunnen vertrouwen dat de Elbe een internationale vaarweg blijft. Voor hen is de rivier de enige verbinding met zee en daarmee belangrijk voor het goederenvervoer.
De twee landen roepen een gezamenlijke commissie in het leven om de toestand van de Elbe te monitoren en maatregelen ter verbetering voor te stellen. “We zijn samen verantwoordelijk voor deze Europese vaarweg”, verklaart Karel Havlícek. “We gaan ervoor zorgen dat de Elbe in 2030 gedurende 340 dagen per jaar bevaarbaar is tussen Pardubice en Hamburg.” Pardubice ligt ongeveer 100 kilometer ten oosten van Praag.
Boos
Het ondertekenen van de overeenkomst is in slechte aarde gevallen bij milieuorganisaties en groene politici uit de deelstaten aan de Elbe. Ze verwijten de Duitse overheid niets geleerd te hebben van de overstromingsramp in 2002. Ze noemen de overeenkomst een bedreiging voor de regio, aangezien die te weinig rekening zou houden met overstromingsgevaar.
Het Duitse verkeersministerie vindt die kritiek onterecht: “We hebben er tijdens de onderhandelingen streng op toegezien dat de door Tsjechië nagestreefde vaargeulverdieping in lijn is met het Gesamtkonzept Elbe. Bij die onderhandelingen waren ook de milieuministeries van beide landen betrokken.”
Betrouwbare vaarweg
“De realisatie van het Gesamtkonzept Elbe leidt voor verladers in Duitsland en Tsjechië tot een betrouwbare vaarweg”, zegt ook Stefan Kunze van de Elbe Allianz, die opkomt voor de verruiming van de rivier. “Het concept borgt zowel binnenvaart- als milieubelangen, en houdt tevens rekening met bescherming tegen overstromingen.”
Een mogelijke oorzaak van de kritiek is volgens Kunze dat er in de overeenkomst geen concrete milieudoelen zijn benoemd. “Maar het gaat dan ook om een verkeersovereenkomst.”
Hij kan zich ook voorstellen dat er enige begripsverwarring is. Duitsland streeft naar een vaargeuldiepte van 1,40 meter, conform het Gesamtkonzept Elbe. Tsjechië gaat de waterdiepte tot in de haven van Pardubice op 2,30 meter brengen. “Dat zal niets veranderen aan de waterstand in Duitsland”, zegt Kunze.
