In februari 2024 stapte Folkert Jan Semplonius de winkel van Jacob ten Hoeve in Joure binnen om een batterijtje in zijn horloge te laten zetten. Dat bezoek resulteerde in de opdracht om een klok te maken van een meer dan dertig jaar oude schroef. Na anderhalf jaar is het unieke uurwerk klaar.
De Friese eigenaar van de koppelverbanden Sjouwer en Kruier kocht in 1993 zijn eerste schip. Die Semmy had al binnen drie uur varen panne: de kopschroef ging kapot. “Ik heb er meteen een nieuwe in laten zetten bij Van Ballegooy – het oude schroefje heb ik bewaard. Ik had altijd het idee ‘daar ga ik wat mee doen’, maar daar natuurlijk nooit iets van. Ik had ‘m wel laten polijsten en op een kast gezet, naast een scheepsbel.”
Anker als slinger
Tot hij in de zaak van klokkenmaker Jacob ten Hoeve allerlei bijzondere uurwerken zag. Dat maakte dat Folkert Jan hem vroeg of hij er een van de schroef zou willen maken. De 3-bladsschroef, met een diameter ruim 50 centimeter, draait en geeft de uren aan; een klein klokje bovenop is er voor de minuten.
“Jacob heeft hij die schroef helemaal uit laten hollen en er een lager in gemaakt, zodat het goed draait. Hij heeft er een slinger in gemaakt. Hij heeft de slinger gemaakt van een anker als gewicht.”
Opwinden
Alles bij elkaar heeft Jacob ten Hoeve – met tussenpozen – anderhalf jaar aan de schroefklok gewerkt. “Hij doet vaker dit soort rare projecten”, weet Folkert Jan. “Van de Kamperbrug heeft hij ook een klok gemaakt, waarbij hij zich liet inspireren door de vorm en techniek van de nieuwe hefbrug over de IJssel. Dat is ook een mooi project.”
He gevaarte staat nu nog in de showroom. Binnenkort komt de klok bij Folkert Jan thuis. Hij weegt circa 150 kilo, schat de trotse eigenaar. “Je tilt ‘m heus niet zomaar op.”
De klok loopt zuiver op tijd, vertelt Folkert Jan. “Ik moet hem om de veertig uur opwinden. Want nee, er zit geen batterij in.”
“Het is wel een kostbaar ‘dingetje’: het kostte 10.000 euro. Maar dat vind ik het wel waard, ja. Ach, ik geef m’n geld niet uit aan een oude motor of aan vishengels.”
