Doorbraak voor varen met batterijcontainers

Emissieloos varen moet dit jaar nog waarheid worden. Op dinsdag 2 juni is Zero Emission Services B.V. (ZES) opgericht. Het nieuwe bedrijf gaat verwisselbare batterijcontainers met groene stroom leveren, compleet met alle infrastructuur en voorzieningen zodat scheepseigenaren er gebruik van kunnen maken. 

ZES introduceert een nieuw energiesysteem voor de verduurzaming van de binnenvaart. Dat wordt voor iedereen toegankelijk. “Schoon, klimaatneutraal en klaar om de competitie met fossiele brandstoffen aan te gaan”, zo werd bij de lancering aangekondigd.

Consortium van grote partijen

ZES biedt hiervoor een volledig producten- en dienstenpakket dat is gebaseerd op verwisselbare batterijcontainers met groene stroom, laadstations, technische ondersteuning en een innovatief betaalconcept voor scheepseigenaren.

Het bedrijf is opgericht door grote partijen: bank ING, energiebedrijf Engie, maritiem technologiebedrijf Wärtsilä en het Havenbedrijf Rotterdam. Bierbrouwer Heineken verbindt zich voor tien jaar aan ZES om bier emissieloos te vervoeren van de brouwerij in Zoeterwoude naar Moerdijk, en geeft daarmee als eindklant een belangrijk signaal van vertrouwen.

Voorsprong

In de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens zijn afspraken gemaakt over verduurzaming van de binnenvaart. Met een de overgang van diesel naar volledig elektrisch zet de binnenvaartsector een belangrijke stap in het realiseren van het klimaatakkoord, stellen de initiatiefnemers van ZES. Daarnaast stoten elektrische binnenvaartschepen geen stikstofoxide meer uit.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat steunt deze stap in de transitie naar een emissieloze binnenvaart. Minister Cora van Nieuwenhuizen zei: “Nederland is koploper duurzaam goederenvervoer over water. Ruim een derde van alle goederen en 80 procent van de bulk gaat via de binnenvaart. Dat haalt niet alleen veel vrachtwagens van de weg en is dus goed voor de filebestrijding, maar een binnenvaartschip stoot ook nog eens veel minder CO2 uit. Deze voorsprong bouwen we nu nog verder uit met deze nieuwe elektrisch aangedreven binnenvaartschepen.”

Laadpunten

“Met ZES introduceren we een systeemverandering in de binnenvaart, waardoor binnenvaartschepen emissieloos varen dankzij verwisselbare batterijcontainers”, vertelde CEO Willem Dedden van Zero Emission Services bij de lancering, die dinsdagmiddag 2 juni plaatsvond in de vorm van een webinar. De batterijcontainers, ZESPacks geheten, worden geladen met duurzaam opgewekte stroom.

Voor het uitwisselen van de batterijcontainers wordt een netwerk van open access-laadpunten ingericht. De ZESPacks worden daar omgewisseld voor volle, zodat de schepen snel door kunnen varen met minimale wachttijd.

Dedden vervolgt: “De energiecontainers zijn ontworpen voor meerdere toepassingen. Zo kunnen ze ook tijdelijk aan land worden ingezet voor het stabiliseren van het elektriciteitsnet of om te voorzien in een lokale tijdelijke vraag naar elektriciteit. Het systeem is toekomstbestendig, omdat het onafhankelijk is van de energiedrager. We starten met batterijen, maar als in de toekomst waterstof goedkoper wordt, dan kunnen de containers met waterstoftechnologie op dezelfde wijze elektriciteit leveren.”

Pay per use

Om de overgang naar emissieloos varen voor de schipper eenvoudiger te maken, kiest ZES voor een financieringsvorm op basis van pay per use. De schipper hoeft niet zelf te investeren in de batterijen. Hij betaalt alleen de kosten voor de verbruikte duurzame energie en de huur van de batterijcontainer. Wel dient zijn schip voorzien te zijn van een elektrische voortstuwingslijn.

Met de eerste fase is een totaalbedrag gemoeid van 20 miljoen euro. Dat geld komt van ING, Engie, Wärtsilä, Havenbedrijf Rotterdam en de Nederlandse overheid. Naast de bijdrage van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat krijgt ZES ook een subsidie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (in het kader van de verduurzaming van het transport).

Heineken

Aanvullende ondersteuning komt van Heineken. De bierbrouwer gaat een langjarige vervoersovereenkomst aan en levert een initiële bijdrage in de ontwikkelingskosten van het eerste schip van vervoerder CCT.

Daarmee is Heineken de eerste eindklant die met dit nieuwe systeem gaat varen. Het eerste schip wordt ingezet voor het vervoer van bier van de brouwerij in Zoeterwoude via de binnenvaartterminal Alpherium naar de haven in Moerdijk.

ZES wil met dit concept de hele binnenvaart – en ook de short sea – helpen om emissieloos te gaan varen. Het eerste laadpunt komt op de route Zoeterwoude-Alpherium-Moerdijk. Daarna zal de focus liggen op de corridor Amsterdam-Rotterdam-Antwerpen en een verbinding naar Nijmegen. De aandacht gaat in de eerste fase naar containerschepen, zowel ombouw als nieuwbouw.

https://www.youtube.com/watch?v=0lTiN3399jQ