Het nieuwe vergunningstelsel voor de passagiersvaart in Amsterdam houdt de gemoederen bezig. Vooral nu corona voor stilte in de grachten zorgt: door de tweede lockdown wordt er nauwelijks gevaren en het is maar de vraag wanneer de toeristen weer terugkomen.
“De rondvaartbranche wordt hard geraakt door de coronacrisis”, vertelt Marten Grupstra, woordvoerder van wethouder Sharon Dijksma, de verantwoordelijke wethouder. “Om die reden is al eerder besloten om het nieuwe vergunningenbeleid met twee jaar uit te stellen tot 2024.” Tot die tijd behouden reders hun vergunningen. “Die zekerheid is belangrijk voor de branche.”
Toerisme
Het nieuwe vergunningenbeleid is nodig voor de passagiersvaart, besloot Amsterdam. “Het is de afgelopen jaren erg druk geweest in de stad, ook op het water”, vertelt Grupstra. “De gemeente wil met het oog op de toekomst een nieuwe balans tussen toerisme en de belangen van bewoners. Daarvoor is het nodig de groei aan banden te leggen.”
Vandaar dat er een maximum is gesteld aan het aantal exploitatievergunningen voor de rondvaart: 550. De gemeente heeft er daarmee voor gekozen om het aantal passagiersvaartuigen niet te verminderen, maar op het niveau van 2018 te houden.
“De overgang naar het nieuwe vergunningenstelsel zal geleidelijk gaan, in tweejaarlijkse tranches van 2024 tot en met 2030.” De uitgiftedatum van de oude vergunning is leidend voor het bepalen van de einddatum. De bestaande vergunningen zijn ingedeeld in vier stappen met als einddata 2024, 2026, 2028 en 2030.
In september 2020 konden aanvragen voor nieuwe exploitatievergunningen worden ingediend. “Ingangsdatum van deze vergunningen wordt 1 maart 2024”, zegt Grupstra. “De aanvragen worden momenteel beoordeeld, daarna volgt de loting. In het voorjaar zullen de aanvragers horen wat de uitkomst is.”
Slapeloze nachten
De reders zij boos en verontwaardigd. Ze vinden dat het beleid niet past in de huidige tijd. De rondvaart in de hoofdstad ligt volledig stil door de coronacrisis. Het is nog maar afwachten welke bedrijven overblijven en wanneer het toerisme weer op gang komt. In de eerste ronde werd de gemeente door de Raad van State teruggefloten. Er is een groot aantal rechtszaken om de schade te verhalen.
Frans Heijn, voorzitter van de Verenigde Rederijen Amsterdam (VRA), vertegenwoordigt 42 Amsterdamse rondvaartondernemers. Hij is zelf eigenaar van Electric Boats Amsterdam met drie schepen. Hij is geschokt en spreekt van slapeloze nachten. “We zijn druk met niet werken.” Hij heeft negen rechtszaken en bezwaren lopen. “Het beleid bestaat doorlopend uit niet onderbouwde bedreigingen voor de rondvaart. Iedereen vecht om te blijven bestaan. Wanneer er duidelijkheid is over de vergunningen, is onbekend. Het is geheim.”
Onzeker
“Het is niet te bevatten dat het ondanks de vorige, afgeschoten sanering gewoon weer opnieuw begint”, zegt Heijn. “Wacht corona af en zie wat er overblijft. De toekomst van reizen en toerisme gaat enorm veranderen.”
Ook Marco Kreuger, woordvoerder bij rederij Kooij is niet blij: “De klap van de vorige ronde en van corona zijn we nog niet te boven gekomen.” Zij hebben doorlopend hoge kosten omdat alle schepen omgebouwd worden naar elektrisch voor Amsterdam. Daarnaast ligt de hele vloot stil. “Wij hebben uit belang voor de mensen besloten alles stil te leggen om reisbewegingen te verminderen.”
“Wij hopen in februari de uitslag van de vergunningsronde te krijgen, dan weten we pas waar we aan toe zijn”, vertelt Kreuger. “Maar de onzekerheid blijft. Het is gewoon een hele verkeerde timing.”
Intrekken
“Je kosten lopen door, de omzet staat stil je moet je schip onderhouden en hebt ligplaatskosten en ga maar door”, zegt Sacha Emmerik, samen met Alfred Vellekoop eigenaar van Rederij Belle. “Het blijft vreemd dat je een vergunning voor onbepaalde tijd krijgt en dat de gemeente Amsterdam die vergunning kan intrekken. De eerste keer hield de rechter dat gelukkig tegen, nu beginnen we weer opnieuw. Onbegrijpelijk.”
Rederij Belle heeft vier salonschepen, een lemsteraak en stoomschip Succes. De eigenaren zijn op zoek naar samenwerking met bijvoorbeeld een museum of een koper voor de Succes, een salonstoomschip uit 1897. Iemand die goed voor het erfgoed kan zorgen.
