De slechte marktsituatie in zowel droge lading als tankvaart heeft in België geleid tot een oproep tot schippersacties. Geen blokkades, maar het aanhouden van Nederlandse schippers, die volgens hun Belgische collega’s de markt verzieken door zwaar onder de kostprijs te varen.
Geen oproep van
Ons Recht
In het aritkel in de krant van 22 mei 2012 staat dat schipperbond Ons Recht tot de acties zou hebben opgeroepen. Dat is niet juist.
Voorzitter Pascal Roland stelt dat
Ons Recht heeft gevraagd om een algemene oplossing voor de hele Europese binnenvaart. "De binnenvaartsector heeft veel problemen (economisch, fiscaal, sociaal, enzovoort), maar het is een Europese probleem – niet een probleem met onze collega’s."
"De Europese overheid moet een oplossing vinden voor de bedrijven op de waterwegen. We moeten samen werken aan de toekomst van ons beroep. Samen sterker is beter."
De Belgische acties richten zich tegen de Nederlandse schippers omdat de Belgen vinden dat ze slachtoffer zijn van oneerlijke concurrentie. Genoemd wordt de aflossingsvrije hypotheek in Nederland. Nederlandse schippers kunnen daardoor vrachtprijzen aannemen die 50 procent onder de kostprijs zouden liggen, aldus Karel Verberght, tankvaardondernemer en woordvoerder namens de actievoerende schippers. “Jonge Belgische particulieren leggen momenteel hun enkelwandige schip stil en verlaten de tankvaart. Benieuwd waar we in de toekomst nog schippers vandaan zullen halen.”
Oneerlijk
Het doel van de acties is dat de Belgische overheid druk gaat uitoefenen op de Nederlandse overheid om de wetgeving aan te passen. Het probleem van de oneerlijke concurrentie wordt volgens Verberght door de organisaties keer op keer aangekaart bij de overheid. “Wij verwachten dat de overheid op z’n minst via diplomatieke weg in Nederland laat verstaan dat het zo niet langer kan.”
Hij verwijst ook naar de staatsgaranties in Nederland, waardoor Nederlandse schippers voor minder geld zouden kunnen varen. “Die condities zijn voor het MKB in Nederland, voor de bakker, wiens concurrent in de volgende straat dezelfde voordelen heeft. Maar de Nederlandse schippers komen met die condities naar België toe om hier de markt te verzieken.”
In ‘zijn eigen’ sector tankvaart ziet hij collega’s wekenlang stilliggen doordat bevrachters kiezen voor goedkopere Nederlandse schepen. “Ze varen alles weg.”
Prikacties
In de tussentijd nemen de Belgische schippers het heft zelf in handen via prikacties. De Nederlandse collega’s worden op het Albertkanaal tegengehouden, waarschijnlijk bij Klein Ternaaien of Wijnegem. “Ze moeten dan eerst maar eens bewijzen dat ze niet onder de kostprijs varen alvorens ze doorgelaten worden.”
Verberght verwacht geen acties in de haven, om de relatie met het havenbedrijf niet op de proef te stellen. “Maar je weet nooit wat er gebeurt – het kan escaleren. Het bestuur van Ons Recht is witheet.” Onderliggende gedachte is dat Nederlandse schippers België zullen gaan mijden om conflicten te voorkomen.
Werknemers
Bij de Binnenvaart Branche Unie in Rotterdam is nog niets bekend over acties in België. “Het klinkt als een kopie van 2009, toen de vrachten ook waren ingestort”, reageert Erik van Toor, directeur van de BBU. “Het blijft aan de ondernemer om beslissingen te nemen of hij wel of niet voor een tarief vaart.”
Voor directeur Robert Tieman van het CBRB was het maandagmorgen ook nieuw dat er in België acties dreigen. “Als ze daar spreken over oneerlijke concurrentie, dan stel ik voor dat we het hele verhaal doorberekenen. We gaan binnenkort weer om de tafel over de CAO voor de binnenvaart en in dat kader is het goed als we kijken naar het level playing field in de internationale markt.”
Ook Verberght verwijst naar de werknemersvergoedingen. Die spelen een rol in nieuwe, Europese wetgeving waarbij de opdrachtgever ervoor aansprakelijk is dat in de hele verticale bedrijfskolom de werknemers moeten kunnen worden betaald volgens wettelijke minima. “Dan is dus de verlader ervoor verantwoordelijk dat de schipper zijn personeel moet kunnen betalen. De opdrachtgever kan die verantwoordelijkheid dan dus niet meer afschuiven.” Deze wet heet ‘Ketenaansprakelijkheid voor betaling van lonen’.
Kostprijsberekeningen
Tieman: “Als deze acties ertoe leiden dat de bewustwording toeneemt, dan is dat goed. Wij doen dat ook via de kostprijsberekening door het NEA. Ik ben benieuwd naar de argumentatie van de actievoerende schippers. Maar nogmaals: dan wel het hele plaatje bekijken.”
Tieman verwijst daarbij naar de brochure die vorige week uit werd gebracht door Nederland Distributieland (NDL) over de vergelijking tussen Nederland, Frankrijk, België en Duitsland van de vestigingsvoorwaarden voor bedrijven. Nederland en Duitsland blijken daarin een licht voordeel te bieden ten opzichte van Frankrijk en België, waarbij voordelen als ‘goede infrastructuur’ en verbindingen met het achterland meetellen.
