De binnenvaart is teleurgesteld over de huidige vaarwegenpolitiek van het Duitse kabinet In een nieuw ‘moderniseringspakket’ voor de vervoersinfrastructuur komt de sector maar amper aan bod.
Met het ‘modernisatiepakket voor klimaatbescherming en versnelde planning’ wil het kabinet de realisatie van verkeersinfrastructuur versnellen door plan- en vergunningsprocedures te verkorten. De ‘versnellingswet’ voor spoor- en weginfrastructuur is al in de maak. Over zo’n wet voor vaarwegeninfrastructuur wordt in het moderniseringspakket niets gezegd. Ook rept het kabinet met geen woord over een verhoging van het vaarwegenbudget. Voor het spoor worden wel meer financiële middelen in het vooruitzicht gesteld. Die moeten er komen door de tolgelden voor vrachtwagens fors te verhogen.
Onbegrijpelijk
Met slechts een algemene opmerking over de ondersteuning van walstroominstallaties moet de binnenvaart zich ditmaal tevredenstellen. “Is men de vaarwegen vergeten te vermelden of wil men vaarwegenprojecten gewoon niet versnellen?” vraagt BDB-directeur Jens Schwanen zich af.
In het regeerakkoord van de Duitse ‘stoplichtcoalitie’ (SDP, Groenen, FDP) staan heus ambitieuze doelstellingen voor de binnenvaart. Daaronder de versnelde sanering en uitbouw van sluizen en het optrekken naar 12 procent van het aandeel van de binnenvaart in de modal split.
Dat laatste lukt natuurlijk niet zonder goede infrastructuur. Zo’n dertig vaarwegenprojecten moeten dringend worden uitgevoerd om ook maar in de buurt te komen van de doelstelling. De BDB noemt het dan ook “onbegrijpelijk” dat het kabinet nu eenzijdig inzet op spoorinfrastructuur.
Temeer omdat minister Robert Habeck van Economische Zaken in binnenvaart een optie ziet om de energietransitie te versnellen. Habeck schrijft in zijn strategie voor windenergie op land dat transformatoren, kabelhaspels en andere grote onderdelen voor windturbines bij voorkeur via de vaarwegen moeten worden vervoerd. Een vergunning is hiervoor niet nodig, wat projecten zou kunnen versnellen. Schanen reageert dat er dan wel goede infrastructuur nodig is.
Binnenhavens
Vanuit het perspectief van de binnenhavens is er wél reden tot optimisme: een betere spoorinfrastructuur versterkt ze als multimodale draaischijven. Er is nog wel goede weginfrastructuur nodig voor het voor- en natransport. Joachim Zimmermann, voorzitter van binnenhavenorganisatie BöB, is dan ook blij met de toezegging van het kabinet om ook bottlenecks in het wegennetwerk versneld te willen wegwerken. “Maar bij de vaarwegen zien we veel verbeteringspotentieel”, aldus Zimmermann.
Thomas Gross, voorzitter van de commissie Waterbouw bij de Vereniging voor Europese Binnenvaart en Vaarwegen (VBW), herinnert de coalitiepartners aan hun beloften uit het regeerakkoord. Vaarwegprojecten moeten volgens Gross, net als weg- en spoorwegprojecten, als projecten van “groot publiek belang” worden geklasseerd. De investeringen in het vaarwegennet moeten volgens hem vanaf 2024 worden opgetrokken naar minimaal 2 miljard euro per jaar. Anders dreigt verder verval van sluizen, stuwen en kanalen.
Doodlopende weg
De bond voor verkeerseconomie en logistiek in Noordrijn-Westfalen (VVWL) vindt het maar raar dat de tol voor vrachtwagens zowat verdubbeld wordt om in één andere vervoersmodaliteit (het spoor) te kunnen investeren. Directeur Christoph Kösters noemt dit een staaltje van “politiek denken uit de jaren 90, toen de vervoersmodaliteiten nog gezien werden als elkaars concurrenten”. Hij voorspelt een forse stijging van de tarieven in het wegvervoer. De uiteindelijke dupe hiervan is de consument.
“Het is een doodlopende weg om de vervoersmodaliteiten als losse silo’s te zien zonder oog te hebben voor de connectiviteit. Een modal shift naar spoor en binnenvaart is nu eenmaal zonder goed wegennet niet mogelijk. Bovendien zien wij in dit moderniseringspakket helemaal niets terugkomen over de vaarwegen.”
