Als er over vele jaren iemand tijdens een terugblik vraagt wanneer de Viraya in de vaart is gekomen zal er ongetwijfeld een antwoord komen met een verwijzing naar de tropische weken van de zomer van 2010. Het was dan ook op zo’n dag dat we in Willemstad voor de proefvaart aan boord stapten van de Viraya.
Mathijs en Tim Mandemaker hebben een schaduwvolle plaats ingenomen.
De Viraya ligt er keurig bij. De grote blauwe bies langs het schip eindigt in een strakke punt die gevormd wordt bij het aansluitpunt van de bergplaat. In samenhang met de bijzonder gevormde boeg van dit Rensen type Experience geeft dat een stoere en strakke uitstraling aan het schip. Er is in Willemstad voldoende ruimte voor dit 135 meter lange en 4.290 ton metende schip dat bij scheepswerf ‘t Ambacht is afgebouwd. Langs de weg bij de kade zien we een lint van geparkeerde auto’s. Niet alleen die van de installateurs met hun bekende logo’s maar ook die van de familie, vrienden en relaties van Fré Molegraaf en Dennis Mandemaker. Ze zijn beiden de wettelijk vertegenwoordigers van de statutair in Zwijndrecht gevestigde vof Viraya die het gelijknamige schip in eigendom heeft. Dennis heeft de Viraya de avond ervoor naar Willemstad gevaren, Fré is onderweg naar boord. Hij moet op zijn route nog even aanleggen bij een cateraar om zijn bestelling op te halen. Wat later is hij aan boord met een stapel belangrijke dozen en een ruim voldoende aantal trays met allerhande blikjes. De groene blikjes die dezer dagen extra uitnodigend met een oranje opdruk zijn versierd, moeten ondanks de gerechtvaardigde buitentemperaturen onvoorwaardelijk in de koeling blijven, tot we weer terug in Willemstad zijn en alle protocollen met de klasse zijn afgehandeld. Zo hoort dat.
Lekkernij
Er geldt gelukkig geen gedwongen wachttijd voor de koffie en de taart waarop in groot formaat de Viraya is afgebeeld. Die lekkernij wordt meteen uitgedeeld, zodra we los zijn en wat vaarwind voelen. Even later worden de gasten aan boord verzocht naar het achterschip te gaan, zodat Arie Jonkman geen ballast op zijn foto krijgt. Net als ieder schip dat voor de lens van Arie verschijnt maakt ook de Viraya daarbij een zo groot mogelijke snor voor de boeg. De aanloop naar de brug over het Haringvliet wordt daarom zo snel mogelijk genomen. Daar probeert de in een reflecterend hesje gestoken Jonkman vanaf de parallelweg voor fietsers en tractoren zoveel mogelijk foto’s van het schip te maken. De tijd die hem daartoe door de jongste schipper / mede-eigenaar wordt gegund, blijft echter zeer beperkt.
De snelheid waarmee de Viraya onder de fotograaf op de brug voorbijtrekt, ontlokt bij een bekende Nederlander aan boord de historische uitspraak dat het schip vaart ‘als een Maserati’. Een tegemoetkomende klipper van de klassieke vloot krijgt dan ook voor het eerst in zijn lange bruine bestaan echte Maserati-hekgolven te verwerken. Hard varen is niet zo moeilijk. Maar… krijg je het schip ook binnen de daarvoor bepaalde afstand tijdig tot stilstand? Dat was één van de openstaande checkpoints op de lijst van een deskundige. Hij was gestoken in een donkerblauw poloshirt waarop in witte letters de naam en het logo van Lloyds Register prijkten.
Noodstop
De uitkomst van die technische vraag moest de inspecteur nog met ja of neen in zijn rapportage gaan beantwoorden. Het commando voor een vol achteruit klinkt meestal ergens op het Vuile Gat en wordt niet door iedereen als een volslagen verrassing ervaren. Het is voor Dennis Mandemaker bovendien al de vijfde proefvaart van een nieuwbouw die hij met zijn schoonvader Molegraaf maakt. Eerder bouwde dit tweetal eveneens de Cito, Friendship, Milagro en Servus. Gelukkig komt er op het formulier een ruim bemeten groen vinkje in het vakje bij het onderdeel noodstop. In de loop van de dag volgen nog veel van die groene vinkjes op de formulieren van Lloyds Register. Wij zagen daarvan niet alles, maar herinneren ons met veel plezier het moment waarop de sprinklers moesten werden getest. Per ongeluk (?) was verzuimd de bemanning en een aantal installateurs op het middenschip daarover tijdig te berichten tot groot genoegen van degenen die wel op een veilige droge plaats stonden. Terwijl de gasten van de lunch genieten en kapitein Danny Drenth het roer overneemt, gaan Lloyds en Dennis onverdroten door met hun werk: het was tijd de ankers te laten vallen. Dat verliep prima evenals het binnenhalen ervan.
Fré Molegraaf toont met een Euro (het is om helemaal precies te zijn een 2 euro-stuk) op zijn kant aan hoe stabiel het schip is.
Bijpraten
Natuurlijk is zo’n proefvaart ook het uitgelezen moment om met iedereen eens bij te praten, zowel privé als zakelijk. We spraken met Mark IJzelenberg, hij is recent zijn vader opgevolgd als directeur van IJtama Scheepstimmerbedrijf in Stellendam. De onderneming is opgericht in 1977 en heeft een klinkende reputatie, aanvankelijk in de visserij, baggervaart en later mocht ook de binnenvaart tot de terugkerende klantenkring worden gerekend. De Viraya is inmiddels bijgeschreven op de referentielijst van tevreden klanten en zoals wij later zien is, dat volkomen terecht. Niet alleen de woning maar ook de lessenaar verdient een compliment voor de wijze waarop IJtama laat zien hoe het nobele vak van scheepstimmeren door hen wordt uitgevoerd.
We schudden ook de hand van Wim Blonk van Blonk Maritiem die ons vertelt wat hij zoal aan de Viraya heeft geleverd. Dat zijn twee hoofdmotoren Caterpillars C3512 van 1598PK + twee Masson’s MM7200 en een C4.4 van 86 kVA in een kast. Daarnaast heeft Blonk de complete machinekamer installatie uitgevoerd en plaatste hij ook de schroefassen (Den Breejen) en de AMW schroeven. In de machineruimte op het voorschip leverde hij een C18 die goed is voor 520 kVA en een C4.4 van 123kVA. De ballast- en dekwaspompen van Desmi werden eveneens door hem bezorgd en geïnstalleerd.
Schaduw
Rond dit middaguur staat ook rond Tiengemeten de zon op zijn hoogste stand. Dat snappen Mathijs en Tim Mandemaker heel goed. Ze hebben dan ook op strategische wijze een schaduwvolle plaats ingenomen tussen alle gasten. Ze zitten met voldoende chips en Tic-Tacs en wat blikjes fris onder en naast de bijboot. Niet alleen zij maar ook de schermen van hun computerspelletjes hebben daar geen last van de zon. Agatha Mandemaker-Molegraaf kan er wel om lachen. En nu haar kinderen toch onderwerp van gesprek zijn vertelt ze ons dat Mathijs in zijn vrije tijd altijd op het voetbalveld is te vinden. Zijn elftal is gepromoveerd en hij is als vaste keeper al geselecteerd. Mathijs wil een carrière maken, die van der Sar op achterstand gaat zetten. Tim gaat volgens Agatha in het kielzog treden van Dennis. We denken dat ze met haar uitspraak het gelijk aan haar kant heeft. Als we weer in Willemstad hebben vastgemaakt, zien we Tim met een paar anderen de trap afdalen en in een tank verdwijnen. Even later staat hij met zijn neus bovenop het wegpompen van de ballast na de geslaagde proefvaart.
En alsof het zo was gepland komt een van de andere schepen van Fré en Dennis langzaam voorbijgevaren richting sluis. Over en weer worden foto’s gemaakt. De bemanning maakt stekelige opmerkingen naar elkaar. We zien het niet als onze taak om die onverbloemd in deze krant te gaan weergeven. Al met al een gezellige afsluiting van een drukke afbouwperiode. Het resultaat mag er zijn, zowel voor Fré Molegraaf en Dennis Mandemaker als voor Insterstream die dit schip met een capaciteit van 5.320 m3 aan haar vlootlijst gaat toevoegen.
Hans Heiligers
